Louis-Xavier de Ricard (1843-1867)
Écrivain
Journaliste
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none; text-align: left;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Né à Fontenay-sous-Bois, écrivain, journaliste, républicain, communard puis proche de certains socialistes, félibre co-fondateur de </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La Lauseta</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, Majoral </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">de la </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">maintenance du Languedo</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">c, Cigal</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">e</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"> de </span></span></span></span><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">Cleira </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">o</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">u</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"> de l</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">’Orb, mort à</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"> </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Marseille</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"> en 1911.</span></span></span></span></p>
<h2><br />Identité</h2>
<h3>Formes référentielles :</h3>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="color: #250000;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Louis-Xavier de Ricard</span></span></span></span></span></p>
<br />
<h3>Autres formes du nom :</h3>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Loís-Savièr de Ricar, Xavier de Ricard </span></span></span></p>
<br />
<h2>Appartenances</h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">« Homme de Lettres » ; écrivain, traducteur et journaliste, franc-maçon de la loge des Émules d’Hiram ; rédacteur en chef de la </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Revue du Progrès </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">;</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">co-fondateur avec Catulle-Mendès du mouvement poétique français </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Le Parnasse Contemporain </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">;</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">participant actif à la Commune de Paris; </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>mantenèire</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">d</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">u</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"> Felibrige </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">à </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">parti</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">r</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"> de 1876,</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> (il en </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">devient) majoral en 1888 ; co-fondat</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">eur</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"> de l’association La Cigale de París ; créateur de </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><i>La Lauseta</i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">avec</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Auguste</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"> Fo</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">u</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">r</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">è</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">s et L</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">y</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">di</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">e</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"> Wilson de Ricard</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><i>; </i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">fondateur </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">d</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">u</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"> jo</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">u</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">rnal </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><i>La Commune Libre </i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">;</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><i> </i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">candidat aux législatives sous l’étiquette</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><i> s</i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">ocialist</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">e</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">, fédéralist</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">e</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">, </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">membre </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">de La Ligue Républicaine du Midi ;</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> créateur de l’Alouette- l’Alliance Latine, Président d’honneur de la Fédération régionaliste de France ; conservateur du château d’Azay-le-Rideau …</span></span></span></span></span></p>
<br />
<h2>Éléments biographiques<br /><br /></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Louis-Xavier de Ricard est né le 26 janvier 1843 à Fontenay-sous-Bois de Joseph Barthélémy, 55 ans, colonel d’infanterie – lui-même né à Cette (Sète) en 1787, mort à Paris en 1867 – et d’Eugénie Françoise Éléonore Pauthier, 21 ans, sans profession. Il s’agit du deuxième mariage de son père, celui-ci avait épousé en premières noces Claire Asténie de Perpigna </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">dont il a eu une fille née à La Martinique en 1822, décédée à Azay-le -Rideau en 1908.</span></span></span></p>
<h2 class="western" lang="en-US"><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">En lutte contre l'Empire</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"></span></span></span></span></h2>
<p style="text-indent: 1.27cm; margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Très jeune, à 14 ans, Louis-Xavier de Ricard a été reçu dans la loge maçonnique des Émules d’Hiram dont Alexandre Massol (Béziers 1803-1875), disciple du père Enfantin et des Saint- Simoniens, était le vénérable. Cette loge était « l’atelier le plus laborieux de propagande contre les institutions impériales </span></span><span style="font-family: Calibri, serif;"><a class="sdfootnoteanc" name="sdfootnote1anc" href="#sdfootnote1sym"><sup>1</sup></a></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">» ce qui a permis à Ricard d’entrer en contact avec les différents groupes républicains et socialistes sous l’Empire. Fils d</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA">’</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">un marquis, géné</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">ral de Napol</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">éon et aide de camp du prince Jérô</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">me Bonaparte, Louis-Xavier a tir</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">é un bon numéro lors du recrutement et a été exempté du service militaire.</span></span></span></p>
<p style="text-indent: 1.27cm; margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">En 1860 Ricard publie </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>À M</i></span></span><span lang="fr-FR"><sup><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>elle</i></span></sup></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> Léontine Huguet, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">16 p., Paris, Imprimerie Jouaust. En 1862 – il n’a pas vingt ans – il publie, toujours à Paris, son premier livre axé sur la littérature </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Les Chants de l’Aube</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, chez Poulet-Malassis. Il s’engage en politique avec un fascicule </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La résurrection de la Pologne</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> (Paris, Marpon 16 pages), et surtout, à partir de mars 1863, avec la création de </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La Revue du Progr</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><i>è</i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>s </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">dont Alphonse Racot est le gestionnaire, L-X de Ricard n’étant pas majeur. Cette revue s’annonce franchement « rationaliste ». Dans sa réponse à G. Vé</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">ran de la </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Revue Indépendante, philosophie histoire, sciences, littérature et beaux-arts</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, proche de Monseigneur Dupanloup, évê</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">que d</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA">’</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Orléans et homme politique, L-X de Ricard est plus précis sur les idées de la revue : « Nous autres matérialistes, panthéistes, athé</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">es</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> ». On y trouve sous la signature de Pablo, Paul Verlaine qui y dédie à </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">Ricard le poème </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">« Les vaincus », qui sera repris dans son recueil </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Jadis et nagu</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><i>è</i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>re </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">(Paris, Vanier 1884)</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>.</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> Ricard y publie une lettre de l</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA">’</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">historien philosophe Edgard Quinet alors en exil en Suisse. La </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Revue</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> est saisie en mars 1864 pour « </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">outrage </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">à la morale religieuse et publication d</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA">’</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">articles traitant de politique économique et sociale sans autorisation. » Lors du proc</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">è</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">s qui en découle, Louis-Xavier de Ricard est défendu par Lé</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">on Gambetta et Cl</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ément Laurier, le secrétaire de Crémieux. Gambetta qui commençait à se faire connaître fait un plaidoyer contre l</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA">’</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">Empire </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">à la demande de Ricard. Celui-ci écope de trois mois de prison et d</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA">’</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">une amende. Incarcéré à Ste Pélagie en octobre 1864, il y côtoie Charles Longuet, Raoul Rigaut, Gustave Flourens… futurs acteurs de la Commune de Paris. </span></span></span></p>
<h2 class="western" lang="en-US"><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Création du mouvement </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;">Le</span></i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00b050;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"> </span></i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;">Parnasse contemporain</span></i></span></span></span></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">En 1865 Louis-Xavier de Ricard dirige l’hebdomadaire</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> L’Art </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">chez Lemerre, éditeur du passage Choiseul à Paris ; le premier livre publié par cet éditeur est le deuxième ouvrage de Louis-Xavier de Ricard : </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Ciel Rue et Foyer. </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Le premier numéro du </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Parnasse Contemporain, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">co-fondé par Ricard et Catulle Mendès, paraît l’année suivante chez le même éditeur. Les poètes du Parnasse, Gautier, Leconte de Lisle, Banville, José</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">-Maria de H</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ere</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">dia, Co</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">p</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">p</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ée, Baudelaire, Sully Prudhomme, Verlaine, Valade, Mallarmé, fréquentaient le salon littéraire de sa mère, la Générale de Ricard. Dans la controverse sur la centralisation révolutionnaire menée par Quinet contre les « néo-jacobins », il suit Quinet, le véritable inspirateur de son fédéralisme ultérieur. En 1867, ce dernier participe à la </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Gazette Rimée </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">de Luzarche où se trouvent également Verlaine et Emmanuel des Essarts qui est plus tard publié dans la </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Lauseta. </i></span></span></span></p>
<h2 class="western" lang="en-US"><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Contre la guerre et avec la Commune de Paris</span></span></span></span></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">En 1870 de Ricard participe au </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Catéchisme Populaire Républicain, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">toujours chez Lemerre, avant de créer </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Le Patriote Français</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> dont les trois numéros (7, 11 et 25 Juillet) se positionnent contre la guerre, ce qui l’oblige à un premier exil en Suisse. </span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Il en revient après la défaite de Sedan et la proclamation de la République s’engageant dans le 69</span></span><span lang="fr-FR"><sup><span style="font-family: Calibri, serif;">e</span></sup></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> bataillon de la garde nationale, commandé par Blanqui puis dans les mobiles de la Seine. Fidèle à ses idées il participe à La Commune de Paris avec son ami Charles Longuet. Il publie deux articles signés de son nom dans le </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Journal Officiel : « </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Une révolution populaire</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> » (7 avril) </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">et « Tradition unitaire » (24 avril). </span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Il est avec son autre ami Maillé, sous-délégué au Muséum du Jardin des plantes. Plusieurs auteurs d’articles parus après son décès rapportent qu’il aurait témoigné devoir la vie sauve pendant la semaine sanglante au général chargé de le faire fusiller, qui se serait révélé être un ami de son père : par amitié pour ce dernier, et bien qu’opposé aux idées du fils il l’aurait laissé s’enfuir. Il s’exile une nouvelle fois en Suisse à Vevey. Il rentre début 1872, aidé par Edgard Quinet, le philosophe et historien avec qui il était en relation depuis </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La Revue du Progrès.</i></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">C’est à ce moment que les sentiments d’amitié d’enfance qui l’unissaient à Lydie Wilson se transforment et aboutissent au mariage civil à Authouillet en Août 1873.</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;"> </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Le couple « s’apatrie » dans la région de Montpellier en 1874, habitant successivement dans un quartier proche de celui de Figuerolles, puis au Mas du Diable à Castelnau-le-Lez, et enfin au plan des Quatre Seigneurs, à Montpellier, d’abord au Mas de la Lauseta, puis au Mas d’Encombe ; Ricard partage son temps entre Montpellier et Paris. Deux deuils le frappent, celui de la sœur de Lydie, Jeanne, en 1877 et celui de sa femme Lydie, morte à Paris en 1880 et enterrée civilement à Montpellier près de sa sœur. </span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">En politique,</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> de Ricard es</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">t soutenu par la tendance socialiste « possibiliste » du Montpelliérain </span></span></span></span><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="fr-FR"><u><span style="background: #ffffff;"><a href="https://maitron.fr/spip.php?article24584">Paul Brousse</a></span></u></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">, tr</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">è</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">s proche des radicaux. En janvier 1881, à Montpellier, lors des élections municipales, tête de liste radicale soutenu par les broussistes, il obtient plus de 2 000 voix. C</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">’</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">est alors qu</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">’</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">il publie de nombreux articles dans le quotidien républicain de Montpellier </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Le Petit Éclaireur, </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">puis devient en septembre rédacteur en chef du</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> Midi Républicain.</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> Il est en tête de la liste radicale, comme socialiste, aux élections législatives de la seconde circonscription de Montpellier et obtient la seconde place devant le candidat républicain et le candidat légitimiste. Il joue aussi un rôle important dans la fondation des chambres syndicales de Montpellier.</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> Au même moment, L-X de Ricard poursuit l’écriture de romans et de pièces de théâtre en français :</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> Thédaire Pradon La Conversion d</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA"><i>’</i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>une Bourgeoise, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">roman publié</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">à Paris chez Fischbacher et </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"><i>La Catalane</i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> pièce jouée à Montpellier et ailleurs en 1894. Il traduit aussi de l’Italien </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>L</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA"><i>’</i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>abrégé de l</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA"><i>’</i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Histoire universelle </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">de C</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">é</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">sar Cant</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ú et de l’espagnol </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Les Nationalités,</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> du</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"> catalan Py i </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Margall,</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> élu président de la république en janvier 1873. </span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"></p>
<h2 class="western" lang="en-US"><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">En Amérique Latine</span></span></span></span></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">En 1882 il part pour l’Amérique latine, d’abord en Argentine, puis au Paraguay enfin au Brésil. Il se remarie avec </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Louise Kirchner, une Champenoise. </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Malgré sa présence au-delà de l’océan, aux élections législatives de 1885, il figure encore sur une « liste radicale-socialiste de protestation »</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> qui n’obtient pas les résultats espérés. </span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Pendant ce séjour en Amérique Latine dont il revient en 1886, tout en cultivant tout d’abord quelques hectares de terre pour gagner sa vie, il participe à divers journaux dont </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">L’Union Française</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">, le </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Rio Paraguay </span></span></i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">et le </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Sud Am</span></span></i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">éricain. </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Ses articles politiques sont porteurs de ses idées fédéralistes et socialistes et en ce qui concerne le Brésil il relaie une campagne contre l’esclavage qui continuait alors à sévir dans ce pays. De retour en France il publie par exemple dans</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> Le Journal des Voyages </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">(Paris) du 22 août 1886 un article intitulé « Les esclaves au Brésil ». Ce séjour nous est connu par ses articles et par les lettres échangées avec Auguste Fourès.</span></span></span></span></span></span></p>
<h2 class="western" lang="en-US"><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Retour en France et séjours à Barcelone et Java </span></span></span></span></span></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Avec son épouse ils rentrent en France et ont un fils né à Montpellier en 1896. Entre temps en 1887 il occupe à Barcelone les fonctions de secrétaire de la section française de l’Université. </span></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">En 1890 le ministère des </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Colon</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">ies</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> l</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">ui confie une mission à Java où il reste un an. Il séjourne ensuite un an à Paris.</span></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">D</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">è</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">s lors, de Ricard se consacre essentiellement à son activité de journaliste, créant et dirigeant des journaux et revues souvent éphémères, tel </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Le Languedoc </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">à Montpellier en 1886. Il écrit dans </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">La Dépêche </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">de Toulouse, et en 1896 il est responsable de son édition de Montpellier. Le recensement des journaux dans lesquels il a publié des articles – parfois les mêmes comme souvent à l’époque – est encore à compléter, et s’avère compliqué tant ils sont nombreux. En 1902, toujours très attaché à l’Amérique latine, il traduit </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Les fils du Soleil</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> de José de Alencar. De 1901 à 1903 sa signature est présente dans </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">La Nouvelle Revue, Le Mouvement </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Catalaniste, </span></span></i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Le Panlatinisme, La Renaissance Latine, La Revue Contemporaine, Le Monde moderne, La Revue des revues, Le Mouvement latin…</span></span></i></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Dans les années 1901-1903, il tient une rubrique dans le supplément littéraire du </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Figaro</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> intitulée « </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">La Province</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> ».</span></span></span></span></span></span></p>
<h2 class="western" lang="en-US"><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Une fin de vie dans la pauvreté</span></span></span></span></span></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Cependant son travail de journaliste ne lui permet pas d’être à l’abri du besoin et en 1908 il réussit à être nommé conservateur du château d’Azay-le-Rideau récemment acquis par l’Etat. Il y enménage avec femme, enfant et demi-sœur, mais ne peut y rester. </span></span></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Il finit sa vie malade et pauvre, accueilli sur la côte d’azur avec son fils et bénéficiant d’une souscription des lecteurs du </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Figaro</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> et l’aide de Christian de Villeneuve-Esclapon (ils se connaissaient au moins depuis les Fêtes Latines de Montpellier en 1878).</span></span></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Il voulait rentrer à Montpellier pour être enterré aux côtés de sa première femme Lydie, mais ses amis félibres le firent descendre du train où il voyageait avec son fils, pour l’amener à l’hôpital ; il y meurt le 2 Juillet et est enterré dans le carré des indigents. </span></span></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Un cénotaphe est érigé en 1932</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><b><span style="background: #ffffff;"> </span></b></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">au Saint Lazare de Montpellier (</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Architecte Marcel Bernard, sculpteur Louis Guigue) et remis par le Félibrige à la municipalité. En 1998 les restes de Lydie et de Jeanne Wilson </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">sont transférés auprès du monument grâce à l’association des amis de Lydie et Louis-Xavier </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">en présence</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> d’élus, </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">de membres du </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">F</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">élibrige et de l’IEO. </span></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Dans tous les actes officiels que nous avons pu consulter Louis-Xavier de Ricard signait : « Homme de Lettres. » <br /><br /><br /><br /></span></span></span></p>
<div id="sdfootnote1">
<p class="sdfootnote-western"><a class="sdfootnotesym" name="sdfootnote1sym" href="#sdfootnote1anc">1</a><span lang="fr-FR"><span style="color: #47ff6f;"> </span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #000000;">Ricard, L-X,</span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #000000;"><i> </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #000000;">1891,</span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #000000;"><i> Autour de Bonaparte, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #000000;">Paris, Savine, p 54.<br /><br /><br /></span></span></p>
<h2>Engagements dans la renaissance d'oc<br /><br /></h2>
<h2 class="western" lang="en-US"><span lang="fr-FR"><span style="color: #0082cc;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">À Paris dans sa jeunesse <br /></span></span></span></span></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Dans son premier livre en français </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #212529;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;">Les Chants de l’Aube, </span></i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #212529;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Ricard </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">place deux épigraphes en occitan, une de Jasmin, </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;">Françounetto</span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">,</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"> </span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">et une de </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;">Mirèio</span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> de Mistral . Dans une note, Ricard qualifie Mistral d’« homme de génie » et parle des « poètes qui ont le courage de parler comme on parle chez eux ». Il suit cependant son ami Eugène Garcin et ses théories sur l’épuisement de la race latine dans sa critique du livre de ce dernier </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;">Français du Nord et Français du Midi</span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> en 1868, mais ceci constitue un tournant qui le conduit à nouveau à la langue du Midi. </span></span></span></span></p>
<h2 class="western" lang="en-US"><span lang="fr-FR"><span style="color: #0082cc;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">À Montpellier et Paris avec le Félibrige, </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #0082cc;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;">La Cigala, La Lauseta</span></i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #0082cc;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">…</span></span></span></span></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">À son arrivée à Montpellier il est impossible à Louis-Xavier de Ricard d’écrire dans la presse des articles politiques, la loi du 14 mars 1872 interdisant en effet de publier des textes </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">« visant à changer l’état de la société ». Il est également menacé pour sa participation à la Commune de Paris : l’amnistie n’interviendra qu’en 1880. Il collabore à </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La République du Midi</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> avec des articles sur le Parnasse et sur le Félibrige </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">(Novembre 1874-F</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">évrier 1876). Il correspond avec Mistral qu’il admire comme poète mais auquel il s’oppose du point de vue des idées.</span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Au début de son séjour montpelliérain il écrit l’essai </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Le Fédéralisme,</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> édité seulement en janvier 1876 chez Fischbacher à Paris. En novembre 1875 il participe, tout comme Auguste Fourès – mais ils ne se connaissent pas encore – à la création du Félibrige languedocien à Montpellier. Fourès entre en contact avec Ricard en lui envoyant son premier recueil en occitan, </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La Croux del </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;">Grand Aigat,</span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> en janvier 1876. C’est le début de leur amitié. Au même moment débute sa correspondance avec le pasteur Napoléon Peyrat auteur en 1870 de </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>l</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA"><i>’</i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Histoire des Albigeois, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">qui vit à Saint Germain</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"> en Laye</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">. Cette Histoire a eu une très grande influence sur le groupe qui se déclare à partir de là « Albigéiste ». </span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">À Paris en janvier 1875 Ricard fonde l’association « La Cigale » avec Lydie Wilson de Ricard, Maurice Faure, le futur ministre, et le peintre Eugène Baudouin, né à Montpellier. Le couple Ricard-Wilson participe en mai 1876 avec Fourès à la Sainte Estelle d’Avignon où le Félibrige se dote de nouveaux statuts </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">centr</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">és sur la défense de la langue et de la culture du Midi, et adhèrent à l</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA">’</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">association fondée à Fontségugne. À partir de là, ils créent l’almanach des félibres républicains </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><i>La Lauseta</i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">dont le premier numéro parait en 1877. Il regroupe les félibres républicains languedociens et des Provençaux qui ne voulaient pas ou ne pouvaient pas être publiés dans </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>l</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA"><i>’</i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Armana Prouvençau</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"> de Mistral et d</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">u félibre blanc Roumanille, ainsi que des Catalans et des auteurs de toutes les langues latines. Fourès baptise Lydie « Na Dulciorella » (Madame Toute douceur) en Félibrige et tous trois sont à Paris en décembre 1877 pour assister en janvier suivant à l’assemblée de La Cigale et à la présentation du Fédéralisme chez Fischbacher. Ils en profitent pour rendre visite à Napoléon Peyrat à Saint-Germain (Ricard l’avait déjà rencontré en janvier 1876). De retour, les Ricard-Wilson participent à la felibrejado de Montpellier présidée par Mistral le 25 mars, précédée par la réunion de la Société des Langues Romanes et suivie de l’assemblée de la ligue républicaine du Midi. Mistral rend visite au couple dans sa nouvelle maison le Mas de la Lauseta au plan des Quatre Seigneurs à Montpellier, (ils avaient quitté Castelnau-le -Lez et le Mas du Diable en novembre 1875). En mai 1877 le groupe qui s’appellera plus tard « les félibres rouges », et la soeur de Lydie, Jeanne Wilson, participe à la Sainte Estelle d’Avignon. Le 2 novembre, Jeanne, l’amie, l’albeta, l’inspiratrice du poète Fourès, peintre, meurt et est enterrée civilement.</span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Après la parution en janvier de </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La Lauseta</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> 1878, les trois félibres fondateurs lui préparent un supplément, </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>L’Alliance Latine, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">qui parait en juin avec une </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="da-DK">anthologie</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> poétique, puis en septembre. Les fêtes latines de Montpellier à l’initiative de la Société des langues romanes (26 et 27 mai) sont présidées par Mistral et en parallèle les félibres de La Lauseta organisent une assemblée dans une salle du café de la Paix dans le quartier de Figuerolles, sous la présidence d’honneur de Victor Hugo. Des sociétés l’Alliance Latine se développent à Paris, Toulouse…</span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Le groupe fait paraitre le </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Banquet de l</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA"><i>’</i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Alouette, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">recueil des discours et textes envoyés à l’assemblée. Cette société fédéraliste avait pour objet de développer « la culture des sciences et des lettres. »</span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Le troisième et dernier numéro de cette série de </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La Lauseta</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">para</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ît en 1879, un autre parait en 1885 à la demande de Louis-Xavier de Ricard [qui est en Amérique latine] à Fourès qui en a la responsabilité. </span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Le 13 Février 1879 Louis-Xavier de Ricard lance le bihebdomadaire Fédéraliste</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> La Commune Libre </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">auquel participent Ernest Jourdan (1843-1898) délégué ouvrier au congrès socialiste de Marseille et secrétaire de rédaction du journal et Ernest Ferroul, futur maire</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="nl-NL"> de Narbon</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ne.</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> Les numéros parus avec certitude sont au nombre de quatre :</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> 13 et 27 février, l6 mars et 29 mai. Ils prennent position pour les droits des femmes. L-X de Ricard y soutient Mistral accusé de séparatisme par la presse parisienne.</span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">En 1880 parait à Paris la volume de poésie </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La Cigale</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> de la société éponyme chez Fischbacher. Lydie Wilson de Ricard meurt à Paris chez sa mère le 16 septembre. Elle est enterrée civilement à Montpellier au cimetière Saint Lazare. Les hommages lui sont rendus par Ernest Jourdan et Antide Boyer de Marseille. </span></span></span></p>
<h2 class="western" lang="en-US"><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="en-US"><span style="text-decoration: none;">Hommage à Fourès et à Lydie Wilson de Ricard</span></span></span></span></span></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">De retour d’Amérique Ricard fonde l’hebdomadaire </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Le Languedoc </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">en 1886, puis est rédacteur au </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Petit Méridional.</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> En 1888 il rend hommage à son ami sous le titre </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Un poète national Auguste Fourès (Paris, Savine). </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Il vient d’être élu au consistoire du félibrige, maintenance du Languedoc comme majoral avec la cigale de Cleira ou de l’Orb dont Gabriel Azaïs a été le premier titulaire. Fourès meurt en 1891, année où Ricard publie les oeuvres de sa femme Lydie :</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><b><span style="background: #ffffff;"> </span></b></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Aux Bords du Lez </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">(Lemerre, París), précédées d’une introduction qui contient une courte biographie et explique la formation de ce qui sera appelé plus tard le Félibrige rouge. Il publie aussi </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Autour des Bonaparte</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> (Paris, Savine, 1891), fragments des mémoires de son père le général de Ricard, où il conte dans le premier chapitre son contact avec la langue de Mistral. </span></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">En 1892 il est à Toulouse où il est l’un des fondateurs de l’Escolo Mondino, dont il est un temps président. Il revient ensuite à Montpellier où il demeure 5 ans. En 1893 il publie un essai politique, </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">L’esprit politique de la réforme </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">(Paris, Fischbacher), où il essaie de démontrer qu’il y a un protestantisme bourgeois et conservateur au nord, dans la lignée de Calvin, alors que le protestantisme méridional est populaire, progressiste et fédéraliste, car l’homme du midi est par essence ethnique ami de la liberté…</span></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> <span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Partout il fait campagne pour l’idée fédéraliste, et à l’intérieur même du Félibrige ; ainsi en 1892 il signe le manifeste des jeunes félibres aux côtés de Charles Maurras et Frédéric Amourreti, deux Provençaux de tendance monarchiste. L-X soutient ce manifeste avec ses amis félibres rouges Jourdanne, Perbosc et Estieu, avant de prendre ses distances quand il comprend le tropisme de droite des amis de Maurras.</span></span></span></span></span></p>
<h2 class="western" lang="en-US"><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Hommage en</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="sv-SE"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> </span></span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="sv-SE"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">1932 </span></span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">à </span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Montpelli</span></span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">e</span></span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">r</span></span></span></span></span></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">La maintenance du Languedoc dont il était majoral lui rend hommage en 1932 avec l’inauguration d’un cénotaphe au cimetière Saint Lazare en 1932. Un recueil édité pour l’occasion contient un texte de</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><b><span style="background: #ffffff;"> </span></b></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Charles Brun et les discours de Pierre Azéma, majoral du Félibrige, et </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">sendic </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">de la Mantenance du Languedoc, du maire de Montpellier Benjamin Milhaud, de Jean Fournel, Majoral du Felibrige et président du Parage de Montpellier et de R Chapoullié, inspecteur général des Arts appliqués.</span></span></span></span></span></p>
<p class="sdfootnote-western"><span lang="fr-FR"><span style="color: #000000;"> </span></span></p>
<h2 class="western" align="JUSTIFY">Sources<br /><br /></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="right"></p>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">A</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="it-IT">NATOLE</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, Josette, « </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">Échos br</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ésiliens dans quelques lettres de Louis-Xavier de Ricard »,</span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #2e7116;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">In: </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Littératures</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, numéro sépcial 1,1979. Mélanges offerts à Monsieur le Professeur André Monchoux. pp. 35-45.</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><i> M</i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>élanges offerts à Monsieur le Professeur André Monchoux</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">. pp. 35-45 ; </span></span></span></span><a href="https://doi.org/10.3406/litts.1979.1123%20https://www.persee.fr/doc/litts_0563-9751_1979_hos_1_1_1123"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">https://doi.org/10.3406/litts.1979.1123 https://www.persee.fr/doc/litts_0563-9751_1979_hos_1_1_1123</span></span></span></span><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"></span></span></span></span></a><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"></span></span></span></span></li>
</ul>
<br />
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">BLIN-MIOCH, Rose, 2010, Édition critique de la correspondance de Lydie Wilson de Ricard (1850-1880), Thèse sous la direction de Ph. Martel, Univ Paul Valéry Montpellier III, occitan ED 58.</span></span></span></span><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"></span></span></span></span><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"></span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">BLIN-MIOCH, Rose, 2011, « Les « Communes idées » de Louis-Xavier de Ricard et Lydie Wilson de Ricard à leur arrivée à Montpellier », Études Héraultaises, n° 41, p 139-146</span></span></span></span><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"></span></span></span></span><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"></span></span></span></span><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"></span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">BLIN-MIOCH, Rose, 2016, « Louis-Xavier de Ricard et son « Maître » Edgard Quinet », Murphy, Steve dirt, Le chemin des correspondances et le champ poétique, À la mémoire de Michael Pakenham, Paris Classiques Garnier, p 127-139.</span></span></span></span><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"></span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR">B</span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">LIN</span></span><span lang="fr-FR">-M</span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">IOCH</span></span><span lang="fr-FR">,</span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> Rose, 2012, « Louis-Xavier de Ricard en 1868 et sa critique des Français du Nord et du Midi d’Eugène Garcin : une hésitation sur la route vers la cause de l’occitan ? », Lengas, 71, 2-12, Montpellier, PULM, p. 119-155. <a href="https://journals.openedition.org/lengas/368">https://journals.openedition.org/lengas/368</a></span></span></span></span><a href="https://journals.openedition.org/lengas/368"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"></span></span></span></span></a></li>
</ul>
<ul></ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">CARBASSE,Jean-Marie, 1977, Louis-Xavier de Ricard, Félibre rouge, s. 1., Ed. Mireille Lacave, Montpellier.</span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">CLERGUET, Fernand, « Louis-Xavier de Ricard », La Revue Littéraire de Paris et de Champagne, Juillet 1905 sur Bnf. Gallica.</span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">CLERGUET, Fernand, « L-X de Ricard, « Maguelone Détruite », La Revue Littéraire de Paris et de Champagne, janvier et juin 1906</span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">LAFONT, Robert et ANATOLE, Christian, 1970, Nouvelle histoire de la littérature occitan, PUF, 1970, t. 2, p. 670-671.</span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">M</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">ARTEL</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">, Philippe, 2010, </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Les félibres et leur temps, renaissance d'oc et opinion 1850-1914, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Bordeaux, PUB,</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">pp. 490-525.</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> <br /></i></span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">M</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">OULIN</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">, Stéphane, 2011, </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">L-X de Ricard Socialiste et félibre,</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> Arts et traditions rurales, Montpellier. 1. </span></span></span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">M</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;">ORTELETT</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">E, Yann, 2005, </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Histoire du Parnasse</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, Paris, Fayard.</span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">P</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;">AKENHAM</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, M, éd, 1967, Introductions et commentaires, </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Ricard, Louis-Xavier de, Petits Mémoires d'un Parnassien,</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"> </span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">et Adolphe Racot, </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Les Parnassiens</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, Aux Lettres modernes, collection avant-siècle, Paris, Minard, 214 p. </span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">P</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;">EYRONNAT</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, Georges, 1997, </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Un fédéraliste méridional du XIXe siècle, Louis-Xavier de Ricard (1843-1911)</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, Nîmes Lacour. </span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">R</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;">ICARD, </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">I Lydie de, 1891, </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Aux Bords du Lez, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Préface L-X de Ricard, Lemerre, réédition avec</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">présentation J-C Richard, Nîmes Lacour Revivia 1995</span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">R</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;">icard</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, Général de, 1891, </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Autour de Bonaparte, Fragments de Mémoires publiés par L-Xavier de Ricard,</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> Savine, Paris.</span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">S</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">AGNES,</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> Jean, fiche Maitron sur L.X de Ricard : Arch. Dép. Hérault </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="de-DE"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">: 15 M 34, 35 et 38. </span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">— </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">L</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">’</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Union républicaine</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">, ao</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">ût 1881 et septembre 1885. </span></span></span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">S</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">ALADIN</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">, F, </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Les élections législatives dans l</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">’</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Hérault de 1881 à 1885</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> Montpellier-DES-1965.</span></span></span></span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">S</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">ALVAT</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">, Joseph, </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">La Vie tourmenté</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="nl-NL"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">e de L.-X. de Ricard (1843-1911)</span></span></i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">, Toulouse, 1943.</span></span></span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">En Memoria de Louvis-Savié de Ricard (1843-1911).</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> Montpellier, Mari- Lavit, 1932, 56 p. [recueille les discours de Pierre Azéma, Benjamin Milhaud, Jean Fournel et René Chapoullié</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">]. </span></span></span></span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">[recueille les discours de Pierre Azéma, Benjamin Milhaud, Jean Fournel et René Chapoullié</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">]. </span></span></span></span></span></span></li>
</ul>
<br />
<p class="sdfootnote-western"><span lang="fr-FR"><span style="color: #000000;"></span></span></p>
</div>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Nascut en 1943 a Fontenay-sous-Bois, escriveire, jornalista, respublican, comunard, puèi socialista, felibre fondator de </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La Lauseta</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, Majoral </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">de la manten</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">é</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">ncia de Lengad</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ò</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">c, Cigala de Cleira o de l</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">’Òrb, defunt</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">è</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">t a Marselha en 1911.</span></span></span></span></span></p>
<h2><br />Identitat </h2>
<h3><br />Formas referencialas </h3>
<br /><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="color: #250000;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Louis-Xavier de Ricard</span></span></span></span></span><br />
<h3><br />Autras formas conegudas</h3>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Loís-Savièr de Ricard ; Xavier de Ricard</span></span></span></span></p>
<br /><br />
<h2>Apartenéncias<br /><br /></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">« Homme de Lettres »; escriveire, traductor e jornalista, franc-maçon de lòtja maçonica dels Émules d’Hiram; cap-redactor de la Revista </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Revue du Progrès </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">;</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> Co-fondador amb Catulle-Mendès </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">del moviment poetíc francés </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Le Parnasse Contemporain ; </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Comunard de la Comuna de París ; </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">sòci del Felibritge a partir de 1876 ne serà majoral en 1888 ; co-fondator de l’associacion La Cigale de París </span></span></span>;<span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"> creator de </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><i>La Lauseta </i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">amb Forès e Lidia Wilson de Ricard</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><i>; </i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">del jornal </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><i>La Commune Libre </i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">;</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><i> s</i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">ocialista, federalista, sòci de La Ligue Républicaine du Midi;</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">; creator de l’Alouette-l’Alliance Latine, President d’onor de la Fédération régionaliste de France ; conservator del castel d’Azay-le-Rideau …</span></span></span></span></span></span></p>
<br /><br />
<h2>Elements biografics<br /><br /></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Loís-Saviè</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><span style="text-decoration: none;">r de Ricard</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">nais </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">lo 26 de genièr de 1843 a Fontenay-sous-Bois de Joseph Barthélémy, 55 ans, coronèl d</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA"><span style="text-decoration: none;">’</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">i</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"><span style="text-decoration: none;">nfanteri</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">á</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ru-RU"><span style="text-decoration: none;"> – </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">nascut a Cette (S</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;">è</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">ta</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="nl-NL"><span style="text-decoration: none;">) en 1787, m</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">òrt a Parí</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><span style="text-decoration: none;">s en 1867 – e de Eug</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">é</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="de-DE"><span style="text-decoration: none;">nie Fran</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">çoise Éléonore Pauthier, 21 ans sens</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;"> profession.</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> Es lo second maridatge de son paire qu’aviá en primièras nòças esposat Claire Asténie de Per</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">pigna. A</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">mb ela </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a agut </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">una filha nascuda a la Martinica en 1822 e defuntada a Azay-le Rideau en 1908.</span></span></span></span></span></p>
<h2 class="western" lang="en-US"><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">En lucha contra l'Empèri </span></span></span></span><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"></span></span></span></span></span></span></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Plan jove, a 14 ans, Loís-Saviè</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">r de Ricard </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">es</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> recebut dins la lòtja maçon</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">i</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ca dels Émules d’Hiram que Alexandre Massol (Bezièrs 1803-1875), discípol del paire Enfantin e </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">dels</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> Sant-Simonians n’</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">es</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> lo venerable. "Aquela lòtja </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">es</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> lo talhièr mai valent de propaganda contra las institucions imperialas</span></span></span></span><span style="color: #000000;"><a class="sdfootnoteanc" name="sdfootnote1anc" href="#sdfootnote1sym"><sup>"1</sup></a></span><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, que </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">permeton</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> a Ricard d’èsser en contacte amb los </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">grops</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> diferents de republicans e socialistas jos l’Emp</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">è</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ri. </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Filh de marqu</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">é</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">s, general de Napoleon e </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">ajuda</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> de camp del prince Jérôme Bonaparte, Loís-Savièr tir</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> lo bon numerò al temps de la conscripcion e </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">es</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> exemptat del servici militar. </span></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">En 1860 Ricard</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">,</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> publica </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>À Melle Léontine Huguet, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">16 p., Imprimerie Jouaust. En 1862, a pas encara 20 ans, publica a París son primièr libre consacrat a la literatura </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Les Chants de l’Aube</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, en cò de Poulet-Malassis. S’</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">engatja en politica amb un fascicle </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;">titolat </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La résurrection de la Pologne</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"> (Paris, Marpon, 16 pages) e subret</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">o</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">t a partir de març </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">de 1863 amb la creacion de la </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Revue du Progr</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><i>è</i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>s </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">que </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">ne pòt pas </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;">èsser lo gestionari, estent </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">qu</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">’es pas major</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">.</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">E</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">s </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">donc </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">Alphonse Racot que ne pren la carga.</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"> La revista es anonciada coma </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">« rationalist</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">e</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> »</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">. D</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">ins una responsa a G. V</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">é</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">ran de la </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Revue Indépendante, philosophie histoire, sciences, littérature et beaux-arts</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">, revista ligada</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><span style="text-decoration: none;"> a </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Mons</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">é</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">nher Dupanloup, </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">av</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;">è</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">sque</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> d’</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">Orleans e </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">òme poli</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">ti</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">c, L-S de Ricard es mai prec</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">í</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">s sus las ideas dels redactors</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> : « Nous autres matérialistes, panthéistes, athé</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">es</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"> »</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">.</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"> </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">[</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">nosautres materialistas, panteistas e ateus</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">].</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"> Jos la signatura de Pablo se tr</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">òb</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="de-DE">a Paul Verlaine qu</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">’</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">a escrich per Lo</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ís-Savi</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">è</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">r « Les vaincus</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"> » </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">[los vencuts], </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">po</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">è</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">ma que tornar</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">à </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">estampar dins una version diferenta dins son recuelh </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Jadis et nagu</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><i>è</i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>re </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">(Paris, </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">Vanier 1884). Ricard i publica tanben una letra de </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">l’</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;">istorian</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"> filos</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">òf Edgard Quinet, en exili en So</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="nl-NL">ï</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">ssa. La revista </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">es</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"> sasida en mar</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ç </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">de 1864 jol motiu d</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">’« </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">outrage </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">à la morale religieuse et publication d’articles traitant de politique économique et sociale sans autorisation</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"> ». </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Del</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> temps del proc</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">è</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">s que segu</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">ís</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, Loís-Savi</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">è</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">r de Ricard </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">es</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"> defendut per L</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">é</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">on Gambetta e Cl</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">é</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">ment Laurier, lo secretari de Cr</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">é</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">mieux. Gambetta, que començ</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">d’</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">è</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">sser conegut, </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">fai</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"> una </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"><span style="text-decoration: none;">plaidejari</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">á</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"> contra l</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">’Emp</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;">è</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">ri coma li </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">demand</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">t Loís-Savi</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">è</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">r de Ricard. Aquest</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">e</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">es punit </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">d’</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">una multa e de tres meses de carcel. Dintr</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"> a St</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">e</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> Pé</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">lagie en oct</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">ò</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">bre de 1864, i costej</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> Charles Longuet, Raoul Rigaut, Gustave Flourens… </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">futurs actors de la Comuna de Paris.<br /><br /><a class="sdfootnotesym" name="sdfootnote1sym" href="#sdfootnote1anc">1</a><span style="color: #47ff6f;"> </span>Ricard, L-X,<i> </i>1891,<i> Autour de Bonaparte, </i>Paris, Savine, p 54.<br /></span></span></span></span></span></p>
<h2 class="western" lang="en-US"><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Creacion del moviment Le</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00b050;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Parnasse contemporain</i></span></span></span></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">En 1865 Loís-Savièr de Ricard baileja lo setmanièr </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>L’Art </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">en cò de Lemerre. Lo primièr libre publicat per l’editor del passatge</span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #2e7116;"><span style="font-family: Calibri, serif;"> </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Choiseul </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">es</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> lo segond de L-S de Ricard </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">:</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Ciel Rue et Foyer. </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Lo primièr numerò de</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">l </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Parnasse contemporain, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">co-fondat per Ricard e Catulle Mendès pareis l’annada seguenta en cò del meteis editor. Los poetas del Parnasse</span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #ff0000;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">,</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> Gautier, Leconte de Lisle, Banville, José</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">-Maria de H</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">éré</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">dia, </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;">Copp</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">ée</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, Baudelaire, Sully Prudhomme, Verlaine, Valade</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">,</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Mallarmé</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">trevan lo salon literari de la maire de L-S, la generala de Ricard. </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Dins la controvèrsa sus la centralizacion revolucionària menada per Quinet contra los « neo-jacobins », seguís Quinet, lo vertadier inspirator de son federalisme ulterior</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">. En 1867 Ricard participa a la revista de Luzarche, la </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Gazette Rimée, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ont se tròba tanben Verlaine mas tanben Emmanuel des Essarts que serà mai tard un autor de </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La Lauseta.</i></span></span></span></span></p>
<h2 class="western" lang="en-US"><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;">Contra la guerra e amb la Comuna de París</span></span></span></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">En 1870 participa al </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Catéchisme Populaire Républicain, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">totjorn en cò de Lemerre abans de crear </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Le Patriote Français </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">que sos tres numeròs (7, 11 et 25 Julhet) se posicion</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">an</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> contra la guerra, çò que l’oblig</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> a un primièr exili en S</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">o</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ïssa. Ne torn</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> aprèp la desfacha de Sedan e la proclamacion de la Republica, s’enga</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">tja</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> dins lo batalhon de la garda nacionala comandada per Blanqui puèi dins los mobils de la Seina. Fidèl a sas opinions particip</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> a la Comuna de París amb son amíc Charles Longuet. Publi</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">ca</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> dos articles dins lo </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Journal Officiel </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">signats de son nom </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>« Une révolution populaire »</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> (7 avril) et « </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Tradition unitaire</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> » (24 avril). </span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">A</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">mb un autre amíc</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">,</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> Maillé</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">, es</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> jos</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">-</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">delegat al </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Mus</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;">e</span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>um du Jardin des plantes.</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> Mantun autor d’articles escriches aprèp sa mòrt dison qu’auriá testimoniat dever sa vida del temps de la </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Semaine Sanglante</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> al général cargat de lo far fusilhar, que s’èra revelat èsser un amíc de son paire e que malgrat l’oposicion a sa</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">s</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> ideas l’auriá d</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">issat fugir per </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">aquesta </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">amistat. S’exil</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> un còp de mai en S</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">o</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ïssa a Vevey. Ne torn</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> a la debuta de 1872, ajudat per Edgard Quinet amb </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">lo</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">qu</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">al</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> aviá de ligams dempuèi </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La Revue du Progrès.</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> </span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">A son retorn de Soïssa, los sentiments d’amistat d’enfança que lo ligavan a Lydie Wilson se càmbian e se celebra lor maridatge civil a Authouillet prèp de Montfort l’Amaury en agost de 1873. Davalan</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">dins la region de Montpellier, van viure dins un barri a costat del barri Figairòla, puèi al Mas del Diable a Castèlnòu de Les, enfin a partir de 1975, al plan dels quatre Sénhers à Montpelhièr, Mas de la Lauseta puèi al Mas d’Encombe. Ricard partís son temps entre Montpelhièr e París. Dos dòls tustan L-X de Ricard, lo de la sòrre de Lidia, Jeanne Wilson en 1877 a Montpelhièr e lo de sa femna Lidia mòrta dins la capitala en 1880</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">,</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">qu’es estada </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">enterrada a Montpelhièr prèp de sa </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">sòrre</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> Jeanne. </span></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT">Politicament Ricard </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><i>è</i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>ra </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;">sostengut per</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> la tend</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">é</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">ncia </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><span style="text-decoration: none;">socialista </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">« </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;">possibilista » </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">del </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="de-DE"><span style="text-decoration: none;">Montpelhierenc</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> Paul Brousse, pr</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">ò</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">chi dels radicals. En 1881 se present</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"> a las eleccions municipalas a Montpelhier e obten mai de 2000 vo</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">s</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">es. Es lo cap de lista radicala a las eleccions legislativas de la se</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">g</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">onda </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">circonscripcion de Montpelli</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">è</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">r coma candidat sostengut per los socialistas </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">e obten la segonda pla</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ç</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">a dabans lo </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">republican e lo legitimista. Publi</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">ca </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">un molon d</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">’</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">articles sus </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Le Petit éclaireur,</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> pu</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">è</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">i </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">ven</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> en </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><span style="text-decoration: none;">setembre</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"> cap</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">-</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">redactor del </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><i>Midi R</i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>épublicain. </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">J</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">òga</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> tanben un </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">r</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ò</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">tle dins la fondacion de las cambras sindicalas. Paralelament,</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Loís-Savièr de Ricard contunha </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">d’</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">escriure de romans e de peças de teatre en francés :</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> Thédaire Pradon, La Conversion d’une Bourgeoise, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">roman </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">publicat </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">a</span></span><span lang="fr-FR"> </span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">París chez Fischbacher e </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La Catalane</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> peça jogada a Montpelhièr e endacòm mai en 1894, per exemple. Revira tanben de l’italian </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>L’abrégé de l’Histoire universelle </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">de César Cantú e de </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">l’espanhòl</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Les Nationalités,</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> del catalan Py i </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Margall,</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> elegit president de la Republica en genièr de 1873.</span></span></span></span></p>
<h2 class="western" lang="en-US"><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;">En America Latina</span></span></span></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="de-DE">Part</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">ís</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"> en 1882 en America latina, d</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">’</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="nl-NL">en premier en Argentina, </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">pu</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;">è</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">i</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"> al Paraguay</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">,</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> enfin al Brasil. </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Se torn</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> maridar amb Louise Kirchner, una femna champanhesa. </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">Se present</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"> encara a d</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">’</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">eleccions legislativas </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;">del temps</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"> qu</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">’</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">es</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"> al Brasil en 1885. Sus una lista </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">« r</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">adical-socialiste de protestation</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> » </span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">que ca</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">pita</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> pas.</span></span></span></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Del temps qu’es en America Latina, cultiva qualques ectaras per s’avidar e participa a de jornals coma </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">L’Union Française</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">, lo </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Rio Paraguay </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">e lo </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Sud Américain</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">, de còps coma director.</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Sos articles politics son portaires de sas ideas federalistas e socialistas e per çò que concernís Brasil relaian una campanha contra l’esclavatge que contunhava de far de mal dins aqueste país. De retorn en França publica dins </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Le Journal des Voyages </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">(París) del 22 d’agost de 1886 un article titolat « Les esclaves au Brésil ». Son sejorn nos es conegut mercé a sos articles e a las letras mandadas a son amic August Forés.</span></span></span></span></span></span></p>
<h2 class="western" lang="en-US"><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Retorn en França amb de sejorns a Barcelona e Java</span></span></span></span></span></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Torn</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">an amb son esposa</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> en França en 1886 e an un filh que nais a Montpelhièr en 1896. Entretemps e</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">n 1887 a la fin de l’annada ocupa a Barcelona las foncions de secretari de la secion francesa de l’Universitat. En 1890 </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Lo </span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">minist</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">è</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">ri</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> de las Colonias li fis</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">a una mission a Java ont demòra</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> una annada. Sejorn</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">a pu</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">è</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">i un an a Parí</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">s.</span></span></span></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Se consacra al jornalisme, crèa e baileja de jornals e revistas mai d’un còp efemèrs, escriu dins</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> La Dépêche</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> de Toulouse que n’es lo responsable de l’edicion de Montpelhièr. Lo recensament dels jornals ont publica d’articles – de còps los meteisses coma èra frequent d’aquel temps – es encara de completar e s’avera complicat en causa de lor nombre. De 1901 a 1903 sa signatura es presenta dins </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">La Nouvelle Revue, Le Mouvement </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Catalaniste, </span></span></i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Le Panlatinisme, La Renaissance Latine, La Revue Contemporaine, Le Monde moderne, La Revue des revues, Le Mouvement latin…</span></span></i></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">En 1902, totjorn fòrça ligat a l’America latina, revira </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Les fils du Soleil</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> de José de Alencar.</span></span></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Dins las annadas 1901- 1903 Ricard ten una rubrica dins lo suplement literari del </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Figaro</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> que se sonava « La Province ».</span></span></span></span></span></span></p>
<h2 style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Una fin de vida dins la pauretat</span></span></span></span></span></span></span></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Pasmens son trabalh de jornalista li permet pas de se preservar del besonh e en 1908 capita de se far nomenar conservator del castel d’Azay-le-Rideau que l’Estat veniá de crompar. S’i installa amb femna, enfant e sòrre, mas i pòt pas demorar.</span></span></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Ricard acaba sa vida malaut e paure sus la Còsta d’Azur a Bandòl amb son filh, mercé a una soscripcion dels legeires del </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Figaro</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> e l’ajuda de Christian de Villeneuve -Esclapon (se conoissián despuèi au mens lo temps de las Festas latinas de 1878).</span></span></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Voliá anar en tren fins a Montpelhier per jaire a costat de Lidia, mas sos amícs felibres lo fan davalar a Marselha per lo menar a l’espital. Tròp tard, ailàs, morís lo 2 de Julhet de 1911 e es enterrat dins lo canton dels paures al cementèri.</span></span></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Un cenotafi </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">es</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> arborat en 1932 al cementari San Làzer a Montpelhièr en sa memòria (Arquitècte Marcel Bernard, escalpraire Louis Guigue) e remés pel Eelibritge al municipi. En 1998 las sòbras de Lidia e de Jeanne Wilson </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">s</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">on mudadas al prèp del monument per la societat dels amícs de Lidia e Loís-Savièr en pres</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">é</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">ncia d’elegits del municipi, de membres del </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">F</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">elibritge e de l’IEO. </span></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Dins totes los actes oficials qu’avèm pogut consultar Loís-Savièr se disiá « Homme de Lettres ».<br /><br /></span></span></span></span></span></p>
<h2>Engatjaments dins la renaissença d’òc<br /><br /></h2>
<h2 class="western" lang="en-US"><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><b><span style="background: #ffffff;">À París dins sa joinessa </span></b></span></span></span></span><span lang="fr-FR"></span></h2>
<p class="western" style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%;" lang="en-US" align="justify"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="text-decoration: none;">Dins sa joinessa e son primièr Libre </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;">Les Chants de l’Aube – </span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">en francés –,Ricard fa figurar </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">doas epigrafas </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">en occitan, </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">una</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> de Jansemin, </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;">Françounetto,</span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> e </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">una </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">de</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"> Mirèio</span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> de Mistral. Dins una n</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">ò</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">ta, </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Ricard </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">qualifica Mistral d’« homme de génie » e parla tanben </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">dels</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> « poètes qui ont le courage de parler comme on parle chez eux ». Seguís pasmens son amíc Eugène Garcin e sas teorias sus l’aganiment de la raça latina dins sa critica sul libre </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;">Français du Nord et Français du Midi</span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> en 1868, mas aquò constituís una virada que lo torna menar a la lenga del Miègjorn.<br /><br /></span></span></span></p>
<h2 class="western" lang="en-US"><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><b><span style="background: #ffffff;">À Montpelhièr e París amb lo Félibrige, La Cigala, La Lauseta ... </span></b></span></span></span></span><span lang="fr-FR"></span></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Quand arriba a Montpelhièr</span></span><span style="font-family: Calibri, serif;"> </span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Loís-Savièr de Ricard </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">pòt pas </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">escriure dins la premsa d’articles polit</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">i</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">cs que la lei del 14 de març de 1872 enebissiá de publicar de tèxtes « visant à changer l’état de la société ». </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Es tanben menaçat</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> per la seuna participacion a la Comuna de París que l’amnestia v</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">endrà pas</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> qu’en 1880. Collab</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">òra</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> a </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La République du Midi </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">amb d</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>’</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">articles sus lo Parnasse e sus lo Felibritge (Novembre de 1874-Febrièr de 1876). Correspond tanben amb Mistral que remira coma poeta mas amb loqual s’opausa </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">per çò qu’es de </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">las idèas. </span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Tre la debuta del sejorn montpelhierenc escri</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">u </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">l’ensa</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">g</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Le Fédéralisme, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">editat sonque en genièr de 1877 en cò de Fischbacher a París. Lo 4 de novembre de 1875 particip</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, coma August Forès </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">– </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">mas se coneissián pas encara </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">–</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> a la creacion del </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">F</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">elibritge lengadocian </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Montpelhièr</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">. Forés dintr</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> en contacte amb Ricard en li mandant son primièr recuelh en occitan, </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La Croux del Grand Aigat, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">en genièr de 1876. </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Es</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> la debuta de lor amistat. Dins lo meteis temps debuta la correspondéncia amb lo pastor Napoleon Peyrat qu’aviá escrich en 1870 </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>l’Histoire des Albigeois </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">e que viviá a Sant German en Laye. Aquela istòria aguèt una influ</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">é</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">nci</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> bèla sus lo grop que se declara </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">puèi </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">albigeïsta.</span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">A París en genièr de 1875 Ricard aviá fondat l’associacion </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">« </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">la Cigale</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> »</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> amb Lidia Wilson de Ricard, Maurici Faure, lo futur ministre, et le pintre Eugèni Baudouin nascut </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> Montpelhièr. Lo coble Ricard-Wilson particip</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> en mai amb Forés a la Santa-Estela d’Avinhon ont lo Felibritge se d</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">òta</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> d’estatuts novèls centrats sus la d</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">e</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">fensa de la lenga e de la cultura del </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">M</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">iègjorn, aquò </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">permet</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> lor adesion a l’associacion fondada a Fontsegunha. </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">A </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">partir d’aqu</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">í, crean</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> l’almanac dels felibres republicans </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La Lauseta </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">que </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">son</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> primièr numèro pareis en 1877. Agropa los felibres republicans l</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">e</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ngadocians </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">e</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> mai de provença</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">l</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">s que volián pas o podián pas èsser publicats </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">dins</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>l’Armanac Prouvençau</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> de Mistral e del f</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">e</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">libre blanc Roumanille, </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">e de Catalans puèi d’autors de totas las lengas latinas</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">. Forés batej</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Lidia </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">« </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Na </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">D</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ulciorella en felibritge</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> »</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> e totes tres se tr</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">òban a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> París en decembre </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">de </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">1875 </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">per</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> assistir en genièr a l’amassada de la Cigala e a la presentacion del </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;">F</span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>édéralisme </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">en cò de Fischbacher</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>.</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Van</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> veire tanben Napoleon Peyrat a San German</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> (</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">L-S de Ricard </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">l’</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">aviá ja rescontrat en junh de 1876</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">)</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">. De retorn a Montpelhièr los Ricard-Wilson i particip</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">n a la felibrejada presidida per Mistral lo 25 de març, precedida de la reunion de la Societat de las lengas romanas e seguida de l</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">’amassada</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> de la liga republicana del Miegjorn. Mistral</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> va </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">veire lo coble dins son novel </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">o</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">stal, lo mas de la Lauseta al Plan dels quatre Sénhers a Montpelhièr. En mai </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">de </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">1877 lo grop, que </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">se </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">sonar</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">à pus tard</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="text-decoration: line-through;"><span style="font-family: Calibri, serif;"> </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">« </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">los felibres roges</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> »</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, amb la </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">sòrre</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> de Lidia, Jeanne Wilson</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">,</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> particip</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">an</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> a la Santa-Estela d’Avinhon. Lo 2 de novembre, Jeanne, l’amiga, l’albeta, l’inspiratritz del poeta Forés, pintra, morís e es mesa al cròs civilament. </span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Aprèp la parucion en genièr de </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La Lauseta </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">1878, los tres felibres fondators adòban un complement</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">a la revista </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>L’Alliance Latine </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">(que pareis</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> en junh amb una antologia poetica</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">, puèi</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> en </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">setembre</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">). Las Festas latinas de Montpelhièr que la Société des langues romanes n’</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">es</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> a </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">l’iniciativa</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> (26 e 27 de mai) </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">s</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">on presididas per Mistral e en parallèl los felibres de </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La Lauseta </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">organizan</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> una taulejada dins la sala del café de la Paix dins lo </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">barri</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> de Figair</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">ò</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">las, jos la presid</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">é</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ncia d’onor de Victor Hugo. De societats </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">« </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">l’Alliance Latine</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> »</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> se </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">desvelopan</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> a París, Tolosa…</span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Lo grop fa par</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">é</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">isser le </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Banquet de l’Alouette, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">recuelh de discorses e t</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">è</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">xtes mandats a la taulejada.</span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Aquesta societat federalista aviá per tòca de desvelopar « la culture des sciences et des lettres. »</span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Lo tresen e darrièr numerò d’aquesta tièra de </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Lauseta</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> pare</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">is </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">en 1879, un autre pare</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">is</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> en 1885 </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a la demanda de</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> L-S de Ricard </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">[qu’es </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">en America latina</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">]</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> a Forés que n’a la responsabilitat.</span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Lo 13 de febrièr de 1879 </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">es lo </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">lançament de </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La Commune Libre, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">bisetmanièr federalista </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">que i </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">particip</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">n Ernest Jourdan (1843-1898) delegat obrier e secretari de redaccion del journal et Ernest Ferroul, futur conse de Narbona. Los numeròs pareguts amb certesa son sièis : 13 e 27 de febrièr, 16 de març e 29 de Mai. Prenon posicion per los dreches de las femnas. L-S de Ricard sosten Mistral accusat de separatism</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">e</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> dins la premsa parisenca. </span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">En 1880 pare</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">i</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">s à </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">París</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> lo volum de poesia</span></span><span lang="fr-FR"><i> </i></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>La</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> Cigale</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> de la societat </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">eponima </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">en cò de Fischbacher.</span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Lidia Wilson de Ricard mor</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">ís</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> à París en cò de sa maire lo 16 de setembre. </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Es</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> enterrada civilament </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">a</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> Montpelhièr al c</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">e</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">mentèri San Làzer. Los omenatges </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">s</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">on diches pels socialistas Ernest Jordan e Antide Boyer de Marselha.</span></span></span></span></p>
<h2 class="western" lang="en-US"><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><b><span style="background: #ffffff;">Omenatge a For</span></b></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;"><b><span style="background: #ffffff;">è</span></b></span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><span style="text-decoration: none;"><b><span style="background: #ffffff;">s e a Lidia Wilson de Ricard</span></b></span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><b><span style="background: #ffffff;"> </span></b></span></span></span></span></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">De retorn d’America, fonda lo setmanièr </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Le Languedoc</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">, en 1886 puèi es redactor al </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Petit Méridional. </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">En 1888 rend un omenatge a son amic August Forès jos lo títol </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Un poète National, Auguste Fourès </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">(Paris, Savine).</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Ven d’èsser elegit al consistòri del Felibritge, mantenéncia de Lengadòc coma majoral amb la cigala de Cleira o de l’Òrb que Gabriel Azaïs ne foguèt lo primièr titulari. Forès morís en 1891, annada que Ricard publica las òbras de sa femna Lydie, </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Aux Bords du Lez </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">(Lemerre, París) precedidas per una introduccion que conten una corta </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">biografia e</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> explica</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> la formacion de çò que se sonarà mai tard lo </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">Felibritge</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> roge. Publi</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">ca</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> tanben </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Autour des Bonaparte</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> (París, Savine, 1891) </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">fragments de mem</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">ò</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ris de son paire, lo general de Ricard. Dins lo primièr capítol, conta son contacte amb la lenga de Mistral. </span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">En 1892 se </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">tròba</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> à Tolosa ont </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;">es</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> un dels fondators de </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">L’Escolo Mondino que n’es un temps lo president. Torna puèi à Montpelhièr ont demòra cinc ans. En 1893 publica un ensag politic, </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">L’esprit politique de la réforme </span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">(Paris, Fischbacher), ont assaja de mostrar que i a un protestantisme borgés e conservator al nòrd, dins la rega de Calvin, non pas que lo protestantisme miegjornal es popular, progressista e federalista, car lo Miegjornal es per esséncia etnica amic de la libertat…</span></span></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> <span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">D’en pertot men</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">a</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> campanha per l’id</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">è</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">a federalista, </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">e mai al dintre </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">del Felibritge </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">; </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">aital en 1892 sign</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">a </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">lo Manifèst dels Joves felibres a costat de Ch. Maurras e Frederic Amourreti, dos </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">P</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">rovençals de tend</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">é</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">nciá monarquista. L-X sosten lo manifesta amb Jourdanne, Perbosc e Estieu, abans de préner sas distàncias quand compren lo tropisme de drecha dels amics de Maurràs.</span></span></span></span></span></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">En 1900 ven president d’onor de la Fédération régionaliste de France presidida per Charles Brun. </span></span></span></span></span></span></p>
<h2 class="western" lang="en-US"><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="sv-SE"><span style="text-decoration: none;"><b><span style="background: #ffffff;">Omenatge en 1932 </span></b></span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><b><span style="background: #ffffff;">à </span></b></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><span style="text-decoration: none;"><b><span style="background: #ffffff;">Montpelhi</span></b></span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;"><b><span style="background: #ffffff;">è</span></b></span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #00a2ff;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><b><span style="background: #ffffff;">r</span></b></span></span></span></span></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">La Mantenéncia del Lengadòc, que n’èra estat majoral, li rend omenatge en 1932 amb l’inauguracion d’un cenotafi al cimentèri Sant Lèzar en 1932. Un recuelh editat a l’escasença conten un tèxte de Charles Brun e los discorses de Peire Azema, majoral del Felibritge e sendic de la Mantenéncia del Lengadòc, del Conse de Montpelhièr Benjamin Milhaud, de Jean Fournel, Majoral del Felibritge e cabiscòl del Paratge de Montpelhièr e de R Chapoullié, inspector general de las Arts aplicadas.<br /><br /><br /></span></span></span></span></span></span></p>
<h2 class="western" align="JUSTIFY">Sorsas <br /><br /></h2>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="right"></p>
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="right"></p>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT">A</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="it-IT">NATOLE</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, Josette, « </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="es-ES-u-co-trad">Échos br</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">ésiliens dans quelques lettres de Louis-Xavier de Ricard »,</span></span><span lang="fr-FR"><span style="color: #2e7116;"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"> </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">In: </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Littératures</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, numéro sépcial 1,1979. Mélanges offerts à Monsieur le Professeur André Monchoux. pp. 35-45.</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><i> M</i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>élanges offerts à Monsieur le Professeur André Monchoux</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">. pp. 35-45 ; </span></span></span></span><a href="https://doi.org/10.3406/litts.1979.1123%20https://www.persee.fr/doc/litts_0563-9751_1979_hos_1_1_1123"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">https://doi.org/10.3406/litts.1979.1123 https://www.persee.fr/doc/litts_0563-9751_1979_hos_1_1_1123</span></span></span></span><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"></span></span></span></span></a><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"></span></span></span></span></li>
</ul>
<br />
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">BLIN-MIOCH, Rose, 2010, Édition critique de la correspondance de Lydie Wilson de Ricard (1850-1880), Thèse sous la direction de Ph. Martel, Univ Paul Valéry Montpellier III, occitan ED 58.</span></span></span></span><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"></span></span></span></span><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"></span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">BLIN-MIOCH, Rose, 2011, « Les « Communes idées » de Louis-Xavier de Ricard et Lydie Wilson de Ricard à leur arrivée à Montpellier », Études Héraultaises, n° 41, p 139-146</span></span></span></span><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"></span></span></span></span><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"></span></span></span></span><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"></span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">BLIN-MIOCH, Rose, 2016, « Louis-Xavier de Ricard et son « Maître » Edgard Quinet », Murphy, Steve dirt, Le chemin des correspondances et le champ poétique, À la mémoire de Michael Pakenham, Paris Classiques Garnier, p 127-139.</span></span></span></span><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"></span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR">B</span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">LIN</span></span><span lang="fr-FR">-M</span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">IOCH</span></span><span lang="fr-FR">,</span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> Rose, 2012, « Louis-Xavier de Ricard en 1868 et sa critique des Français du Nord et du Midi d’Eugène Garcin : une hésitation sur la route vers la cause de l’occitan ? », Lengas, 71, 2-12, Montpellier, PULM, p. 119-155. <a href="https://journals.openedition.org/lengas/368">https://journals.openedition.org/lengas/368</a></span></span></span></span><a href="https://journals.openedition.org/lengas/368"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"></span></span></span></span></a></li>
</ul>
<ul></ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">CARBASSE,Jean-Marie, 1977, Louis-Xavier de Ricard, Félibre rouge, s. 1., Ed. Mireille Lacave, Montpellier.</span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">CLERGUET, Fernand, « Louis-Xavier de Ricard », La Revue Littéraire de Paris et de Champagne, Juillet 1905 sur Bnf. Gallica.</span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">CLERGUET, Fernand, « L-X de Ricard, « Maguelone Détruite », La Revue Littéraire de Paris et de Champagne, janvier et juin 1906</span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">LAFONT, Robert et ANATOLE, Christian, 1970, Nouvelle histoire de la littérature occitan, PUF, 1970, t. 2, p. 670-671.</span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">M</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">ARTEL</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">, Philippe, 2010, </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Les félibres et leur temps, renaissance d'oc et opinion 1850-1914, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Bordeaux, PUB,</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">pp. 490-525.</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> <br /></i></span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">M</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">OULIN</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">, Stéphane, 2011, </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">L-X de Ricard Socialiste et félibre,</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> Arts et traditions rurales, Montpellier. 1. </span></span></span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">M</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;">ORTELETT</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">E, Yann, 2005, </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Histoire du Parnasse</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, Paris, Fayard.</span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">P</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;">AKENHAM</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, M, éd, 1967, Introductions et commentaires, </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Ricard, Louis-Xavier de, Petits Mémoires d'un Parnassien,</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"> </span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">et Adolphe Racot, </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Les Parnassiens</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, Aux Lettres modernes, collection avant-siècle, Paris, Minard, 214 p. </span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">P</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;">EYRONNAT</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, Georges, 1997, </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Un fédéraliste méridional du XIXe siècle, Louis-Xavier de Ricard (1843-1911)</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, Nîmes Lacour. </span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">R</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;">ICARD, </span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">I Lydie de, 1891, </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Aux Bords du Lez, </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">Préface L-X de Ricard, Lemerre, réédition avec</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i> </i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">présentation J-C Richard, Nîmes Lacour Revivia 1995</span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">R</span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;">icard</span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;">, Général de, 1891, </span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i>Autour de Bonaparte, Fragments de Mémoires publiés par L-Xavier de Ricard,</i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"> Savine, Paris.</span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">S</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">AGNES,</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> Jean, fiche Maitron sur L.X de Ricard : Arch. Dép. Hérault </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="de-DE"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">: 15 M 34, 35 et 38. </span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">— </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">L</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">’</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Union républicaine</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">, ao</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">ût 1881 et septembre 1885. </span></span></span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">S</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">ALADIN</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">, F, </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Les élections législatives dans l</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="ar-SA"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">’</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">Hérault de 1881 à 1885</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="it-IT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> Montpellier-DES-1965.</span></span></span></span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">S</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="font-size: small;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">ALVAT</span></span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">, Joseph, </span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">La Vie tourmenté</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="nl-NL"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">e de L.-X. de Ricard (1843-1911)</span></span></i></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">, Toulouse, 1943.</span></span></span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><i><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">En Memoria de Louvis-Savié de Ricard (1843-1911).</span></span></i></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> Montpellier, Mari- Lavit, 1932, 56 p. [recueille les discours de Pierre Azéma, Benjamin Milhaud, Jean Fournel et René Chapoullié</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">]. </span></span></span></span></span></span></span></li>
</ul>
<ul>
<li style="line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">[recueille les discours de Pierre Azéma, Benjamin Milhaud, Jean Fournel et René Chapoullié</span></span></span></span><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span lang="pt-PT"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;">]. </span></span></span></span></span></span></li>
</ul>
<br />
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 100%; text-decoration: none;" align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Helvetica Neue, serif;"><span lang="fr-FR"><span style="font-family: Calibri, serif;"><span style="text-decoration: none;"><span style="background: #ffffff;"> </span></span></span></span></span></span></p>
Rose Blin-Mioch
CIRDOC - Mediatèca occitana (Béziers)
Recherche en domaine occitan (Montpellier)
2021-08-11, Blandine Delhaye
Lespoux, Yan
Martel, Philippe
Verny, Marie-Jeanne
Cet article est mise à disposition selon les termes de la Licence Creative Commons Attribution (Rose Blin-Mioch , ReSO, CIRDOC)- Pas d’Utilisation Commerciale - Partage dans les Mêmes Conditions 4.0 International.
text/html
fre
oci
Text
Fourès, Auguste (1848-1891)
Fourès, Auguste (1848-1891)
Écrivain
Journaliste
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Félix Gras, Auguste Fourès, Noël Blache, Prosper Estieu ont, à des époques différentes, tous été qualifiés de « félibre rouge ». À leur engagement de félibres en faveur du renouveau de la langue occitane (avec parfois des opinions fédéralistes assumées) à des convictions républicaines non moins affirmées. Souvent partisans de la laïcité, de l’éducation pour tous, sensibles aux conditions de travail des classes laborieuses, ces félibres ont souvent transposé leur vision du monde dans l’histoire occitane, sur laquelle ils ont parfois porté un regard teinté de leurs opinions. Pour Fourès, comme pour Gras, c’est ainsi l’épopée de la Croisade contre les Albigeois, revue à travers le regard de leur temps et de leur bagage, qui a cristallisé leur attention, au risque d’ailleurs d’opposer au roman national historique français, qui se constituait à la même époque, un autre roman national guère plus dégagé de parti-pris idéologique. En plus de son activité de quincailler, Fourès donna toute sa (courte) vie l’impression de se démultiplier : journaliste en français dans plusieurs journaux, élu politique, fondateur de revues, félibre majoral, il fut incontestablement un des acteurs les plus prolifiques de la renaissance d’oc.</p>
<h2>Identité</h2>
<h3><b>Formes référentielles</b></h3>
<p style="text-align: justify;">Fourès, Auguste (1848-1891)</p>
<h3>Autres formes du nom</h3>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Fourès, Aguste<br />- Forés, August</p>
<h2>Élements biografiques</h2>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Auguste Fourès, fils du juge de commerce Jean-François Fourès et d’une mère propriétaire d’une quincaillerie, est né le 8 avril 1848 à Castelnaudary, capitale du Lauragais. Attiré par le monde des Lettres et l’écriture, précocément gagné aux idées républicaines, il commence à écrire dans plusieurs journaux du Midi, tous d’orientation républicaine : <em>L’Entracte</em> (Toulouse, à partir de 1866), <em>L’Investigateur</em> (Toulouse, à partir de 1867), <em>Méphistophélès</em>, « journal charivarique et satirique de Toulouse », à partir de 1868, <em>Le Midi Artiste</em>, toujours de Toulouse, puis <em>La Fraternité de Carcassonne</em> et <em>L’Écho de Marseille</em> en 1870. Il fondera en 1887 <em>Le Petit Toulousain</em>, organe républicain lié à <em>La Dépêche du Midi</em>, dont il assurera la direction et qui disparaîtra avec lui à sa mort, en 1891. Candidat aux élections municipales de sa commune, il devient en 1878 adjoint au maire de Castelnaudary avant de démissionner deux ans plus tard, lassé semble-t-il par l’incurie de l’équipe municipale. C’est à cette époque qu’il rencontre le poète et journaliste Louis-Xavier de Ricard, récemment installé à Montpellier et converti à l’histoire du Languedoc par les écrits de Napoléon Peyrat, avec qui il fonde en 1878 <em>L’Armana de la Lauseta</em>, almanach félibréen, et développe l’idée de félibrige républicain, ou « félibrige rouge ». Il est inutile de préciser que cette approche du félibrige ne sera pas sans provoquer oppositions et grincements de dents au sein de l’institution. Après avoir été même poussé à la démission, Fourès réintègre le Félibrige et devient même majoral en 1881, <em>Cigalo de la Libertat</em>.<br />Fourès commence par écrire l’occitan - le sous-dialecte languedocien est-toulousain du Lauragais - avec sa propre graphie, une graphie « patoisante ». Il se formera année après année aux normes graphiques prônées par le Félibrige. Employant un occitan local mais de bonne facture, Fourès est adepte d’un style simple et raffiné. Il lui arrive de se cacher derrière des noms de plume, comme l’ont fait beaucoup de félibres. <br />Combinant le fédéralisme avec un patriotisme français très revendiqué, Fourès se passionne pourtant pour le catharisme, perçu à travers le prisme de son anticléricalisme républicain du XIX<sup>e</sup> siècle. Il considère l’ « albigéisme » comme un pilier de l’identité occitane, et regarde l’épopée de la Croisade comme fondateur de la culture d’oc. Fourès est également un chantre du « panlatinisme », alliance des peuples et des cultures romanes et méditerranéennes. Aux côtés de Xavier de Ricard, tout aussi opposé que lui à l’orientation conservatrice du Félibrige de leur temps, Fourès tente de lancer l’<em>Alliance latine</em>, revue dont seuls deux numéros paraîtront, qui prétend rassembler et réunir tous les peuples de culture latine d’Europe et au-delà. Cette volonté d’ouverture de l’identité occitane sur l’espace euroméditerranéen est représentative de la vision que les « félibres rouges » avaient de la notion même d’identité occitane. De Ricard sera du reste un des premiers à employer le terme de « parlers occitaniens ». <br />Atteint semble-t-il d’ataxie tabétique, il meurt en 1891 à Castelnaudary, à l’âge de quarante-quatre ans. Franc-maçon et libre-penseur, Fourès sera enterré une première fois selon le rite catholique sur la volonté de sa famille, avant que son corps, par décision de son exécuteur testamentaire, soit exhumé quelques jours plus tard et enterré de nouveau selon ses principes : debout, la tête tournée vers l’Orient et sans cérémonie religieuse. Un buste le représentant est érigé devant le palais de justice de Castelnaudary.</p>
<h2>Engagement dans la renaissance d'oc</h2>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">L’engagement dans la renaissance d’oc d’Auguste Fourès n’est pas dissociable de son existence. Son engagement républicain, « progressiste » dans l’acception que possédait le terme à l’époque, franc-maçon et anticlérical allait de paire avec sa revendication d’une identité occitane assumée et reconnue dans le cadre de la République, ce cadre dût-il être repensé sous l’angle du fédéralisme, alors en vogue chez les félibres républicains. S’il fonda une revue et en co-fonda une autre, Fourès vécut son double engagement félibréen et républicain au cœur de sa vie, que ce soit à travers son court mandat d’élu local comme dans ses fonctions de rédacteur et responsable de journaux et revues. Félibre, fédéraliste, mais opposé en quelque sorte à la doxa et à l’approche politique et philosophique du Félibrige provençal de son temps, catholique et conservateur, il tenta de concilier entre eux des idéaux qui, dans le contexte idéologique de son temps, n’allaient pas forcément de soi ensemble. En élargissant la reconnaissance et la valorisation de la culture d’oc à l’échelle des cultures latines, Fourès, associé à Ricard, manifeste la volonté d’ouvrir, d’élargir la réflexion à l’échelle du dialogue entre cultures voisines et liées, en fuyant la tentation de l’entre-soi occitan et félibréen.</p>
Escarpit, David
Centre interrégional de développement de l'occitan (Béziers)
Recherche en domaine occitan (Montpellier)
2018-05-31
Vignette : https://vidas.occitanica.eu/files/square_thumbnails/9bb527f3f74b01845d992a2198520f04.jpg
text/html
fre
Text
http://vidas.occitanica.eu/items/show/2120
Devoluy, Pierre (1862-1929)
Devoluy, Pierre (1862-1929)
Journaliste
Militaire de carrière
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Polytechnicien, officier du génie, commandeur de la Légion d’honneur (1924), le poète symboliste, journaliste et romancier qui prend pour nom de plume celui du massif du Dévoluy proche de sa Drôme natale est une figure centrale du Félibrige et un acteur majeur de la renaissance d’oc au début du XX<sup>e</sup> siècle.</p>
<h2>Identité</h2>
<h3><b>Formes référentielles</b></h3>
<p style="text-align: justify;">Devoluy, Pierre (1862-1929)979)</p>
<h3>Autres formes connues</h3>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Gros Long, Paul Pierre (Nom à l'état-civil)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Dévoluy, Pierre (forme française du nom)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Un de l’Armado, (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Jean Patarin, (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Jean Malan, (pseudonyme)</p>
<h4>Forme référentielle du nom</h4>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Contrairement à ce que l’on trouve quelquefois, le patronyme GROS LONG ne contient pas de trait d’union comme en atteste l’acte de naissance de Paul Gros Long (Devoluy).<br /> On rencontre trois formes différentes du pseudonyme Devoluy :<br /> - « Pierre Devoluy » dans les pages de titre d’ouvrages dont Devoluy est l’auteur (voir bibliographie), et qui correspond à la forme qu’il avait adoptée, <br />- « Pierre Dévoluy » dans les titres d’ouvrages et d’articles critiques écrits en français, <br />- « Pèire Devoluy » dans les titres d’ouvrages et d’articles bilingues ou écrits en provençal dans la graphie mistralienne. <br />La forme « Devoluy », choisie par l’auteur, permet de démarquer le pseudonyme du nom du massif du Dévoluy qui l’a motivé et, d’autre part, elle est conforme à la graphie de la langue qui ne note pas dans ce cas l’accent aigu sur le E. <br />Toutefois, cette forme « Devoluy » ne va pas sans poser question en milieu francophone où elle apparaît inadaptée en collocation avec le prénom français « Pierre » : celui-ci, en effet, dans le syntagme « Pierre Devoluy », a tendance à générer une réalisation phonétique du type « Deuvolui » et non « Dévolui ». <br />C’est sans doute la raison pour laquelle on rencontre chez les critiques francophones la forme « Pierre Dévoluy », conforme à la graphie du français. Et c’est aussi ce qui peut expliquer la forme « Pèire Devoluy » qui établit une cohérence linguistique entre le prénom et la forme « Devoluy ». Mais il apparaît alors qu’il s’agit d’une traduction du prénom que s’était choisi Devoluy pour son pseudonyme, à savoir « Pierre », c’est-à-dire le second prénom de son état civil.</p>
<h2>Éléments biographiques</h2>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Né dans la Drôme, à Châtillon-en-Diois, le 27 juin 1862, et mort à Nice le 5 mars 1932, Paul Gros Long, qui choisira pour nom de plume Pierre Devoluy, est issu d’une famille dont « les trois quarts vont à l’église et l’autre quart au temple », comme il le dit à Mistral dans sa lettre du 8 avril 1901<a id="1" href="#note1"><sup>1</sup></a>. Son père, percepteur, possède aussi à Châtillon quelques parcelles de terre qui vont cristalliser l’attachement quasi mystique de Devoluy à ce terroir montagneux et à son parler, tous deux pour lui essentiellement provençaux – sa production en oc sera d’ailleurs écrite dans un provençal mistralien orthodoxe. Il quitte bientôt le Diois pour aller faire ses études au lycée de Nîmes où il se lie d’amitié avec Albert Dugat, qui sera baile du Félibrige sous son capouliérat, et avec le futur Président de la République Gaston Doumergue ; sa lecture de la Mirèio de Mistral déclenche alors chez lui une passion pour la langue d’oc. À vingt ans, il intègre l’École polytechnique où il écrit ses premiers vers, d’inspiration parnassienne.<br />D’abord affecté au 3e régiment du génie à Arras, il est muté à Montpellier en octobre 1890 et va fréquenter les poètes symbolistes de la revue <em>Chimère</em>, dirigée par Paul Redonnel, lié par ailleurs au Félibrige languedocien. Au printemps 1891 il rencontre Paul Valéry et, l’été suivant, devient secrétaire de rédaction de la revue qui va incarner le métissage du symbolisme et du Félibrige et où, à côté de René Ghil, Paul Verlaine ou Jules Renard, se retrouvent les auteurs provençaux et languedociens, Marius André, Paul Mariéton, Charles Maurras, L. Xavier de Ricard ou le jeune Joseph Loubet. Après <em>Flumen</em> (1890), il publie alors son recueil de poèmes symbolistes <em>Bois ton sang !</em> (1892).<br /> Devoluy est à Antibes en 1893 – il y rencontre Frédéric Amouretti et Maurras en octobre lors de la crise du Félibrige parisien – puis, en 1895, est nommé à Avignon, au cœur de la renaissance provençale. Le contact étroit avec les félibres de premier plan, et surtout Mistral, le maître qu’il admire, va en faire l’apôtre ardent de la doctrine mistralienne.</p>
<h2>Engagement dans la renaissance d'oc</h2>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Devoluy part en garnison à Nice de 1899 à 1902, chargé de travaux de fortification à la frontière italienne. Désormais acquis à la pensée régionaliste, il rédige en 1899 son <em>Istòri naciounalo de la Prouvènço e dóu miejour di Gaulo</em> – laquelle ne paraîtra de son vivant qu’en extraits dans son journal <em>Vivo Prouvènço !</em> de 1909 à 1914. Il y dénonce l’oppression séculaire de l’ennemi du Nord venu déposséder de sa terre et de ses libertés un peuple du Midi qui reste néanmoins fidèle à la patrie. L’ouvrage emporte l’enthousiasme de Mistral et Devoluy est élu majoral du Félibrige en 1900 puis capoulié, après le décès de Félix Gras, le 21 avril 1901.<br />Protestant sans fanatisme, antidreyfusard (contrairement à la majorité de ses coreligionnaires), patriote « ni blanc ni rouge », autonomiste et fédéraliste mais anti-séparatiste, faisant reposer l’État sur la province, la province sur la cité, la famille et l’individu, ce dernier lui-même guidé par l’idéal chrétien, tel est ce nouveau « chef » d’un Félibrige plutôt catholique, « capoulié des jeunes » (il a trente-neuf ans) qui devient bientôt le « capoulié de l’action ».<br /> De retour en poste à Avignon début 1903, il va, le 20 octobre, se marier à Nîmes avec Lucy Serres, cévenole et protestante, née à Saint-Étienne-Vallée-Française. Ils auront deux filles à qui ils donneront les prénoms bien mistraliens de Magali et Nerte. <br />Réélu à la tête du Félibrige en 1905, ce positiviste de formation, soucieux des réalités, entreprend de réformer le fonctionnement et l’orientation d’une association qu’il souhaite davantage en prise avec la vie sociale et économique du pays. C’est ainsi qu’il lance son journal <em>Prouvènço !</em> (1905-1907) qui deviendra <em>Vivo Prouvènço !</em> (1908-1914). De même, lors de la révolte des vignerons du Languedoc, il propose à Mistral de participer à la manifestation du 9 juin 1907 à Montpellier, mais celui-ci refuse. Devoluy tente encore de modifier les statuts du Félibrige pour l’ouvrir aux associations culturelles locales et même aux syndicats agricoles, mais sa mise en minorité et l’hostilité qu’il rencontre lors de la Sainte-Estelle de Saint-Gilles le 31 mai 1909 l’amènent à donner sa démission, de capoulié en août 1909, puis du Consistoire en 1912. L’inlassable promoteur de la cause félibréenne, à travers ses discours en particulier, n’a pu voir se concrétiser ses aspirations régionalistes.<br /> En poste à Nîmes de 1908 à 1910 (nommé chef de bataillon en 1909), Devoluy découvre les Cévennes de son épouse, se pénètre des lieux chargés de mémoire huguenote et commence la rédaction de ses récits historiques sur la révolte des Camisards. Il est à Nice depuis 1911 lorsque la guerre éclate et il se signalera sur le front par sa capacité d’organiser l’approvisionnement des combattants. À la fin des hostilités, avec le préfet Belleudy, il s’attachera à réparer les calomnies dont furent l’objet les soldats méridionaux du 15<sup>e</sup> corps et, de son expérience d’officier, tirera son ouvrage <em>La Connaissance de la Guerre</em> (1923). <br />De retour à Nice à la fin de la guerre, promu colonel, il y prend sa retraite en 1919 et redouble d’activité : d’abord comme journaliste, au <em>Petit Dauphinois</em> et à <em>L’Éclaireur de Nice</em>, puis comme romancier avec la publication de sa trilogie camisarde <em>La Cévenne embrasée</em> (1922, 1927, 1930). Parallèlement, il regroupe et traduit en français les textes des trois volumes de<em> Proso d’Armana</em> de Mistral (1926, 1927, 1930). <br />En 1929, à 67 ans, il est élu conseiller municipal et exerce les fonctions d’adjoint au maire, Jean Médecin, chargé des Travaux publics, tout en participant à diverses actions culturelles jusqu’à ses derniers jours.<br /> À sa demande, Devoluy a été enterré dans le cimetière protestant de Châtillon-en-Diois (26).</p>
<hr />
<p id="note1" style="text-align: justify; line-height: 150%;">1. « Li tres-quart de ma famiho van à la Glèiso. L’autre quart au Temple. » (Lettre 73, 81.)<a href="#1">↑</a></p>
<hr />
<h2>Essai de bibliographie de l’œuvre de Pierre Devoluy</h2>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">[par Jean-Claude Rixte. <em>Extrait de Textes et auteurs drômois de langue d’oc des origines à nos jours</em> : Essai de bibliographie avec notes et commentaires. – Montélimar : Daufinat-Provença, Tèrra d’Òc, 2000, p. 119-130. <br />Revu et augmenté (décembre 2017) pour publication sur le site Occitanica, lo Portal collectiu de la cultura occitana (http://www.occitanica.eu) dans le cadre du projet Vidas, dictionnaire biographique en ligne des acteurs de la renaissance occitane (XIX<sup>e</sup>-XXI<sup>e</sup> siècle).]<br /><br /> Abréviations (localisations des ouvrages) : <br />ADD : Archives départementales de la Drôme, Valence BM : Bibliothèque municipale <br />BNF : Bibliothèque Nationale de France <br />BU : Bibliothèque universitaire <br />CIRDOC : Centre interrégional de développement de l’occitan, Béziers <br />PR Avignon : Palais du Roure, Avignon <br /><br /><strong>Pierre DEVOLUY</strong> [Pseudonyme de Paul, Pierre GROS LONG] <br />D’après les notices bio-bibliographiques de Van Bever (1909, p. 41-42), Talvart et Place (1933, p. 228-230), Lefèvre (1934, p. 19-20) et Fourié (1994, p. 117-118) – cf. réf. ci-dessous – Devoluy a publié des articles dans les journaux et revues suivants :<br /> <em>L’Action régionaliste, L’Aiòli, L’Almanach du Midi, Armana prouvençau, La Campana de Magalouna</em> (Montpellier), Chimère, <em>La Cigalo d’or, La Cisampo, L’Echo des Rosati, L’Eclaireur de Nice</em> (où il écrivit régulièrement à partir de 1918), <em>Écrits pour l’art, Lou Felibrige, Foi et Vie, Lou Gau</em> (Avignon), <em>L’Idéio prouvençalo, Latinité, Marseille-Matin, La Minerve française, Monde nouveau, Le Pays cévenol, Le Petit Dauphinois, Les Partisans, La Plume, Prouvènço!</em> (qu’il dirigea de janvier 1905 à décembre 1907) remplacé par<em> Vivo Prouvènço !</em> (qu’il dirigea également de janvier 1913 à 1914), <em>Reclams de Biarn e Gascounhe</em> (Pau), <em>La Revue de France</em> (où il a publié « Li Meissoun », poème inédit de F. Mistral avec la traduction française), <em>La Revue de Provence</em> (Marseille), <em>La Revue du Sud-Est</em> (Lyon), <em>La Revue félibréenne, La Revue indépendante, La Revue lyonnaise, La Revue universelle, Les Tablettes d’Avignon</em>. <br />Pseudonymes dans L’Aiòli : Un de l’Armado, Jean Patarin, Jean Malan. <br /><br /></p>
<h4>I. Ouvrages</h4>
<br />
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;"><em>- Flumen</em> : Poème. – Melle (Deux-Sèvres) : Impr. de E. Goussard, 1890. – in-8o ; 23 p. [BNF : 8o Ye. Pièce. 2984.]<br /> - <em>Bois ton sang !</em> : Poèmes symbolistes. Préface par Albert Lantoine. – Paris : Libr. de l’Art indépendant, Édition de la Chimère, 1892. – in-18 ; xii-163 p. [BNF : 8o Ye. 3169 ; BM Avignon : in-8o 29552 et 8o 52.829.]<br />- MISTRAL, Frédéric, DEVOLUY, Pierre et al. – Requèsto adreissado à Moussu lou Menistre de l’Estrucioun publico en favour de la lengo d’O dins lis escolo primàri dóu Miejour / Requête adressée à Monsieur le Ministre de l’Instruction publique, en faveur de la langue d’Oc dans les écoles primaires du Midi. – Mount-Pelié : Estampariè de la Soucieta di publicacioun miejournalo e felibrenco, 1901. – 15 p. ; 18 cm. [CIRDOC : DCO 7-21.] <br />- [Préface.] LOUBET, Joseph. – <em>Li Roso que saunon : Pouèmo prouvençau... / Les Roses qui saignent : Poèmes provençaux</em>, avec la traduction française en regard par l’auteur, et une préface par Pierre Devoluy. Livre Ier. – Avignon : F. Seguin, 1902. – 105 p. ; 19 cm. [BNF : 8o Y2. 5611 ; BM Avignon : 8o 55.300 ; CIRDOC : CAB 1051.] <br />- MISTRAL, Frederi, DEVOLUY, Pèire et al. – <em>Lou Libre nouviau de la rèino dóu Felibrige</em> : Na Mario-Terèso de Chevigné pèr soun maridage emé M. Maurise Bischoffsheim, lou 27 de janvié 1902. – Paris : La Revue félibréenne, 1903. – 16 p. ; 28 cm. [Bibliothèque Paris4-CEROC : Fonds Perbosc, 3858.]<br />- <em>Les Noms de la carte dans le Midi</em> : Essai sur les noms de lieux du comté de Nice. – Nice : Malvano ; L. Meynier ; Avignon : Roumanille, 1903. – 55 p. ; 25 cm. [BNF : 8o Lk2. 5037 ; CIRDOC : CBB 403-15.] <br />- <em>Counsistòri Felibren</em> : Estra dóu proucès-verbau de la sesiho tengudo en Bartalasso lou 22 de mai 1904. – Avignon : Impr. Fr. Seguin, 1904. – 7 p. ; 22 cm. [CIRDOC : DCO 86-5.] <br />- <em>Fèsto dóu Cinquantenàri de la Foundacioun dóu Felibrige a Font-Seguno lou 23 de Mai 1904</em> : Discours dóu Capoulié. – Avignon : Roche et Rullière, 1904. – 2 p. ; 28 cm. <em>[CIRDOC : DCO 86-4. A aussi été publié sous le titre « Discours dóu Capoulié i Fèsto dóu Cinquantenàri de la foundacioun dóu Felibrige a Font-Segugno lou 23 de Mai 1904 » dans l’Armana prouvençau pèr… 1905, p. 72-76 et dans l’Armana dóu Ventour, 1905, p. 38-42.]</em> <br />- <em>Uno letro duberto dóu capoulié au majourau Jan Monné</em>. – Avignon : Seguin, 1906. – in-8o ; 4 p. [Donné par Lefèvre, 1934, p. 73.] <br />- <em>Prouvènço !</em> : Auriflour de la Causo felibrenco. Amenistracioun encò de Dono Roumanille, Avignon (1re année, no 1, 7 janvier 1905-no 36, 7 décembre 1907). À partir du no 37, porte le titre <em>Vivo Prouvènço !</em> jusqu’au no 95, novembre-décembre 1912. – Avignon : Roumanille puis Digne : J. Renadieu, 1905-1912. [BM Avignon : Jx 79 ; CIRDOC : AF.] <br />- <em>Vivo Prouvènço !</em> : Porto-paraulo mesadié di recoubranço miejournalo. Direicioun à Niço enco de Pèire Devoluy, du no 96, janvier 1913, au no 113, juillet 1914. [PR Avignon : M 4o 522.] <br />- <em>Counferènci dóu Capoulié Devoluy sus la dóutrino mistralenco e felibrejado de l’Escolo de la Targo à Touloun li 21 e 22 de desèmbre 1907</em>. – Avignoun : F. Seguin, 1908. – 24 p. ; 18 cm. [CIRDOC : CBA 300 ; PR Avignon : M 12o 37.] <br />- MISTRAL, Frédéric, MOUZIN, Alexis et DEVOLUY, Pèire. – <em>I nòvi Margarido Mouzin e Pèire Fabry, 3 de desèmbre 1907</em>. – Avignon : Béraud, 1907. – in-12 ; 8 p. [<em>BM Avignon : 8o 37.529 ; PR Avignon : M 4o 426. Contient de P. Devoluy le poème de 48 vers « A l’ounour dóu nouviage de Margarido Mouzin », aussi publié dans Prouvènço !, n<sup>°</sup> 36, 1908.</em>] <br />- [Avant-propos.] LAFORÊT, Guillaume. – <em>Ramoun VI</em> : Dramo istouri en cinq ate en vers prouvençau, emé la traducioun franceso en regard. [Avant-propos de Pèire Devoluy.] – Nîmes : Impr. La Laborieuse, 1912. – xvi-191 p. ; 19 cm. [CIRDOC : CAB 1153 ; PR Avignon : M 8° 112.] <br />- [Préface.] BELLEUDY, Jules. – <em>Que faut-il penser du 15e corps ?</em> Préface du colonel Gros Long. – Menton : Impr. coopérative, 1921. – xii-356 p., cartes ; 23 cm. [BNF, Tolbiac : 8-LF207-966 ; BU Lettres Montpellier : ZX 56857.] <br />- <em>Le Psaume sous les étoiles</em> : Roman. Bois gravés de Maximilien Monod-Vox. – Paris : éd. du Monde nouveau, 1922. – 299 p. ; 19 cm. (Collection Les jardins de la foi : Romans nouveaux, no XIX.) [<em>Ce roman est la transposition de </em>Lis Ausard<em> (récits du soulèvement des Camisards) paru en feuilleton dans </em>Vivo Prouvènço !<em> de septembre 1908 à mai 1910. BM Valence : D 3671 ; CIRDOC : CAB 2946.</em>]<br />- Colonel GROS LONG. – <em>La Connaissance de la Guerre</em> : Essai de critique positive. – Paris : Nouvelle librairie nationale, 1923. – in-18 ; 237 p. [Compilation des cours de critique militaire professés par Devoluy à l’Institut d’Action française à Paris en 1921.] <br />- DEVOLUY, Pierre et BOREL, Pierre. – <em>Au gai royaume de l’azur</em>. Préface de M. Maurice Maeterlinck. – Grenoble : Éditions J. Rey, 1924. – 156 p., ill. ; 22 cm. (Collection « Les Beaux Pays », 4). <em>[Ouvrage orné de 168 héliogravures. Nouvelle édition : 1925. Autres éditions données par Sudoc, portant le sous-titre « Du lentisque des Maures au jasmin de Grasse. Le Littoral et ses villes de rêve. Nice, capitale de l’Azur. La Montagne fleurie et le jardin des neiges », Grenoble : Arthaud, 1926, 1929. BM Avignon : 8o 56.765 ; CIRDOC : CAC 5007.]</em> <br />- [Traduction et avant-propos.] MISTRAL, Frédéric. – <em>Proso d’armana</em> : Garbo de conte, raconte, fablèu… pèr Frederi Mistral ; trad. e av.-prep. de Pèire Devoluy / <em>Prose d’almanach</em> : Gerbes de contes, récits, fabliaux… par Frédéric Mistral ; trad. et av.-prop. par Pierre Devoluy. – Paris : Grasset, 1926. – 329 p. ; 19 cm. (Collection Œuvres inédites de Frédéric Mistral, 1.) [Œuvres inédites de Frédéric Mistral, publiées sous la haute direction de Mme Frédéric Mistral. BM Avignon : 8° 57.543 ; CIRDOC : CAB 686-1 ; PR Avignon : M 8° 139.]<br />- <em>Le Violier d’amour</em> : Roman. – Paris : E. Fasquelle, 1927. – 256 p. ; 19 cm. [BM Valence : A 4900 ; PR Avignon : M 8o 517, donne comme éditeur : Bibliothèque Charpentier.] <br />- [Traduction.] MISTRAL, Frédéric. – <em>Nouvello Proso d’armana</em> : Garbo de conte, raconte, fablèu... pèr Frederi Mistral ; trad. de Pèire Devoluy /<em> Nouvelle Prose d’almanach</em> : Gerbe de contes, récits, fabliaux... par Frédéric Mistral ; trad. de Pierre Devoluy. – Paris : Grasset, 1927. – 345 p. ; 19 cm. (Collection Œuvres inédites de Frédéric Mistral, 2.) [BM Avignon : 8° 58.053 ; CIRDOC : CAB 686-2 ; PR Avignon : M 8° 140.]<br />- [Préface.] LAUGA, Henri. – <em>Esprit qui les fis vivre</em>. Avec une préface de Pierre Devoluy. – Neuilly : Éditions de « la Cause », 1927. – 151 p. ; 20 cm. [<em>Contes et récits huguenots. BNF, Tolbiac : 8-Y2-73099.</em>] <br />- DEVOLUY, Pierre et BOURGUET, Pierre. – Le Psautier huguenot : Choix de 54 vieux psaumes sous leur forme authentique. Préface, notes et commentaire par Pierre Devoluy ; hors-texte de P. Bourguet. – [s. l.] : Éditions de La Vie nouvelle, 1928. – xxx-84 p. ; 25 cm. [CIRDOC : CAC 5448.] <br />- DEVOLUY, Pierre, JOUVEAU, Marius et al. – <em>Discours prononcés à l’inauguration de la statue de Frédéric Mistral à Maillane le 2 avril 1929</em>. – [Aix-en-Provence : Impr. universitaire Nicollet, 1929]. – 41 p. ; 23 cm. [CIRDOC : JOU C 73 ; PR Avignon : M 4° 350.] <br />- <em>Sous la croix</em> : La Cévenne embrasée. Roman. Illustrations de Labarthe. – Paris : Éditions « Je Sers », [1930]. – 301 p., fig. en noir et en coul. ; 21 cm. [ADD : *A 1048 ; BM Avignon : 8° 58. 831 ; CIRDOC : CAC 382.] <br />- [Traduction.] MISTRAL, Frédéric. – <em>Darriero Proso d’armana</em> : Garbo de conte, raconte, fablèu... pèr Frederi Mistral ; trad. de Pèire Devoluy / <em>Dernière Prose d’almanach</em> : Gerbes de contes, récits, fabliaux... par Frédéric Mistral ; trad. de Pierre Devoluy. – Paris : Grasset, 1930. – 335 p. ; 19 cm. (Collection Œuvres inédites de Mistral, 3.) [CIRDOC : CAB 686-3 ; PR Avignon : M 8° 141.] <br />- <em>La Dóutrino mistralenco</em>. – Touloun : Ed. de La Pignato, [1930]. – 36 p. ; 13 cm. [Réédition de Counferènci... à Touloun li 21 e 22 de desèmbre 1907 à l’occasion du centenaire de Mistral. CIRDOC : CBA 169-3 ; PR Avignon : M 12° 38.] Nouvelle édition. – Touloun : Edicien de L’Escolo de La Targo, 1948. – in-24 ; 28 p. <br />- <em>La Jeune Fille dans l’œuvre de Mistral</em> : La Mireille châtillonnaise . – [s. l.] : 1930. – 4 p. ; 23 cm. [Tiré à part de la <em>Revue des provinces de France</em>, n° 15, octobre-décembre 1930, p. 388-391. CIRDOC : S1 ; PR Avignon : M 4° 734. Cf. aussi « ‘Mireille’ châtillonnaise ». – <em>Les Tablettes d’Avignon</em>, 5e année, no 230, 28 septembre 1930, p. 3-4. BM Avignon : Z 13.]<br /><br /></p>
<h4>Publications posthumes, rééditions<br /><br /></h4>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- « A Damisello Dugal ». – <em>Calendau</em>, no 66, 1938. [Poème de 40 vers, datable de 1908, selon Teissier, 1943, p. 309.] <br />- <em>La Nationalité de Nice</em>. – Nice : [Ville de Nice], 1939. – 32 p. ; 21 cm. [CIRDOC : JOU C 386. Fourié, 2009, p. 114 donne comme éditeur Nice : E. Gimello, 1939. Selon l’avant-propos, ce texte est une réédition de celui précédemment publié par Devoluy dans la Revue Universelle du 15 février 1927.] Nouvelle édition : Monein : PyréMonde Princi Negue de Mounenh en Biarn, 2007. – 55 p., ill., couv. ill. ; 21 cm. [BNF, Tolbiac : 2008-98440.] <br />- DEVOLUY, Pierre et BOREL, Pierre. – Au royaume de l’azur ; couv. de G.-A. Mossa. – Grenoble : Arthaud, 1939. – 175 p., ill., couv. ill. ; 20 cm. [CIRDOC : CAB 3522.] <br /><em>- Mistral et la rédemption d’une langue</em>. – Paris : B. Grasset, 1941. – 287 p., portr. frontispice de Mistral gravé par R. Joël ; 19 cm. [Réédition du texte précédemment publié dans La Revue de France, nos 6-8, 1932. BM Avignon : 8o 61.924 ; BM Valence : D 5757 ; CIRDOC : CAB 269.] 7e édition, 1943 [BU Droit-Lettres Grenoble : 45990.] <br />- TEISSIER, Leoun. – À la suite de son article « Pèire Devoluy pouèto ». – <em>Calendau</em>, annado XI, no 98, abriéu-jun 1943, L. Teissier publie deux poèmes inédits de Devoluy, « Cansouneto dis àuti prado », p. 311, et « Au cementèri de Maiano : Sus la toumbo de Mario Deville », p. 316. <br />- FABRE, Pierre. – <em>Pierre Devoluy (1862-1932). Istòri naciounalo de la Prouvènço e dóu miejour di Gaulo</em> : Prose provençale. Publication assurée par Pierre Fabre, Capoulié du Félibrige. – [Ollières] : Cercle Pierre-Devoluy ; [Draguignan] : Organe promotionnel de la Maintenance de Provence du Félibrige, 1994. – xx-449 p., ill., carte ; 23 cm. <em>[ISBN : 2-9508441-0-3. Cet ouvrage, sur lequel Devoluy travaillait encore au moment de sa mort, avait paru partiellement dans Vivo Prouvènço ! , du no 53, 7 mai 1909 au no 114, juillet 1914. Quelques passages ont été reproduits dans </em>Lou Felibrige<em>, no 147, 1963 et dans </em>Prouvènço Dau !<em> , du no 101, mars 1985 au no 120, décembre 1986. CIRDOC : CAC 5546.]</em> <br />- <em>La Cévenne embrasée</em> : Trilogie romanesque. Préface de Pierre Fabre. – Paris : Les Éditions de Paris, 2002. – 549 p., couv. ill. en coul. ; 21 cm. [<em>Réunit Le Psaume sous les étoiles, Le Violier d’amour, Sous la croix. BNF, Tolbiac : 2002-47818.</em>] <br />- « La Dévotion du bailli Suffren ». – <em>Le Petit Journal de l’exposition</em>, [2004], p. 2. <em>[Reproduction de la traduction par P. Devoluy du texte de Mistral, « La Devoucioun dóu Baile Sufren », </em>Armana prouvençau per 1862<em>, p. 69. </em>Le Petit Journal de l’exposition<em> Draguignan le 21 mai 1854 est une publication hors-série de la revue </em>Artillerie<em> à l’occasion du cent-cinquantenaire de la fondation du Félibrige, ISBN 2-9509850-2-5.</em>]<br />- [Traduction et avant-propos.] MISTRAL, Frédéric. – <em>Proses de l’almanach provençal</em> : Gerbes de contes, légendes, récits, fabliaux, sornettes de ma mère l’oie, facéties, devis divers. Avant-propos et traduction de Pierre Devoluy ; illustrations de Corinne Simon. – [Anglet] : Aubéron, 2008. – 343 p., ill., couv. ill. ; 22 cm. [CIRDOC : CAC 8930.] <br />- [Traduction.] MISTRAL, Frédéric. – <em>Contes e racontes prouvençaus</em> : Prose d’almanach et Nouvelle Prose d’almanach. Tome Ier. Traduction en français de P. Devoluy. – Cressé (17160) : éd. des Régionalismes, 2014. – 187 p., couv. ill. en coul. ; 24 cm. (Collection Au viu leupard, 210.) [CIRDOC : C.PRO MIST.]</p>
<br /><br />
<h4>II. Articles <br /><br /></h4>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- « Lou Bon Viage ». – <em>La Cigalo d’or</em>, avril 1891. [Sonnet daté « Mount-pelié, lou 16 de mars 1891 » et dédié « A moun paire, pèr i’ anounça ma venguda ». (Après Arras, Devoluy a été muté à Montpellier en 1890.)] <br />- « Lou Mau-còr ». – <em>La Cigalo d’or</em>, 15 octobre 1891, p. 3. [Sonnet daté « Bourboun-de-l’Alié, avoust 1891 » et dédié « An’ Albert Arvaniellle ».] <br />- « Félibres et... romans ». – <em>Chimère</em>, 15 juillet 1892, p. 1-3. <br />- « Broufounié sus li ginouflèio ». – <em>La Cigalo d’Or</em>, 15 mars 1893, p. 1. [Poésie.]<br />- « A prepaus dóu libre de Savié de Ricard, <em>L’Esprit politique de la Réforme</em> ». – <em>L’Aiòli</em>, no 91, 7 de juliet 1893, p. 1. [Signé « J. F. Malan. »] <br />- « Antiboulenco, pèr Marius André ». – <em>L’Aiòli</em>, n° 95, 17 d’avoust 1893, p. 3. [Teissier, 1943, p. 308, indique qu’il s’agit du titre d’un recueil de vers et prose qui ne parut jamais et dont il ne subsiste que ces 35 vers.]<br />- « Lou Rastèu ». – La Cigalo d’or, 1er octobre 1893, p. 2-3. <br />- « La Lutte meilleure (1) et En les landes ». – <em>L’Idée évolutive</em>. Volume I. – Paris : Savine, 1893, p. 178-180. [Revue critique. Devoluy mentionné comme auteur d’articles dans La Revue indépendante et, p. 22, comme rédacteur de Écrits pour l’art, de René Ghil, en 1891.] <br />- « La Glòri d’Esclarmoundo, pèr Marius André ». – <em>L’Aiòli</em>, no 109, 7 de janvié 1894, p. 1-2. <br />- « Dins lou bourboui ». – <em>La Cigalo d’or</em>, 15 juillet-1er septembre 1894, p. 4. <br />- « À la lausenjo d’uno fado ». – <em>L’Aiòli</em>, no 168, 27 d’avoust 1895, p. 1. [Poème de 98 vers qui a également été publié dans E. Gaubert et J. Véran, Anthologie de l’amour provençal, 1909.] <br />- « I Gràndi manobro ». – <em>L’Aiòli</em>, no 171, 27 de setèmbre 1895, p. 1. [Signé « Un de l’armado. »] <br />- « Pèr lou 36en anniversàri de Mirèio ». – <em>L’Aiòli</em>, no 179, 17 de desèmbre 1895, p. 3. [Daté « 7 de desèmbre, miejo-niue. »] <br />- « Étude bibliographique sur <em>Montserrat</em>, de Marius André ». – <em>La Revue félibréenne</em>, t. XII, 1896, p. 193.<br />- « En l’ounour de Sa Majesta Na Marìo Girard, rèino di Felibre ». – <em>L’Aiòli</em>, no 184, 7 de febrié 1896, p. 2. [Poème de 24 vers.]<br />- « Flour de brousso, pèr A. Vermenouze ». – <em>L’Aiòli</em>, no 186, 27 de febrié 1896, p. 1-2.<br />- « Resson de mandorro ». – <em>L’Aiòli</em>, no 196, 7 de jun 1896, p. 1. [Poème de 56 vers également publié dans J. Bourrilly et al., <em>Flourilege prouvençau</em>, La Targo, 1909.] <br />- « Ces satanés gens de mas ». –<em> L’Aiòli</em>, n° 204, 27 d’avoust 1896, p. 1.<br />- « Dins lis Aup : Noto de manobro ». – <em>L’Aiòli</em>, n° 205, 7 de setèmbre 1896, p. 1. <br />- « Lou Prougrès ». – <em>L’Aiòli</em>, no 209, 17 d’óutobre 1896, p. 1. <br />- « Antibo : A moun ami Teodor Halle, antiboulen ». – <em>L’Aiòli</em>, n° 219, 27 de janvié 1897, p. 1. <br />- « <em>Histoire du Félibrige (1854-1896)</em>, par Gaston Jourdanne ». – <em>L’Aiòli</em>, no 234, 27 de jun 1897, p. 1. <br />- « <em>Li Pirenèu</em> ». – <em>L’Aiòli</em>, no 237, 27 de juliet 1897, p. 1. [Sur l’ouvrage de V. Balaguer, traduit en provençal par M. André.]<br />- « Lis Arlandié de Lutèço ». – <em>L’Aiòli</em>, no 240, 27 d’avoust 1897, p. 1 et no 245, 17 d’óutobre 1897, p. 1-2. [Ces deux articles, traduits en français, ont été publiés dans La Revue félibréenne, t. XIII, 1897, p. 163-169, sous le titre « Les Malandrins de Lutèce. »] <br />- « I Manobro : Journau de routo d’un lio-tenènt de reservo ». – <em>L’Aiòli</em>, no 247, 7 de nouvèmbre 1897, p. 2-3. [Signé « Jan Bouisset. Coupia e publica pèr Pèire Devoluy. »] <br />- « A la direicioun de L’Aiòli : <em>Sur les libertés locales et municipales</em> ». – L’Aiòli, no 250, 7 de desèmbre 1897, p. 1-2. [A propos de l’ouvrage d’Augustin Thierry.] <br />- « Albigisme e liberta ». – <em>L’Aiòli</em>, no 251, 17 de desèmbre 1897, p. 1-2. <br />- « Declaracioun à l’Escolo dóu Flourege ». – <em>L’Aiòli</em>, no 257, 17 de febrié 1898, p. 1-2. <br />- « I Ligaire óucitan ». – <em>L’Aiòli</em>, no 260, 17 de mars 1898, p. 1-2. <br />- « Rampèu de graile ». – <em>L’Aiòli</em>, no 268, 7 de jun 1898, p. 1. [Poème de 100 vers, également publié dans E. Gaubert et J. Véran, Anthologie de l’amour provençal, 1909.] <br />- « Les Français d’aujourd’hui e li Prouvençau de deman ». – <em>L’Aiòli</em>, no 269, 17 de jun 1898, p. 1-2.<br />- « Letro d’un Dóufinen ». – <em>L’Aiòli</em>, no 277, 7 de setèmbre 1898, p. 3. [Signé « P. D. », daté « Chastihoun-en-Diés, lou 17 d’avoust 1898. »] <br />- « Nosto fèsto naciounalo ». – <em>L’Aiòli</em>, no 280, 7 d’óutobre 1898, p. 1-2. [Daté « Fuvèu, lou 12 de setèmbre 1898 (Anniversari de la bataio de Muret, 11-12 setèmbre 1213). »] <br />- « Lou Reviéure ». – <em>Les Mois dorés</em>, no 10, Aix : 1898. [Également publié dans Teissier, 1943, p. 312-315.] <br />- « A Frederi Mistral : Lou XIV de mai 1899 ». – <em>L’Aiòli</em>, n° 303, 27 de mai 1899, p. 2. [Poème de 42 vers, aussi publié dans La Revue félibréenne, t. XIV (pour 1898 et 1899), 1900, p. 349-350.] <br />- « L’Istòri adoubado à la parisenco ». – <em>L’Aiòli</em>, no 290, 17 de janvié 1899, p. 1-2. <br />- « La Counquisto parisenco ». – <em>L’Aiòli</em>, no 299, 17 d’abriéu 1899, p. 1. [Signé « Jan Patarin. »]<br />- « Lou Pouèto M. Chabrand e lou nouvelun prouvençau au tiatre ». – <em>L’Aiòli</em>, n° 300, 27 d’abriéu 1899, p. 1-2. <br />- « La Pauriho ». – <em>L’Aiòli</em>, n° 309, 27 de juliet 1899, p. 1-2. <br />- « O castèu de Vizilo : Oumage à ‘N Leoun de Berluc-Perussis ». – <em>L’Aiòli</em>, n° 310, 7 d’avoust 1899, p. 1-2. <br />- « Le Congrès des poètes ». – <em>L’Aiòli</em>, n° 313, 7 de setèmbre 1899, p. 1. <br />- « <em>Li Gabian</em>, pèr Jùli Bouissiero ». – <em>L’Aiòli</em>, n° 323, 17 de desèmbre 1899, p. 1-2. <br />- « Courrier d’Occitanie ». – <em>Les Partisans</em>, 5 novembre 1900. <br />- « La Reneissènço poulitico : I. Sièclé XII<sup>en</sup> e XIII<sup>en</sup> ». – <em>Armana dóu Ventour</em>, 1900, p. 49-52. [Extrait de Istori naciounalo de la Prouvènço e dóu Miejour.] <br />- « Courrier d’Occitanie ». – <em>Les Partisans</em>, n° 5, 5 janvier 1901, p. 246-250. <br />- « La Republico de Marsiho ». – <em>Armana dóu Ventour</em>, 1901, p. 85-87. [Extrait du chapitre VIII de Istori naciounalo de la Prouvènço e dóu Miejour.]<br />- « Conférence au Petit Poète à Nice ». – <em>Lou Felibrige</em>, 1901, p. 19.<br />- « Lou Martire de Pascalis ». – Lou Jacoumar, 2° annado, 1901. [CIRDOC : AI 14.] <br />- « A Prepaus de la lengo d’O ». – <em>Revue du Languedoc</em>, février [1901 ?] [Donné par E. Lefèvre, Catalogue félibréen et du Midi de la France. – Marseille : Paul Ruat, 1901, sans mention d’année.] <br />- Lettre-programme. – <em>Moniteur de l’Aude</em>, 14 avril 1901. <br />- « Discours prounouncia a la Santo-Estello de Pau lou 27 de Mai 1901 ». – <em>Armana prouvençau pèr… 1902</em>, p. 24-30. <br />- « Une lettre du Capoulier ». – La Cigale, no 6, juin 1901, p. 74. <br />- « Sus la mort d’En Fèlis Gras ». – Armana prouvençau pèr… 1902, p. 63-65. [En note : « 15 de mars 1901. » Poème de 56 vers, également publié dans J. Bourrilly et al., Flourilege prouvençau, La Targo, 1909.] <br />- « Lou Serventés de Pau ». – <em>Armana dóu Ventour</em>, 1902, p. 95-96. [En note : « Pèiro-Cavo, lou 20 de juliet 1901. »] <br />- « Discours prounouncia a la Santo-Estello de Beziés lou 25 de Mai 1902 ». – <em>Armana prouvençau pèr… 1903</em>, p. 65-69. [Aussi publié dans <em>Armana dóu Ventour</em>, 1903, p. 79-82.] <br />- Devoluy, Pierre et Ronjat, Jules. – « Proujèt d’estatut felibren ». - <em>La Terro d’Oc</em>, décembre 1902, p. 185-195. <br />- « A la Rèino dóu Felibrige ». – <em>Armana prouvençau pèr… 1903</em>, p. 77-78. [Poème de 70 vers, aussi publié avec une traduction française dans <em>La Revue félibréenne</em>, tome XV, 1903, p. 162-164.] <br />- « Seculàri messorgo ». – <em>L’Idèio prouvençalo</em>, 16 mars 1903. <br />- « Li Counsulat ». – <em>Armana dóu Ventour</em>, 1904, p. 80-83. [Extrait de <em>Istori naciounalo de la Prouvènço e dóu Miejour</em>.] <br />- « Réforme du Statut félibréen : Lettre ouverte à Paul Ruat, par Devoluy, capoulié du Félibrige ». – <em>Revue de Provence</em>, tome VI [1904], p. 165. <br />- « Flourimando (o Magagnosc) ». – <em>Lou Gai-Sabé</em>, 1905. [Teissier, 1943, p. 309, indique que cet extrait de 24 vers fut probablement écrit à la même époque que « Antiboulenco » (soit 1893).] <br />- « Discours prounouncia au festenau de Santo-Estello lou 12 de Jun 1905 en Arle ». – <em>Armana prouvençau pèr… 1906</em>, p. 69-75. [Aussi publié dans Revue des langues romanes, tome XLVIII, (série 5, tome 8), 1905, p. 299-305.] <br />- « Discours prounouncia pèr l’inauguracioun dóu buste d’En Fèlis Gras en Avignoun lou 6 d’Avoust 1905 ». – <em>Armana dóu Ventour</em>, 1906, p. 13-15. [Voir aussi « Discours dóu Capoulié Devoluy davans lou mounumen d’En Fèlis Gras », <em>Lou Viro-souleu</em>, 1904-1905, p. 76.] <br />- « La Font di rèire ». – <em>Prouvènço !</em>, n° 6, 1906. [Poème de 86 vers, également publié dans Ch.-P. Julian et P. Fontan, <em>Anthologie du Félibrige provençal</em>, 1924, p. 342-347.]<br />- « Envoucacioun à la mountagno ». – <em>Prouvènço !</em>, n° 13, 1906. [Dédicace « A Miquèu de Camelat. » Poème de 56 vers, aussi publié dans <em>Armana prouvençau pèr… 1926</em>, p. 33-34 ; <em>Marsyas</em>, n<sup>os</sup> 117-119, 1930.] <br />- « Roussignoulet sóuvage ». – <em>Prouvènço !</em>, n° 17, 1906. [Poème de 40 vers.] <br />- « Resson poupulàri : De bon matin me siéu leva ». – <em>Prouvènço !</em>, n° 19, 1906. [Poème de 30 vers, aussi publié dans Ch.-P. Julian et P. Fontan, <em>Anthologie du Félibrige provençal</em>, 1924, p. 346-349, avec la musique p. 551.] <br />- « Discours de Santo-Estello prounouncia a Ceto lou 3 de Jun 1906 ». – <em>Armana prouvençau pèr… 1907</em>, p. 81-85. [En partie reproduit dans <em>Armana dóu Ventour</em>, 1907, p. 13-14.] <br />- « Lou Dóu d’amour ». – <em>Prouvènço !</em>, n° 25, 7 janvier 1907. [Poème de 55 vers, aussi publié dans <em>Armana prouvençau pèr 1908</em> et dans <em>Van Bever</em>, 1909, p. 42-44.] <br />- « A Douço ». – <em>Prouvènço !</em>, n° 26, 1907. [Poème de 77 vers, aussi publié dans J. Bourrilly et al., <em>Flourilege prouvençau</em>, La Targo, 1909 ; Ch.-P. Julian et P. Fontan, <em>Anthologie du Félibrige provençal</em>, 1924, p. 348-353 ; <em>Marsyas</em>, n° 137, 1932.] <br />- « Lou Paire de Magali Malan au paire de Magali Lafourest ». – <em>En terro d’Arle</em>, abriéu 1907. [Poème de 28 vers.] <br />- « Eilavau dins la prado ». – <em>Prouvènço !</em>, n° 29, 1907. [Poème de 78 vers.] <br />- « Siegfried ». –<em> Prouvènço !</em>, n° 34, 1907. [Poème de 14 vers.] <br />- « Plang sus la mort de Jan Laforêt ». –<em> Prouvènço !</em>, n° 34, 1907. [Poème de 44 vers.] <br />- « Vot nouviau : Au caprice d’un rèi… ». – <em>Prouvènço !</em>, n° 39, 1907. [Poème de 25 vers.] <br />- « Pajo d’album : À la fiho de moun ami En Marius Chabrand ». – <em>Vivo Prouvènço !</em>, n° 45, 1908. [Poème de 30 vers, signé Jan Malan, aussi publié dans <em>Armana prouvençau pèr 1909</em>, p. 24-25.] <br />- « Lis Ausard ». -<em> Vivo Prouvènço !</em>, septembre 1908-mai 1910. [Feuilleton historique sur la guerre des Cévennes à la fin du règne de Louis XIV, signé Jan Malan.] <br />- « Discours prounouncia au festenau de Santo-Estello a Touloun lou 8 de Jun 1908 ». – <em>Armana prouvençau pèr… 1909</em>, p. 84-89.<br />- « Lou Dangié d’amour ». – <em>Vivo Prouvènço !</em>, n° 58, 1909. [Poème de 40 vers.] <br />- « Paraulo dóu Capoulié En Pèire Devoluy prounounciado en Arle lou 30 de Mai [1909] davans l’estatuo de Frederi Mistral ». – <em>Armana prouvençau pèr… 1910</em>, p. 73-77. [Aussi reproduit dans Charles-Roux, J. – <em>Le Jubilé de Frédéric Mistral</em> : Cinquantenaire de Mireille (Arles, 29-30-31 mai 1909). – Paris : Libr. A. Lemerre, 1912. – p. 168-182. PR Avignon : M Fol. 22.] <br />- « Lou Poutoun ». – <em>Vivo Prouvènço !</em>, n° 63, 1910. [Poème de 60 vers.] <br />- « Coundoulènci dóu Capoulié ». – <em>Armana dóu Ventour</em>, 1910, p. 99. [A l’occasion de la mort de la mère de L. Charrasse, le directeur de l’Armana dóu Ventour.] <br />- « Dins le Clocher provençal... ». – <em>Vivo Prouvènço !</em>, dilun 7 d’avoust 1911, p. 5-6. [Diatribe avec H. Jacomet.] <br />- « La Felibrejado dóu Mas Soubeyran : Lou Museon dóu Desert ». – <em>Vivo Prouvènço !</em>, 7 d’octobre de 1911. <br />- « L’Odieux sauvé par le ridicule ». – <em>L’Éclaireur de Nice</em>, 6 décembre 1921. <br />- « Le Poète Bigot, de Nîmes ». – <em>L’Éclaireur du soir</em>, n° 44, 13 février 1923, p. 1. <br />- « Rancher et Mossa ». – <em>L’Éclaireur de Nice</em>, 28 novembre 1923. <br />- « Souvenirs sur Charloun ». – <em>Le Feu</em>, février 1924. <br />- « À prepaus de Beline ». – <em>Reclams de Biarn</em>, janvier 1925. <br />- « À Maillane ». – <em>L’Éclaireur de Nice</em>, n° 224, 12 août 1925, p. 1. <br />- « Le Poème des moissons ». – <em>L’Éclaireur de Nice</em>, n° 229, 17 août 1925, p. 1. <br />- « L’Amour provençal ». – <em>L’Éclaireur de Nice</em>, 25 avril 1926. <br />- « Cansouneto ». – <em>Armana prouvençau pèr… 1927</em>, p. 59-61. [Poésie. Dédicace « Pèr la neissènço de Nerto Mistral ». En note : « Niço, 19 de Febrié 1926. »] <br />- « La Nationalité de Nice ». – <em>Revue Universelle</em>, t. XXVIII, n° 22, 15 février 1927, p. 402-423 <br />- « Marius André ». – <em>L’Éclaireur du soir</em>, 8 octobre 1927. <br />- « En Avignon : La Barthelasse menacée ». – <em>L’Éclaireur de Nice</em>, n° 311, 7 novembre 1927, p. 1. <br />- « La Légende de Sainte-Dévote ». – <em>L’Éclaireur de Nice</em>, n° 39, 8 février 1928, p. 1. <br />- « Avenir du mistralisme et de la Renaissance provençale ». – <em>L’Éclaireur de Nice</em>, n° 255, 12 septembre 1930, p. 1. <br />- « ‘Mireille’ châtillonnaise ». – <em>Les Tablettes d’Avignon</em>, 5e année, no 230, 28 septembre 1930, p. 3-4. [BM Avignon : Z 13.] <br />- « La Langue de Mistral ». – <em>La Revue de France</em>, n° 20, octobre 1930, p. 708-729, n° 21, novembre 1930, p. 64-84. [Aussi publié dans <em>L’Éclaireur du soir</em>, du n° 304, 31 octobre 1930, p. 3, au n° 311, 7 novembre 1930, p. 4.] <br />- « Félibres et Catalans ». – <em>Marseille-Matin</em>, 13 mai 1931.<br />- « Mistral et la rédemption d’une langue ». – <em>La Revue de France</em>, n<sup>os</sup> 6-8, 15 mars, 1er et 15 avril 1932. [BM Avignon : P. 4o 14.869 (1932).] <br /><br /></p>
<h4>III. Manuscrits <br /><br /></h4>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- <em>Flourimando</em>, poème dramatique. [Donné par Fourié, 1994, p. 118.]<br />-<em> Jóusè d’Arbaud, Folco de Baroncelli</em>, s.d. En provençal, texte seul. Le début de ces deux articles est identique. [PR Avignon : ms. 141 (Autographes de précurseurs, « primadié » et félibres), fol. 78.] <br /><br /></p>
<h4>IV. Correspondances <br /><br /></h4>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;"><strong>IV. 1. Correspondance Pierre Devoluy – Maurice Faure.</strong> [Archives Maurice Faure, ADD 1 E 934.] <br /><strong>IV. 2. Correspondance Pierre Devoluy – Frédéric Mistral</strong> [Conservée au Musée Mistral, Maillane] <br />191 lettres répertoriées 73-1 à 73-191, datées des 14 février 1895 à décembre 1904, <br />36 lettres répertoriées 240-31 à 240-66, datées des 9 janvier au 14 décembre 1905, <br />72 lettres répertoriées 290-22 à 290-93, datées des 9 janvier 1906 au 26 mai 1910. <br />2 lettres répertoriées 384-121 et 384-122, datées des 4 et 8 novembre 1913. <br /><strong>IV. 3. Correspondance Pierre Devoluy – Jules Véran</strong><br /> Lettres adressées à Jules Véran par Pierre Devoluy. [PR Avignon : ms. 138.]<br /> <strong>IV. 4. Autres correspondances de Pierre Devoluy</strong> [Copies dactylographiées conservées au Palais du Roure, Avignon, dossiers « Félibres, correspondances »] : <br />Copies de lettres adressées par Pierre Devoluy à Henri BOUVET, Victor EMMANUEL, Xavier DE FOURVIÈRES, Membres de l’Escolo di Pirenèu, MM. les Secrétaires du Congrès des Poètes à Béziers, Alexis MOUZIN, Sully-André PEYRE, l’abbé SPARIAT, Léon TEISSIER. <br />Lettre (carte de visite) adressée à Mme Laurès, datée du 22 janvier 1902. [PR Avignon : ms. 143, 7.] <br />Lettres adressées à Mme Roumanille, datées des 19 décembre 1907 et 6 janvier 1908. [PR Avignon : ms. 429, 10.] <br />Lettres adressées à Mme Boissière, datées du 6 janvier 1908 et s.d. [PR Avignon : ms. 430, 7.] <br />FABRE, Pierre. – « Les lettres de Pierre Devoluy à Sully-André Peyre ». – <em>L’Astrado</em>, n° 25, 1990, p. 153-170. <br /><strong>IV. 5. Correspondance Frédéric Mistral – Pierre Devoluy</strong> <br />ROSTAING, Charles. – Correspondance Frédéric Mistral – Pierre Devoluy (1895-1913). Publiée et annotée par Charles Rostaing. – Nîmes : Impr. Bené, 1984. – 2 vol., 927 p., portrait ; 22 cm. [CIRDOC : CAB 1-2 ; PR Avignon : 8o 1165.] <br /><em>[Facsimilés conservés au Palais du Roure, Avignon ; voir </em>Correspondance de Frédéric Mistral<em> : Inventaire par ordre alphabétique des lettres conservées au Palais du Roure. – [Avignon], 1er janvier 1959]</em> :<br /> 15 lettres datées des 8 février 1895, 3 juillet 1899, 14 mars, 30 avril, 27 novembre 1901, début 1902, 12 avril 1902, 15 octobre 1906, 20 février 1907, 7 juin 1909, une lettre datée « ? 1914 », 4 lettres s.d. <br />« Hommage à Mistral », <em>La Plume</em>, 1905. [Citation d’une lettre de Mistral à Devoluy, sans date, où Mistral expose sa vision du Félibrige.] <br /><em>La Revue de France</em>, vol. 6, no 5, 1er septembre 1926. [Contient, p. 195 et sq., plusieurs lettres de Mistral à Devoluy, dont celle du 14 mars 1901 dans laquelle Mistral engage Devoluy à se présenter comme capoulié. ]<br /><br /></p>
<h4>V. Dossier individuel de Paul Gros Long.</h4>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Conservé au Service historique de la Défense, département de l’Armée de terre, à Vincennes.</p>
<h4>VI. Critique</h4>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- E. D. – « <em>Flumen</em>, par Pierre Devoluy ». – <em>Mercure de France</em>, tome II, mars 1891, p. 188. <br />- R. G. – « Bois ton sang, par Pierre Devoluy ». – <em>Mercure de France</em>, tome VI, octobre 1892, p. 171-172.<br />- <em>L’Idée évolutive</em>. Volume I. – Paris : Savine, 1893. [Devoluy mentionné comme auteur d’articles dans la Revue indépendante et, p. 22, comme rédacteur de Écrits pour l’art, de René Ghil, en 1891.] <br />- « Antiboulenco e lou pouèto Pèire Devoluy ». – <em>La Cigalo d’or</em>, 15 juillet 1893, p. 3. [Cf. de P. Devoluy, « Antiboulenco, pèr Marius André », <em>L’Aiòli</em>, n° 95, 17 d’avoust 1893, p. 3.] <br />- Discours de F. Gras. – <em>Armana prouvençau pèr... 1900</em>. <br />- FOURNEL, Jean. – « L’Élection du Capoulié Devoluy ». – <em>Midi mondain</em>, 28 avril 1901.<br />- CHARPIN, Frédéric. – « Biographie littéraire : Pierre Devoluy ». – <em>L’Union républicaine d’Aix</em>, 28 avril 1901. <br />- <em>Revue méridionale</em>, n° 103-104, mai 1901. <br />- GRANDVAL, L. de. – « Le Nouveau Capoulié du Félibrige ». – <em>L’Art méridional</em>, 1er juin 1901. <br />- VÉRAN, Jules. – « Le Capoulier Devoluy ». – <em>La Cigale</em>, no 6, juin 1901, p. 77-82. [Cf. aussi ci-dessous <em>Libre Parole</em>, 24 mai 1904.] <br />- ROUGIER, Elzéar. – « Pierre Devoluy : Biographie ». – <em>Revue de Provence</em>, juin 1901, p. 106. <br />- LEPAGE, Urbain. – « Le Nouveau Capoulié : Pierre Devoluy ». – <em>Revue de Provence</em>, 1901, p. 106-110. [Donné par Lefèvre, 1934, p. 74.] <br />- CHARRASSE, Louis. – « Lou Nouvèu Capoulié ». – <em>Armana dóu Ventour</em>, 1902, p. 96-97. <br />- DUC, Lucien. – « Pierre Devoluy » in <em>Medaioun felibren</em>, Paris : Librarié de La Prouvinço, 1902, p. 11. <br />- JAUBERT, Eugène. – « Pierre Devoluy ». – <em>L’Eclaireur de Nice</em>, 15 décembre 1902. <br />- FEDIÈRE, Adrian. – <em>Per n’endourmi dous</em> : Bressarella. Paraulas d’Adrian Fedière ; Èr ancian adoubat emb’acoupagnamen pèr G. Michel-Quatrefages. – Montpellier : Manufacture de la Charité, [1902]. – 1 partition [4 p.], couv. ill. ; 36 cm. [Avant titre : Oumage au Capouliè Pèire Devoluy. CIRDOC : MUS-C 52.] <br />- LACROIX, André. – « Châtillon et ses alentours ». – <em>Bulletin de la Société départementale d’archéologie et de statistique de la Drôme</em>, tome XXXVII, 1903, p. 208. [Courte notice sur Devoluy.] <br />- DUC, Lucien. – « Au Capoulié Pèire Devoluy, la vèio de soun maridage ». – <em>Armana prouvençau pèr… 1904</em>, p. 103. [Sonnet. En note : « Paris, óutobre 1903. »] <br />- RONJAT, J. – « Devoluy, P.<em> Les Noms de la carte dans le Midi...</em> » – <em>Revue des langues romanes</em>, tome XLVII (série 5, tome VII), 1904, p. 296. <br />- VÉRAN, Jules. – « Le Capoulié Devoluy ». – <em>Libre Parole</em>, 24 mai 1904. <br />- RONJAT, J. – « <em>Prouvènço !</em> Auriflour... » – <em>Revue des langues romanes</em>, tome L, 1907, p. 552 ; tome LI, 1908, p. 236. [Comptes rendus.] <br />- RONJAT, J. – « <em>Vivo Prouvènço !</em> ... » – <em>Revue des langues romanes</em>, tome LI, 1908, à tome LVII, 1914. [Comptes rendus.] <br />- GAUBERT, Ernest et VÉRAN, Jules. – <em>Anthologie de l’amour provençal</em>. – Paris : Mercure de France, 1909. – p. 123. <br />- VAN BEVER, Ad. – <em>Les Poètes du terroir du XVe siècle au XXe siècle</em>. Tome II. – Paris : Delagrave, 1909, p. 5, 41-44.<em> [p. 41 : Devoluy a obtenu en 1899 le prix d’Arles pour une </em>Histoire de la Provence et du Midi<em> encore inédite, a aussi prononcé de nombreux discours à Avignon, Apt, Béziers, Pau, Font-Ségugne, Arles, Cette, Périgueux, etc. ; p. 42-44 : « Lou Dóu d’amour », en note : « </em>Prouvènço !<em>, 7 janvier 1907. »]</em> <br />- CÔTE, Léon et BERTHET, Paul. – <em>La Flore littéraire du Dauphiné : La Poésie</em>. III<sup>e</sup> partie. – Grenoble : Éditions Jules Rey, 1911, p. 850. [Donne aussi l’indication bibliographique : Article dans <em>l’Eclair</em>, n° 445, 18 mai 1901.] <br />- CHARLES-ROUX, J. – <em>Le Jubilé de Frédéric Mistral</em> : Cinquantenaire de<em> Mireille</em> (Arles, 29-30-31 mai 1909). – Paris : Libr. A. Lemerre, 1912, p. 168-170. <br /><em>Cartabèu de santo Estello</em>, n° 11, 1913-1914. [Donne : DEVOLUY, Pèire, nascu à Castihoun (Droumo) en 1862: Istòri naciounalo de la Prouvènço e dóu Miejour, public. en partido, etc...; demessiounè. Cigalo de Seloun, 1900.] <br />- CLAUZEL, Raymond. – « <em>Le Psaume sous les étoiles</em> ». – <em>Ève</em>, 28 janvier 1923. <br />- VÉRAN, Jules. – « <em>Le Psaume sous les étoiles</em> ». – <em>L’Éclair</em>, lundi 12 février 1923. <br />- HERITIER, Jean. – « <em>Le Psaume sous les étoiles</em> ». – <em>Monde nouveau</em>, 15 mars 1923. <br />- TREICH, Léon. – <em>Almanach des Lettres françaises et étrangères</em>. – G. Crès, 1924. <br />- JULIAN, Ch.-P. et FONTAN, P. – <em>Anthologie du Félibrige provençal</em>. Tome II. – Paris : Delagrave, 1924, p. 338-353. [Contient une notice documentaire et des extraits de l’œuvre provençale avec traduction française : « La Font di rèire », p. 342-347 ; « Resson poupulàri », p. 346-349 ; « A Douço », p. 348-353.] <br />- RIPERT, Émile. – <em>Le Félibrige</em>. – Paris : A. Colin, 1924. – p. 145. <br />- CAMÉLAT, Michel. – « Devoluy ». –<em> Reclams de Biarn e Gascounhe</em>, juillet 1925. <br />- BOREL, Pierre. – « Pierre Devoluy ». – <em>Nouvelles littéraires</em>, 26 septembre 1925. <br />- PATIN, Jacques. – « <em>Le Violier d’amour</em> ». – <em>Le Figaro</em>, 12 février 1927. <br />- RIPERT, Émile. – « Pierre Devoluy, officier de France et poète de Provence ». – <em>Le Petit Marseillais</em>, 19 novembre 1927. <br />- SCHWAB, Raymond. – « <em>Sous la croix</em> ». – <em>Quinzaine critique</em>, 10 avril 1931. <br />- BOISSY, Gabriel. – « Pierre Devoluy ». – <em>Comœdia</em>, 8 mars 1932. <br />- MARION, E. – « Pierre Devoluy ». – <em>Le Journal de Genève</em>, 9 mars 1932. <br />- BROUSSON, Jean-Jacques. – « <em>Le Psaume sous les étoiles</em> ». – <em>Nouvelles littéraires</em>, 12 mars 1932. <br />- MAURRAS, Charles. – « Adieux tardifs : Pierre Devoluy ». – <em>L’Action française</em>, 15 mars 1932. <br />- JOUVEAU, Marius. – « Un Grand Dóu ». – <em>L’Aiòli</em>, n° 343, 21 de mars 1932, p. 1. <br />- FONTAN, Pierre. – « Pierre Devoluy ». – <em>Lou Felibrige</em>, 17<sup>enco</sup> annado, n° 59, mars 1932, p. 5-6. [Aussi publié dans <em>La Pignato</em>, mars 1932.] <br />- « Pierre Devoluy ». –<em> La Lence</em> (Rome), mars 1932. <em>[Donné ainsi par Talvart, 1933, p. 230.]</em> <br />- TALVART, Hector et PLACE, Joseph. – <em>Bibliographie des auteurs modernes de langue française (1801-1967)</em>. Tome IV. – Paris : Éditions de la Chronique des Lettres françaises, 1933, p. 228-230. <br />- DESTHIEUX, Jean. – « Pierre Devoluy ». – <em>L’Esprit français</em>, 10 avril 1932. [Nécrologie.] <br />- TEISSIER, Léon. – <em>La Vie et l’œuvre de Pierre Devoluy</em>, par Léon Teissier, majoral du Félibrige. – Avignon : Édition de La Revue des Pays d’Oc, 1932. – 13 p. ; 23 cm.<em> [</em>Extrait de la <em>Revue des pays d’Oc</em>, avril 1932, qui contient aussi des articles sur Devoluy de Joseph Loubet, Frédéric Mistral neveu et Paul Redonnel. CIRDOC : CBB 412-13 ; PR Avignon : M 4° 379.<em>]</em> <br />- TEISSIER, Léon. – « Devoluy journalisto ». – <em>L’Aiòli</em>, n° 345, 21 de mai 1932, p. 1-3. [<em>Important article de sept colonnes en pleine page.</em>] <br />- CAMÉLAT, Michel. – « Pierre Devoluy ». – <em>Reclams de Biarn e Gascounhe</em>, mai 1932. <br />- PEYRE, Sully-André. – « Pèire Devoluy ». – <em>Marsyas</em>, n° 137, mai 1932. <em>[Extraits (traduits du provençal) de la Conférence sur la « Doctrine mistralienne » faite par P. Devoluy à l’Escolo de la Targo, à Toulon, le 21 décembre 1907.]</em> <br />- PEYRE, Sully-André. – « Pèire Devoluy ». – <em>L’Aiòli</em>, n° 346, 21 de jun 1932, p. 1-2. [Poésie.]<br /> <em>Commémoration de Pierre Dévoluy à Châtillon-en-Diois le 13 août 1933</em> : Discours et documents. – [Louhans : Impr. de l’Indépendant, 1933]. – 72 p. ; 19 cm. [CIRDOC : CBA 301.] <br />- AUTEUIL, A. d’. – <em>Pèire Dévoluy</em> : Dicho i fèsto de Chastilhoun, 13 avoust de 1933. – Gap : Éditions Alpes du Midi, 1933. – 31 p. ; 18 cm. [CIRDOC : CBA 163-28.] <br />- RIPERT, Émile. – « En souvenir de Pierre Devoluy ». – <em>La Cigale Uzégeoise</em>, septembre 1933. <br /><em>Revue de France</em>, 15 septembre 1933. <br />« En souvenir de Pierre Devoluy (Colonel Gros Long). – <em>Bulletin de la société de l'histoire du protestantisme français</em>, vol. 82, n° 3, 1933, p. 374-376. <br />- LEFÈVRE, Edmond. – <em>Les Majoraux du Félibrige de 1876 à 1932</em>. Notices bibliographiques. I. Les Majoraux décédés. – Aix-en-Provence : Impr. universitaire, 1934, p. 19-20, 73-74. <br />-<em> Calendau</em>, n° 20, 1934. <br />- RIPERT, Émile. – <em>Pierre Devoluy, officier de France, capoulié du Félibrige, romancier des Cévennes protestantes</em>. Préface de Louis Giniès. – Aix-en-Provence : Éditions du Feu, 1934. [Le Feu, 29e année, no 3, mars 1934. CIRDOC : DCO 92-8.] <br />- <em>Calendau</em>, n° 37, 1936. <br />- <em>Reclams de Biarn e Gascounhe</em>, n° 8, 1936. <br />- Calendau, n° 60, 1937. <br />- <em>Reclams de Biarn e Gascounhe</em>, n° 11, 1937. <br />- TEISSIER, Leoun. – « La Proso prouvençalo dempiei Mistral fin-qu’à d’Arbaud ». – <em>Calendau</em>, annado IX, no 90, desembre 1941, p. 129-138. [<em>Sur Mistral, D’Arbaud, Matiéu, Michel, Fourvières, B. Bonnet, André, Devoluy.</em>] <br />- VÉRAN, Jules. – « Le Mistral de Pierre Devoluy ». – <em>L’Éclair</em>, 10 août 1942. <br />- TEISSIER, Leoun. – « Pèire Devoluy pouèto ». – <em>Calendau</em>, annado XI, n° 98, abriéu-jun 1943, p. 305-308. <em>[Suivi d’une bibliographie des poèmes provençaux de Devoluy, p. 308-309, et des poèmes suivants de Devoluy : « Lou bon viage », p. 310 ; « Lou Maucor », p. 310 ; « Cansouneto dis àuti prado », p. 311 ; « Lou Reviéure », p. 312-315 ; « Au cementèri de Maiano », p. 316. CIRDOC : F 4.</em>] <br />- PILON, Edmond. – « <em>Mistral et la rédemption d’une langue</em> ». – <em>La Gerbe</em>, 21 octobre 1943. <br />- VINCENT, René. – « <em>Mistral et la rédemption d’une langue</em> ». –<em> Demain</em>, 5 décembre 1943. <br />- DAUZAT, Albert. – « <em>Mistral ou la rédemption d’une langue</em> ». – <em>Le Français moderne</em>, 1944, p. 231. <br />- TEISSIER, Léon. – <em>Mistral, le Rhône et le Dauphiné</em>, 1946. <em>[PR Avignon : ms. 127. Devoluy, p. 56-58. Donne des détails intéressants sur les démêlés de Devoluy avec la maintenance de Provence, mentionne l’importante correspondance que lui a adressée S. A. Peyre, le « seul héritier » de Devoluy, pendant 30 ans, cite des extraits de lettres de Mistral à propos de Devoluy, rappelle qu’il a donné une bibliographie de Devoluy poète dans la revue Calendau de 1943 (cf. le no 98, abriéu-jun 1943, p. 308-309).</em>] <br />- GUIZOT, Max. – « Un Officier du génie a dirigé le Félibrige ». –<em> La Gazette provençale</em>, 10 mars 1953, p. 2. [BM Avignon : Z 28.] <br />- « Lettres de Pierre Devoluy à Paul Redonnel ». – <em>France Latine</em>, n° 6, avril-juin 1961, p. 16-24. <br />- « Lou Centenàri de P. Devoluy ». – <em>Armana di Felibre pèr… 1962</em>, p. 36-37. [<em>Suivi de la poésie « Broufounié sus li ginourlèio », datée « La Cigale d’or, mars 1893 ». PR Avignon : 8° 2553</em>.] <br />- <em>Cahiers de l’Alpe</em>, n° 3, août-septembre 1962, contient : <br />C., M. – « Pierre Devoluy à Châtillon-en-Diois », p. 21, <br />CHAMSON, André. – « Message », p. 21, <br />ESCALLIER, Émile. – « Pierre Devoluy en Dauphiné et dans les Lettres françaises », p. 23-24, <br />PONS, Paul. – « Pierre Devoluy et la Renaissance provençale (1862-1932) », p. 21-23. <br />- ROSTAING, Charles. – « Lou Centenàri de Pèire Devoluy ». – <em>France latine</em>, n° 11, juillet-septembre 1962, p. 5-8. [Suivi de « La Bouquetière de Nîmes », de P. Devoluy, p. 9-11.] <br />- GAUSSEN, Ivan. – <em>Poètes et prosateurs du Gard en langue d'oc depuis les troubadours jusqu'à nos jours</em>. – Paris : Les Belles-Lettres, 1962, p. 63-64. <br />- GAVOT, Jean. – <em>Pierre Devoluy</em> : Le Poète, l’écrivain, le soldat, le citoyen, le félibre. – Nice : chez l’auteur, 1962. – ronéoté, 16 p. [<em>Conférence du 2 mai 1962. Ms. au CIRDOC : Ms 931.</em>] <br />- « Journal intime : Visite chez Mistral ». – <em>France latine</em>, n° 13, janvier-mars 1963, p. 15-18. <br />- ESCALLIER, Émile. – « P. Dévoluy »,<em> Guide littéraire du Dauphiné</em>. – Gap : Société d’Études des Hautes-Alpes, 1966, p. 41. [<em>L’auteur indique que Devoluy, mort à Nice le 6 mars 1932, repose dans le cimetière protestant de Châtillon-en-Diois. Une plaque et un médaillon ont été apposés sur la façade de sa maison natale.</em>] <br />- <em>Dict. biogr. fr</em>., 1967, tome XI, p. 218. [Donné ainsi par Fourié, 1994, p. 118, qui donne aussi : <em>Flourilege prouvençau</em>, p. 230.] <br />- JOUVEAU, René. – <em>Histoire du Félibrige (1876-1914)</em>. – Nîmes : Impr. Bené, 1971. – 513 p. [<em>Voir en particulier Chapitre IV : </em>Le Capouliérat de Pierre Devoluy (1901-1909)<em>, p. 283-390.</em>] <br />- ROSTAING, Charles. – « <em>Dévoluy exégète de Mistral</em> ». – <em>La France latine</em>, supplément au n° 84-85, 1981, p. 8-21. [CIRDOC : E 2.] <br />- MARTEL, Philippe. – « Ceux qui pieusement sont morts pour la patrie, ou le souvenir de la croisade albigeoise chez les félibres au siècle dernier ». – <em>Heresis</em>, n° 4, juin 1985. <br />- BERENGIER, Peireto. – <em>Li Discours de Santo-Estello de 1876 à 1941</em>. Tèsi, Universita de Niço, 1985. – Edicioun Parlaren, 1986. – 318 p., ill., portr. ; 18 cm. <em>[Voir </em>Chapitre IV : Lou Capoulié Pèire Devoluy<em>, p. 73-96. PR Avignon : M 8° 1927.</em>] <br />- MARTEL, Philippe. – « Dévoluy ou les infortunes de l’action ». – <em>Actes du Premier Congrès international de l’Association internationale d’études occitanes</em>. – London : Westfield College, 1987, p. 341-358.<br /> [http://www.aieo.org/archive/actes_congres/AIEO_1987_Actes_du_Premier_Congres_International.pdf.] <br />- PELADAN, Jòrdi. – « A prepaus de l’inauguracion del Musèu del Desèrt, lo 24 de setembre de 1911 ». – <em>Estudis occitans</em>, n° 7, 1èr semèstre de 1990. [Contient en annexe 1 : « La Felibrejado dóu Mas Soubeiran : Lou Museon dóu Desert », récit de la cérémonie d’inauguration, publié par P. Devoluy dans <em>Vivo Prouvènço !</em>, 7 d’octobre de 1911 ; en annexe 2 : Lettre de soutien à P. Devoluy publiée par Frédéric Mistral dans <em>Vivo Prouvènço !</em> suite à la Sainte-Estelle de Saint-Gilles au cours de laquelle P. Devoluy avait été mis en cause (1909).] <br />- <em>Prouvènço d’aro</em>, n° 53, janvier 1992. <br />- FABRE, Pierre. – « Pèire Devoluy e lou journau <em>L’Aiòli</em> » in <em>Mélanges dédiés à la mémoire du Professeur Paul Roux (1921-1991)</em>. – La Farlède : Association varoise pour l’enseignement du provençal, 1995. [<em>Sur les débuts de P. Devoluy dans </em>La Cisampo<em> et </em>L’Aiòli.] <br />- MARTEL, Philippe. – «<em> Pierre Devoluy. Istòri naciounalo de la Prouvènço...</em> » – <em>Revue des langues romanes</em>, 1994, tome 2, p. 536. [<em>Compte rendu de l’ouvrage de P. Fabre.</em>] <br />- FOURIÉ, Jean. –<em> Dictionnaire des auteurs de langue d’oc (de 1800 à nos jours)</em>. – Paris : Collection des Amis de la langue d’oc, 1994, p. 117-118. <br />- LHEUREUX, Simone. – <em>Il était une foi</em>, <em>Paul Gros Long dit Pierre Dévoluy</em>. Avant-propos de Pierre Chancel. – Nîmes : Impr. C. Lacour, 1999. – 120 p., ill., couv. ill. ; 21 cm. [CIRDOC : 846 DEV.] <br />- ABRATE, Laurent. – <em>Occitanie 1900/1968, des idées et des hommes</em> : L’émergence et l’histoire de la revendication occitane. – [Puylaurens] : Institut d’Estudis Occitans, 2001. [<em>Analyse approfondie de l’action de Devoluy, p. 87-127, 142-143. ISBN : 2-85910-280-9.</em>] <br />- FABRE, Pierre. – « Un Militaire capoulié du Félibrige, le colonel Paul Gros Long (Pierre Devoluy) 1862-1932 ». – <em>Le Petit Journal de l’exposition ‘Draguignan le 21 mai 1854’</em>, [2004], p. 5. [<em>Publication hors-série de la revue Artillerie (Association des Amis du musée de l’artillerie) à l’occasion du cent-cinquantenaire de la fondation du Félibrige), ISBN 2-9509850-2-5.</em>] <br />- PERRIER, Matha. – <em>Catalogue no 17, décembre 2004</em>. – Valence : Matha Perrier, 2004. [<em>Contient, p. 5, des indications biographiques sur Devoluy et des extraits de </em>Le Psaume sous les étoiles (1922)<em> et de </em>Istòri naciounalo de la Prouvènço e dóu Miejour di Gaulo (1994)<em>.</em>] <br />- COSTANTINI, Alan. – « Pèire Devoluy (1862-1932) ». – <em>Li Nouvello de Prouvènço</em>, n° 140, nouvèmbre de 2007, p. 26-28. <br />- CABANEL, Patrick. – « Pierre Devoluy, entre Félibrige et protestantisme » in <em>Félibrige et religions</em> [publié par le] Centre d’études d’histoire religieuse méridionale, sous la direction de Régis Bertrand. – Marseille : La Thune, 2008, p. 68-76. [<em>Article qui a donné lieu à une revue critique par Pèire Fabre dans </em>Lou Felibrige<em>, n° 256, janvié-fébrié 2010, p. 25-26.</em>] <br />- JARRETY, Michel. – <em>Paul Valéry</em>. – [Paris] : Fayard, 2008, p. 78-79, 564, 593, 695, 852, 865. <br />- FABRE, Pierre. – « Pèire Devoluy e lou Devouluisme dóu Bournat ». – <em>Lo Bornat</em>, n° 4, 2012, p. 17-20. <br />- RIXTE, Jean-Claude. – « Devoluy, Pierre, pseudonyme de Gros Long, Paul : officier du génie, capoulié du Félibrige », <em>La Drôme des lettres (1850-2012)</em>, Sous la direction d’Annie Friche. Bourg-lès-Valence : Académie drômoise, 2017, p. 66-67.</p>
Rixte, Jean-Claude
Centre interrégional de développement de l'occitan (Béziers)
Recherche en domaine occitan (Montpellier)
2018-01-11
Vignette : https://vidas.occitanica.eu/files/square_thumbnails/a6107b61fc4020686bf15eb74b60d22f.jpg
text/html
fre
Text
http://vidas.occitanica.eu/items/show/2106
Azéma, Pierre (1891-1967)
Azema, Pèire (1891-1967)
Journaliste
Personnalité politique
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Pierre Azéma est un homme politique Montpelliérain. Journaliste, écrivain, homme de théâtre et félibre, il militera tout au long de sa vie au sein de nombreuses associations occitanes.</p>
<h2>Identité</h2>
<h3><b>Formes référentielles</b></h3>
<p style="text-align: justify;">Azéma, Pierre (1891-1967)</p>
<h3>Autres formes connues</h3>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Azema, Pèire (1891-1967) (forme occitane du nom)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Louvis Filibert (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Lou Chivalié (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- L'Anatoumisto de Bouzenac (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Jean des Mourgues (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Zap (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Jan Sans Peur (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Cigalo latino (pseudonyme)</p>
<h2 style="text-align: justify;" dir="ltr"><span data-mce-mark="1">Éléments biographiques</span></h2>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Pierre Azéma est né à Montpellier le 3 janvier 1891 d’une famille modeste de maraîchers. Après son certificat d'études il est employé dans la Compagnie des Mines de Graissessac et s’initie très tôt à la vie sociale, intellectuelle et politique de la cité de Montpellier, dans les rangs du <em>Sillon</em>, le groupe démocrate-chrétien de Marc Sangnier. Journaliste de talent, il tient une chronique dans l’<em>Avenir de Tunis </em><span data-mce-mark="1">en 1908 avant de collaborer au </span><em>Républicain du Midi</em><span data-mce-mark="1"> en 1910. Mobilisé en 1915, il part pour le front où il est grièvement blessé d’un éclat d’obus. À son retour il fonde la première association des mutilés de guerre et milite dans les associations d’anciens combattants. Il est vice-président de la Fédération des trépanés et blessés de la tête (1953). Il sera conseiller municipal de Montpellier en 1919, puis en 1935, après avoir tenu la chronique d’oc au journal </span><em>Le Sud</em><span data-mce-mark="1"> de 1930 à 1933. Il décède à Montpellier le 20 janvier 1967.</span></p>
<h2 style="text-align: justify;" dir="ltr"><span data-mce-mark="1">Engagement dans la renaissance d’oc</span></h2>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Vers 1910 Pierre Azéma est introduit à l’école montpelliéraine du<em> Parage</em><span> par le félibre François Dezeuze « L’Escoutaire » et prend part aux manifestations félibréennes. Dans les vifs débats qui animent alors la vie du Félibrige, il se range du côté du capoulié démissionné Pierre Devoluy, au souvenir duquel il restera fidèle toute sa vie. Fondateur avec Louis Bonfils et Pierre Causse du groupe théâtral </span><em>La Lauseta</em><span> (1912) en souvenir de Louis-Xavier de Ricard fondateur de l’</span><em>Armanac de la Lauseta</em><span> qui venait de mourir. <br />C</span><span>o-directeur, toujours avec Causse et Bonfils, jusqu’à la mort de ce dernier, du journal </span><em>Lou Gal</em><span> de 1915 à 1921, il est élu majoral du félibrige en 1929 ; il est </span><em>sendi </em><span>(syndic) de la maintenance du Languedoc dans les années trente, et parallèlement secrétaire, puis </span><em>cabiscol</em><span> de </span><span>l’<em>escola dau Parage</em></span><span> qu’il a relancée. Co-directeur avec Léon Teissier de la revue </span><em>Calendau</em><span> de 1933 à 1945, une des revues occitanes majeures de l’entre-deux guerres, il écrit aussi dans la revue </span><em>Oc</em><span> à la même époque, sans adopter pour autant la graphie occitane. Dans ses articles et ses conférences, il défend des positions fédéralistes. Si aux débuts du régime de Vichy il participe à un Comité d’action régionaliste, il prend assez vite ses distances. S’étant quelque peu éloigné du Félibrige après la guerre, il devient président de l’Institut d’Études Occitanes de 1957 à 1959. Il publie des chroniques, poèmes, essais, pièces de théâtre et anime les émissions radiophoniques de Radio Montpellier de 1927 à 1956.</span></p>
Bancarel, Gilles
Centre interrégional de développement de l'occitan (Béziers)
Recherche en domaine occitan (Montpellier)
2017-01-02
Lespoux, Yan
Martel, Philippe
Verny, Marie-Jeanne
Vignette : https://vidas.occitanica.eu/files/square_thumbnails/f6fa4019354fe3cdd1bab0913c49a899.jpg
text/html
fre
Text
http://vidas.occitanica.eu/items/show/2091
Albarel, Paul (1873–1929)
Albarel, Paul (1873–1929)
Écrivain
Enseignant ; professeur
Folkloriste
Journaliste
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Médecin, poète, écrivain, historien, conteur occitan, fondateur de la revue <em>La Cigalo narbouneso</em>.</p>
<h2>Identité</h2>
<h3><b>Forme référentielle</b></h3>
<p style="text-align: justify;">Albarel, Paul (1873–1929)</p>
<h3>Autres formes connues</h3>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Joan de la Ròca (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Balin Balan (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Joan de la Pineda (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Ravailhant (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Lo Bascalaire (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Lo Piuletaire (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Jirmen lo Vièlh (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Doctor Purgafòrt (pseudonyme)</p>
<h2>Éléments biographiques</h2>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Paul Albarel naît à Saint-André-de-Roquelongue (Aude) le 11 décembre 1873 dans une famille modeste, d’un père charron, marié à Alexandrine Albert qui lui donne un garçon au bout de douze ans de mariage. <br />La famille Albarel est occitanophone et transmet la langue à son fils, car le père pense que les gens honnêtes se font comprendre dans cette langue. Mais il veut aussi faire de son fils un érudit et un bon chrétien, et l’inscrit au Petit Séminaire de Narbonne où il reçoit un enseignement sérieux. Après le baccalauréat, Paul fréquente la Faculté de Médecine de Montpellier, il y soutient une thèse sur la pathologie du rachitisme et obtient son diplôme de médecin en 1895, à 22 ans. <br />Il commence à exercer à Carcassonne, mais il revient bientôt dans son village natal. En octobre de 1899, il se marie avec Lucie Agel de Névian où il s’installe et où il reste jusqu'en 1914. C’est là qu’il a ses premières inspirations félibréennes et ses premiers poèmes seront publiés en 1902 dans <em>Terro d’Oc</em>, la revue de l’<em>Escolo Moundina</em>, puis, dès 1906, dans <em>La Cigalo Lengadouciano</em> de Béziers. C’est aussi à Névian qu’il commence à s’intéresser à Rabelais qui fut étudiant à Montpellier, Bordeaux, Toulouse et qui séjourna à Castres et Narbonne. Il employait des termes occitans dans ses livres. Paul Albarel écrit un ouvrage, <em>Le languedocien dans Rabelais</em>, ouvrage encore inédit. Une partie de cet ouvrage a été publiée à Paris par la Société française d’Imprimerie, le manuscrit de la partie non publiée devrait être à la bibliothèque municipale de Narbonne. De plus, Rabelais est un maître pour lui et ses facéties donnent le ton aux farces et comédies d’Albarel.<br /> Mobilisé, il est envoyé à Salonique en qualité de médecin-major. Dès sa libération, il s’installe à Narbonne. Il y assure la présidence du Syndicat d’Initiative plusieurs années, il est membre de la Commission archéologique de Narbonne et Béziers et de la Société d’Études Scientifiques de l’Aude. Il reste à Narbonne jusqu’à sa mort, à 56 ans, le 15 juillet 1929, dans une clinique de Montpellier, des suites d’une intervention chirurgicale.<br /><br />La ville de Narbonne inaugura, en 1961, le buste de Paul Albarel érigé dans le jardin de la Gare, face au boulevard Frédéric Mistral et près de la statue du docteur Ferroul, ancien maire de la ville et défenseur de la terre d’Oc. En 1974, son nom est donné à une nouvelle rue de Narbonne.</p>
<h2>Engagement dans la renaissance d’Oc</h2>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">À partir de 1902, Paul Albarel envoie ses textes en occitan à <em>La Terro d’Oc</em> et à <em>La Cigalo Lengadouciano</em>, puis aux <em>Cahiers Occitans</em> et à la revue narbonnaise, <em>Septimanie</em>. Publiée en 1903, sa première pièce de théâtre, « L’esprit Tustaire », farce en deux actes, obtient une médaille d’argent aux Jeux Floraux de Toulouse. <br />Il est élu Mainteneur du Félibrige en 1904 et Maître en Gai Saber en 1911. Il deviendra Majoral du Félibrige en 1918, avec la cigale de Carcassonne, dite aussi du Murier, qui fut celle d’Achille Mir, un des maîtres spirituels de Paul Albarel. <br />Animateur inlassable et occitaniste plein d’ardeur, il organise à Narbonne deux « Santa-Estèla » en 1912 et 1924 et aussi l’inauguration du boulevard Frédéric Mistral en 1923.<br />En 1911, il crée sa propre revue dont il est le directeur passionné <em>La Cigalo Narbouneso</em>. Dorénavant, tous ses textes en occitan y seront publiés sous sa signature ou celles de ses pseudonymes. <br />Cette <em>Cigalo</em> paraît de 1911 à 1929. Parmi ses collaborateurs, on peut citer : Joseph Anglade, Jules Azema, Emile Barthes, Valère Bernard, Prosper Estieu, Joseph Salvat, Ernest Vieu. La revue connaît un succès important, en 1929, elle comptait 1000 abonnés. En parallèle, les félibres de la revue créent <em>L’Almanach Narbonnais</em>, voué à la vie locale. Il est édité en 1913 et 1914, puis de 1923 à 1932. <em>La Cigalo Narbouneso</em> continue de paraître, par intermittences, après la mort de son fondateur, jusqu’au mois d’août de 1969. <br />Le contenu de la <em>Cigalo Narbouneso</em> est varié. C’est l’œuvre du félibre carcassonnais, Achille Mir qui détermine la vocation d’écrivain occitan de Paul Albarel. Celui-ci commence par écrire des farces, des contes, des textes courts d’une verve joyeuse, puis des comédies qui sont jouées dans les villes et les villages et qui lui assurent un grand succès populaire. Mais le félibre est doublé d’un érudit profondément attaché à l’histoire locale et à la langue et la littérature occitanes. Il publie, chapitre après chapitre, dans sa revue, de juillet 1926 à juin 1929, sa <em>Petite histoire de la littérature méridionale</em>. Il y publie aussi des études sur l’histoire de sa ville, puis des légendes narbonnaises qu’il voulait rassembler dans un ouvrage : <em>Lou Roumancero Narbounés</em>, mais la mort ne lui laisse pas le temps de réaliser ce projet. <br />Les contes ne sont pas oubliés, contes de sa création, contes traditionnels entendus dans l’enfance et contes de Noël. Il faut préciser que le théâtre, les légendes et les contes sont versifiés. <br /><em>La Vouès de la Pinedo</em> (La Voix de la Pinède) est le recueil de poésie le plus important de Paul Albarel, recueil préfacé par Valère Bernard. Cette pinède se trouve près de son village natal et il la parcourut pendant son enfance et son adolescence. Ce recueil est constitué de quatre parties : la première où il chante la nature et les saisons, dans la seconde, il célèbre l’amour et les fleurs, la troisième est vouée au passé, au temps des Troubadours et, dans la quatrième, il exalte sa langue et les félibres et le poète la termine par un sirventés de vingt-neuf strophes : « À la qu’espoutiguèt Mountfort » (A celle qui écrasa Monfort).</p>
<h2>Bibliographie occitane de l'auteur</h2>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;"><strong>Théâtre</strong> : <br />La majorité des comédies de Paul Albarel furent publiées dans La Cigalo Narbouneso et firent souvent l’objet d’un tirage à part. <br />- <em>L’esprit tustaire</em>, Tolosa, Berthomieu, 1903. <br />- <em>Bibo lo Vi !, farcejado en 1 atte, en bersses narbouneses</em>, Toulouse, impr. de G. Berthoumieu, 1904. In-12, 23 p. <br />- <em>Margarideto, coumedio en 3 attes</em>, en bersses narbouneses... Toulouse, impr. de G. Berthoumieu, 1905. In-16, 80 p. <br />-<em> La Repoutegairo</em>, Pastouralo, id. 1909. <br />- <em>Lou Pauras, seno de vendemios Narbona</em>, Vinches, 1913.<br />- <em>Rebiro Marioun, La Taco de familho</em>, Narbona, Brieu, 1922. <br />- <em>La femno mudo</em>, Narbona, Brieu, 1922. <br />- <em>La Lengo mairalo</em>, Narbona, Brieu, 1924. <br />- <em>L’airetage</em>, Narbona, Brieu, 1925. <br />- <em>Viva lo vin ! farcejada en un acte</em>, Carcassona [Carcassonne], Institut d'estudis occitans, 1996, illustrations Pierre Dantoine (1884-1955) <br /><br /><strong>Contes :</strong> <br />- <em>Requies Catin pace</em>, Illustration de Gaston Cugnenc. Béziers, Impr. Moderne, In-8°, 35 p. s. d. <br />- <em>Lou Ministre</em>, Narbonne, A. Brieu, In-8°, 4 p. s. d. <br />- <em>Amat de Rocoloungo, Las Carmanholos de Saupiquet, La fieiro de Sant Coucounil, Las anguialos de la menino</em>, Narbona, Brieu, 1927. <br />- <em>Counte de Nadal, Nadal de Medecis, Nadal dal pastre, Nadal d’aucels</em>. <br /><br /><strong>Légendes</strong> : <br />- <em>Lou seti de Narbouno</em> – <em>Ourioundo, legendo narbouneso</em>, Narbona, Vinches, 1913. <br />- <em>Lou Trauc de la Fado, legendo narbouneso</em> – <em>Lous Ulhals de Mountlaures, legendo narbouneso</em>, Narbona, Brieu, 1921.<br />- <em>La mort d’Amalric, Lous filhs D’Aimeric, Pireno, legendo narbouneso</em>, Narbona, Brieu, 1927. <br />- <em>Gvendic, legendo narbouneso</em>, de l'epoco gallo-roumano, Narbonne, A. Brieu, In-8°, 19 p. 1924. <br /><br /><strong>Histoire – Littérature</strong> : <br />- « Narbouno en 1632 », <em>La Cigalo Narbouneso</em>, N° 121, març de 1928. <br />- « La darnièro proucessiu al pouts de Sant Sigismound », <em>La cigalo Narbouneso</em>, N° 136, junh de 1929. <br />- « Pichoto istorio de la literaturo miechjournalo », <em>La Cigalo Narbouneso</em>, de 1926 a 1929, (N° 135).<br />- <em>L'inventeur du sermon du « curé de Cucugnan »</em>, Narbonne, A. Brieu. In-8°, 14 p. 1927. <br /><br /><strong>Poésie</strong> : <br />- <em>Lous Meses</em>, Narbona, Toulouse, impr. de G. Berthoumieu, 1905. In-16, 80 p.<br />- <em>La Vouès de la Pinedo</em>, Narbouno, estamp. F. Caillard, 1914. In-8°, XIII-205 p.,<br />- <em>A Moulièro</em>, Narbona, A. Brieu, 1922. <br />- <em>Lou Camin de la Croutz</em>, Narbona, A Brieu, 1927. <br />- <em>Pastouralo</em>, Toulouse, La Terro d'oc, In-8°, 15 p. 1909.</p>
<hr />
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Mètge, poèta, escrivan, istorian, contaire en occitan, fondator de la revista <em>La Cigalo Narbounesa</em>.</p>
<h2>Identitat</h2>
<h3><b>Forma referenciala</b></h3>
<p style="text-align: justify;">Albarel, Paul (1873–1929)</p>
<h3>Autres formes connues</h3>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Joan de la Ròca (pseudonim)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Balin Balan (pseudonim)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Joan de la Pineda (pseudonim)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Ravailhant (pseudonim)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Lo Bascalaire (pseudonim)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Lo Piuletaire (pseudonim)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Jirmen lo Vièlh (pseudonim)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Doctor Purgafòrt (pseudonim)</p>
<h2>Elements biografics</h2>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Paul Albarèl nais a Sant-Andrieu- de-Ròcalonga (Aude) lo 11 de decembre de 1873 dins una familha modèsta, d’un paire rodièr, maridat a Alexandrina Albèrt que li balha enfin un dròlle al cap de dotze ans de maridatge.<br />La familha Albarèl es occitanofòna e transmet la lenga a son filh, estent que lo paire pensa que las gènts onèstas se fan comprene dins aquela lenga. Mas vòl tanben far de son filh un saberut e un bon crestian, e lo manda al Pichon Seminari de Narbona ont recep un ensenhament seriós. Aprèp lo bachelierat, Paul s’inscriu a la Facultat de Medecina de Montpelhièr, sosten una tèsi sus la patologia del raquitisme e ven mètge en 1895, a 22 ans.<br />Comença d’exercir a Carcassona, mas torna lèu dins son vilatge nadiu. En octobre de 1899, marida Lúcia Agel de Nevian ont s’installa e demòra fins a 1914. Es aquí que coneis sas primièras inspiracions felibrencas publicadas jos la fòrma de poèmas en 1902 dins <em>La Terro d’Oc</em>, revista de l’<em>Escolo Moundino</em>, puèi tre 1906, dins <em>La Cigalo Lengadouciano</em> de Besièrs. Es aquí tanben que comença de s’interessar a Rabelais que foguèt estudiant a Montpelhièr, Bordèu, Tolosa e sojornèt a Castras e a Narbona, e qu’emplegava de tèrmes occitans dins sos libres. Paul Albarèl escriu un obratge, <em>Le languedocien dans Rabelais</em>, obratge qu’es encara inedich. Una partida d’aquel obratge foguèt publicada a París per <em>La Société Française d’Imprimerie</em>, lo manuscrich del demai de l’obratge deuriá èstre a la bibliotèca municipala de Narbona. En mai Rabelais es son mèstre, sas facècias balhan lo ton a las farsejadas e comèdias d’Albarel.<br />Mobilizat, es mandat a Salonica coma mètge-major. Tre sa liberacion, s’installa a Narbona. I assegura la presidéncia del Sindicat d’iniciativa mantuna annada, es membre de la Comission Arqueologica de Narbona e Besièrs e de la Societat d’Estudis Scientifics d’Aude. Demòra a Narbona duscas a sa despartida, a 56 ans, lo 15 de julhet de 1929, dins una clinica de Montpelhièr aprèp una intervencion cirurgicala.<br /><br />La vila de Narbona inaugura, en 1961, lo bust de Paul Albarèl quilhat dins lo jardin de la Gara, fàcia al baloard Frederic Mistral e prèp de l’estatua del Doctor Ferrol, ancian conse de la vila e aparaire de la tèrra d’Òc. En 1974, son nom es balhat a una carrièra novèla de la vila.</p>
<h2>Engatjament dins la Renaissença d’Òc</h2>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">A comptar de 1902, Paul Albarèl manda sos tèxtes occitans a <em>La Terro d’Oc</em> e a <em>La Cigalo Lengadouciana</em>, puèi als <em>Quasèrns Occitans</em> e a la revista narbonesa <em>Septimanie</em>. Publicada en 1903, sa primièra pèça de teatre, <em>L’Esprit Tustaire</em>, farsejada en dos actes, obten una medalha d’argent als Jòcs Florals de Tolosa.<br /> Es elegit Manteneire del Felibritge en 1904 e Mèstre en Gai Saber en 1911. Ven Majoral del Felibritge en 1918, amb la cigala de Carcassona dicha tanben « cigala de l’Amorièr », qu’èra la d’Aquiles Mir, un dels mèstres espirituals de Paul Albarèl.<br /> Animator inagotable e occitanista arderós, organiza a Narbona doas « Santa-Estèla » en 1912 e 1924 e l’inauguracion del baloard Frederic Mistral en 1923.<br /> En 1911, crèa sa revista pròpria que n’es lo cabiscòl afogat : <em>La Cigalo Narbounesa</em>. D’ara enlà, totes sos tèxtes en occitan i seràn publicats jos sa signatura o las de sos escaisses.<br />Aquela <em>Cigalo</em> pareis de 1911 a 1929. Demest sos collaborators, se pòt citar : Josèp Anglada, Juli Azemà, Emili Barte, Valèri Bernard, Prospèr Estieu, Josèp Salvat, Ernèst Vieu. La revista coneis un crane succès, en 1929, comptava 1000 abonats. En parallèl, los felibres de la revista crèan l’<em>Almanac Narbonés</em>, vodat a la vida locala. Es editat en 1913 e 1914, puèi de 1923 a 1932. <em>La Cigalo Narbouneso</em> contunha de paréisser de còp en còp, aprèp la mòrt de son fondator, duscas al mes d’agost de 1969.<br /> Lo contengut de la <em>Cigalo Narbouneso</em> es plan variat. Es l’òbra del felibre carcassonés Aquiles Mir que determina la vocacion d’escrivan occitan de Paul Albarèl. Comença per escriure de farsejadas, de contes, de tèxtes cortets d’una vèrbia gaujosa, puèi de comèdias que son jogadas dins las vilas e los vilatges e que li asseguran un grand succès popular. Mas lo felibre es doblat d’un saberut prigondament estacat a l’istòria locala e a la lenga e la literatura occitanas. Publica, a tròces dins sa revista, de julhet de 1926 a junh de 1929 sa <em>Pichoto istorio de la literaturo miechjournalo</em>. I publica tanben d’estudis sus l’istòria de sa vila, puèi de legendas narbonesas que voliá recampar jol títol <em>Lou Roumancero Narbounés</em>, mas la mòrt li daissa pas lo léser de realizar aquel projècte.<br /> Los contes son pas doblidats, contes de sa creacion, contes tradicionals ausits pendent son enfança e contes de Nadal. Cal precisar que lo teatre, las legendas e los contes son versificats. La Vouès de la Pinedo es lo recuèlh de poesia màger de Paul Albarèl, recuèlh prefaciat per Valèri Bernard. Aquela pineda se tròba prèp de son vilatge natal e la trevèt dins son enfança e sa joventut. La Votz de la Pineda es constituida de quatre partidas : la primièra ont canta la natura e las sasons, dins la segonda, celèbra l’amor e las flors, la tresena es vodada al passat, al temps dels Trobadors e dins la quatrena, enaura sa lenga, los felibres e lo poèta l’acaba per un sirventés fogós de vint-e-nòu estròfas : « A la qu’espoutiguet Mountfort ».</p>
<h2>Bibliografia occitana de l'autor</h2>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;"><strong>Teatre</strong> : <br />La màger part de las comèdias de Paul Albarèl foguèron publicadas dins <em>La Cigalo Narbouneso</em> e faguèron sovent l’objècte d’un tiratge a l’espart. <br />- <em>L’esprit tustaire</em>, Tolosa, Berthomieu, 1903. <br />- <em>Bibo lo Vi !, farcejado en 1 atte, en bersses narbouneses</em>, Toulouse, impr. de G. Berthoumieu, 1904. In-12, 23 p. <br />- <em>Margarideto, coumedio en 3 attes</em>, en bersses narbouneses... Toulouse, impr. de G. Berthoumieu, 1905. In-16, 80 p. <br />-<em> La Repoutegairo</em>, Pastouralo, id. 1909. <br />- <em>Lou Pauras, seno de vendemios Narbona</em>, Vinches, 1913.<br />- <em>Rebiro Marioun, La Taco de familho</em>, Narbona, Brieu, 1922. <br />- <em>La femno mudo</em>, Narbona, Brieu, 1922. <br />- <em>La Lengo mairalo</em>, Narbona, Brieu, 1924. <br />- <em>L’airetage</em>, Narbona, Brieu, 1925. <br />- <em>Viva lo vin ! farcejada en un acte</em>, Carcassona [Carcassonne], Institut d'estudis occitans, 1996, illustrations Pierre Dantoine (1884-1955) <br /><br /><strong>Contes :</strong> <br />- <em>Requies Catin pace</em>, Illustration de Gaston Cugnenc. Béziers, Impr. Moderne, In-8°, 35 p. s. d. <br />- <em>Lou Ministre</em>, Narbonne, A. Brieu, In-8°, 4 p. s. d. <br />- <em>Amat de Rocoloungo, Las Carmanholos de Saupiquet, La fieiro de Sant Coucounil, Las anguialos de la menino</em>, Narbona, Brieu, 1927. <br />- <em>Counte de Nadal, Nadal de Medecis, Nadal dal pastre, Nadal d’aucels</em>. <br /><br /><strong>Legendas</strong> : <br />- <em>Lou seti de Narbouno</em> – <em>Ourioundo, legendo narbouneso</em>, Narbona, Vinches, 1913. <br />- <em>Lou Trauc de la Fado, legendo narbouneso</em> – <em>Lous Ulhals de Mountlaures, legendo narbouneso</em>, Narbona, Brieu, 1921.<br />- <em>La mort d’Amalric, Lous filhs D’Aimeric, Pireno, legendo narbouneso</em>, Narbona, Brieu, 1927. <br />- <em>Gvendic, legendo narbouneso</em>, de l'epoco gallo-roumano, Narbonne, A. Brieu, In-8°, 19 p. 1924. <br /><br /><strong>Istòria – Literatura</strong> : <br />- « Narbouno en 1632 », <em>La Cigalo Narbouneso</em>, N° 121, març de 1928. <br />- « La darnièro proucessiu al pouts de Sant Sigismound », <em>La cigalo Narbouneso</em>, N° 136, junh de 1929. <br />- « Pichoto istorio de la literaturo miechjournalo », <em>La Cigalo Narbouneso</em>, de 1926 a 1929, (N° 135).<br />- <em>L'inventeur du sermon du « curé de Cucugnan »</em>, Narbonne, A. Brieu. In-8°, 14 p. 1927. <br /><br /><strong>Poesia</strong> : <br />- <em>Lous Meses</em>, Narbona, Toulouse, impr. de G. Berthoumieu, 1905. In-16, 80 p.<br />- <em>La Vouès de la Pinedo</em>, Narbouno, estamp. F. Caillard, 1914. In-8°, XIII-205 p.,<br />- <em>A Moulièro</em>, Narbona, A. Brieu, 1922. <br />- <em>Lou Camin de la Croutz</em>, Narbona, A Brieu, 1927. <br />- <em>Pastouralo</em>, Toulouse, La Terro d'oc, In-8°, 15 p. 1909.</p>
<hr />
Blanchard, Dominique
Centre interrégional de développement de l'occitan (Béziers)
Recherche en domaine occitan (Montpellier)
2016-11-22
Vignette : https://vidas.occitanica.eu/files/square_thumbnails/4932d9dba32adfca1324dfc0d52382c0.jpg
text/html
oci
fre
Text
http://vidas.occitanica.eu/items/show/2083
Estieu, Prosper (1860-1939)
Estieu, Prosper (1860-1939)
Écrivain
Enseignant ; professeur
Folkloriste
Journaliste
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Fondateur de l'<em>Escolo de Mount-Segur</em> (1894), de l'<em>Escòla Occitana</em> (1919) et du Collège d'Occitanie (1927), directeur de la revue <em>Lo Gai Saber</em> (1919-1933) et majoral du Félibre (1900), Prosper Estieu est l'une des personalités les plus importantes de la renaissance occitane du XX<sup>e</sup> siècle. Son activité aussi bien littéraire que politique et militante est aujourd'hui considérée comme l'une des premières émanations de l'occitanisme contemporain.</p>
<h2>Identité</h2>
<h3><b>Formes référentielles</b></h3>
<p style="text-align: justify;">Estieu, Prosper (1860-1939)</p>
<h3>Autres formes connues</h3>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Prosper l'Été (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Prosper l'Estiu (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Jan d'Oc (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Jan de la Ròca (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Jean d'Occitanie (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Jean Trouvère (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- La Cigala de l'Ort (pseudonyme)</p>
<h2>Éléments biographiques </h2>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Prosper Estieu est né le 7 juillet 1860 à Fendeille, au sud de Castelnaudary. Après des études au Collège de garçons de Castelnaudary et au Petit Séminaire de Carcassonne, où il étudie notamment le latin et le grec, il est nommé instituteur en 1879 à Coursan dans l’est de l’Aude.<br /><br />Deux ans plus tard, alors en poste aux Brunels, près de Castelnaudary, il rencontre Auguste Fourès en tournée électorale pour les élections législatives de 1881. L’entente est immédiate car les deux hommes partagent de fortes valeurs républicaines et anticléricales. Ils fondent ainsi l’année suivante une revue française, <em>La Poésie moderne</em>, qui ne connaît que sept numéros, et où Estieu, sous le pseudonyme de <span style="text-decoration: underline;">Prosper l’Été</span>, est en charge de la partie rédactionelle, uniquement en français. Il publie, toujours en 1882, son poème <em>L’École</em> dont Fourès signe la préface. <br /><br />Après une parenthèse de deux ans dans le journalisme, Estieu décide de reprendre son métier d’instituteur et est nommé à Clermont sur Lauquet, près de Limoux. Il entame ensuite, à partir de 1887, des chroniques régulières dans la <em>Revue méridionale</em>, fondée à Carcassonne par Gaston Jourdanne, maire de la cité et futur majoral du Félibrige.<br /><br />L’année 1891 marque un tournant dans le parcours de Prosper Estieu, c’est à cette date que meurt son ami et complice Auguste Fourès. Ce dernier, enterré une première fois selon le rite catholique, est inhumé une seconde fois, debout face à l’Orient comme le veut la tradition franc-maçonnique.<br /><br />Lors de ces secondes funérailles Prosper Estieu fait une nouvelle rencontre fondamentale, celle d’Antonin Perbosc avec qui il partage une complicité semblable à celle qu’il entretenait avec Fourès. Les deux amis se jurent alors de continuer l’œuvre occitane du défunt poète. C’est à cette date que naît l’engagement occitan de Prosper Estieu qui n’avait jusque là jamais écrit en langue d’oc.<br /><br /></p>
<h2>Engagement dans la renaissance d’oc</h2>
<h3>Découverte de l'occitanité et premiers travaux (1892-1899)</h3>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Suite à sa rencontre avec Antonin Perbosc, Prosper Estieu adhère à deux associations de promotion de la langue d’oc : l’<em>Escolo Moundino</em> de Toulouse puis l’<em>Escolo Audenco</em> où publient déjà Gaston Jourdanne et l’autre écrivain audois majeur de cette époque, Achille Mir. Ses productions occitanes commencent alors à se multiplier. En 1892, il fonde l’hebdomadaire <em>Le Lengodoucian</em> où il prend position dès le premier numéro pour un enseignement systématique de l’occitan à l’école primaire moins d’une dizaine d’années après les lois Jules Ferry sur l’instruction obligatoire gratuite et laïque. Son premier éditorial est d'ailleurs conclut par un tonitruant :</p>
<p style="padding-left: 30px;"><em> “<strong>Quand aurem fait la counquisto de las escolos primàrios, l’Aveni nous apartendra</strong>”. </em>(Quand nous aurons fait la conquête des écoles primaires, l'avenir nous appartiendra)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">En 1895, il publie son premier recueil de poésies occitanes, <em>Lou Terradou</em>, où il s’affirme comme le successeur d’Auguste Fourès, fidèle à ses idées fédéralistes et de lutte contre la domination française sur les contrées occitanes.<br /><br />En 1896, il fonde, avec des félibres ariégeois, l’<em>Escolo de Mountsegur</em> et la revue<em> Mount Segur</em> qui paraît jusqu’en 1899. Elle se distingue des autres revues du genre par l’omniprésence des thématiques liées à l’albigéisme dont le symbole le plus connu, Montségur, prête son nom à la revue.<br /><br /></p>
<h3>Naissance de l'occitanisme contemporain (1900-1939)</h3>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;"><br />Après l’arrêt de la revue <em>Mount Segur</em>, Prosper Estieu publie <em>Bordons pagans</em> où il développe pour la première fois les règles d’une nouvelle graphie pour l’occitan où sont déjà présentes les prémices de la graphie contemporaine. Il développe cette graphie à partir de 1901 dans la seconde série de la revue <em>Mont-Segur</em> qu’il imprime d’ailleurs depuis son propre domicile à Rennes-le-Château jusqu’au mois de décembre 1904. Il est également élu majoral du félibrige en 1900 et maître ès Jeux de l’Académie des Jeux Floraux en 1902.</p>
<img style="float: right; margin: 15px;" src="http://occitanica.eu/illustrations/Famille_Estieu.jpg" alt="Prosper Estieu devant sa presse d'imprimerie d'où sortent les numéros de la revue <i> Mont-Segur</i>. Archives départementales de l'Aude, fonds Prosper Estieu, cote 120J19" width="400" /> <br />
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">A partir de 1903, il prend clairement position au sein du félibrige contre les félibres provençaux et le <em>capoulié</em> (président) Pierre Devoluy. Il crée alors une nouvelle école (qui prendra pour nom en 1919 <em>Escòla occitana</em>) délaissant la graphie traditionnelle du félibrige, choisissant pour étendard le nom “occitan” alors très peu répandu et promouvant fermement des idées républicaines et anticléricales, toujours dans la continuité d’Auguste Fourès. C'est encore durant cette même période qu'il développe sa ligne idéologique, particulièrement sensible dans la revue <em>Mont-Segur</em> qu'il dirige avec Antonin Perbosc.<br />On y retrouve les quatre grandes problématiques qui marqueront le mouvement occitaniste au XX<sup>e</sup> siècle : la restauration de la langue dans son unité en s’inspirant du système graphique employé par les troubadours au Moyen Âge, l’émergence d’une littérature originale rédigée dans cette graphie nouvelle, une lecture nouvelle des rapports Nord/Sud au cours de l'histoire de France et l'innovation pédagogique alliée à la revendication de l’enseignement de l'occitan à l’école. Si certaines de ces thématiques étaient déjà partiellement envisagées par le félibrige du XIXe siècle, aucune n’avait été aussi développée jusque-là.<br /><br />Il publie ensuite plusieurs ouvrages : <em>Flors d’Occitania</em> (1906), <em>La Canson occitana</em> (1908) et <em>Lo Romancero occitan</em> (1912 puis 1914). En 1911, il tente de faire ériger à Foix une statue dédiée à la parfaite cathare Esclarmonde et d’en faire la manifestation du félibrige rouge. Il renonce peu de temps après, faute d’engouement et suite au très mauvais accueil critique de son livre <em>La Question d’Esclarmonde</em> où il multiplie les erreurs et approximations historiques.<br /><img style="float: right; margin: 15px;" src="http://occitanica.eu/illustrations/profil.jpg" alt="Prosper Estieu devant sa presse d'imprimerie d'où sortent les numéros de la revue <i> Mont-Segur</i>. Archives départementales de l'Aude, fonds Prosper Estieu, cote 120J19" width="200" /><br />Après la guerre, il prend la direction du <em>Gai Saber</em> qu’il dirigera jusqu’en 1933 et fonde son association de promotion de la langue et de la culture occitanes, <em>Los Grilhs del Lauragués</em>, puis en 1927 le Collège d’Occitanie, association d’enseignement de la langue et de la culture occitanes.<br /><br />Il publie à partir de 1926 une dernière série de recueils : <em>Lo Flahut occitan</em>, <em>Las Bucolicas de Vergili</em> (1926), <em>Lo Fablièr occitan</em> (1930) et <em>Las Oras cantairas</em> (1931) où se ressent l'influence catholique, de plus en plus prégnante, de son dernière disciple le futur chanoine Joseph Salvat. En 1933, il se retire chez sa fille et y meurt en 1939 après avoir été réconcilié avec la foi catholique par l’abbé Salvat, alors majoral du félibrige. Ce dernier prend alors à la suite de Prosper Estieu la tête de l’<em>Escòla occitana</em> et de la revue <em>Lo Gai Saber</em>.</p>
<hr />
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Fondator de l’<em>Escolo de Mount-Segur</em> (1894), de l’<em>Escòla Occitana</em> (1919) e del <em>Collègi d’Occitània</em> (1927), director de la revista <em>Lo Gai Saber</em> (1919 – 1933), e Majoral del Felibritge (1900), Prospèr Estieu es una de las personalitats màgers de la renaissença occitana del sègle XX. Son activitat literària coma politica e militanta es ara considerada coma una de las primièras emanacions de l’occitanisme contemporanèu.</p>
<h2>Identitat</h2>
<h3><b>Formas referencialas</b></h3>
<p style="text-align: justify;">Estieu, Prosper (1860-1939)</p>
<h3>Autras formas conegudas</h3>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Prosper l'Été (pseudonim)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Prosper l'Estiu (pseudonim)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Jan d'Oc (pseudonim)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Jan de la Ròca (pseudonim)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Jean d'Occitanie (pseudonim)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Jean Trouvère (pseudonim)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- La Cigala de l'Ort (pseudonim)</p>
<h2>Elements biografics </h2>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Prospèr Estieu nais lo 7 de julhet de 1860 a Fendelha, al sud de Castèlnòu d’Arri. Aprèp d’estudis al Collègi de dròlles de Castèlnòu d’Arri e al Pichon Seminari de Carcassona ont estúdia lo latin e lo grèc, es nommat regent en 1879 a Corsan dins Aude.<br /> Doas annadas mai tard, regent a Brunèls, prèp de Castèlnòu d’Arri, rescontra August Forés en virada electorala per las eleccions legislativas de 1881. L’acòrdi es immediat que los dos òmes partejan de fòrtas valors republicanas a anticlericalas. Fondan atal un an aprèp una revista francesa, La Poésie moderne que conèis pas que sèt numèros e ont Estieu , jos l’escais de Prosper l’Eté, es cargat de la partida redaccionala, sonque en francés. Publica, totjorn en 1882, son poèma « L’Ecole » e Forés ne signa lo prefaci.<br /> Aprèp una parentèsi de dos ans dins lo jornalisme, Estieu decidís de tornar prene son mestièr de regent e es nommat a Clarmont sus Lauquet, prèp de Limós. Escriu a comptar de 1887 de cronicas regularas dins <em>La Revue méridionale</em>, creada a Carcassona per Gaston Jordana, conse de la ciutat e futur majoral del Felibritge. <br /><br />L’annada 1891 es una virada dins la vida de Prospèr Estieu, es l’annada de la despartida de son amic e complice August Forés. Aqueste, sebelit un primièr còp segon lo rite catolic, es enterrat tornamai, drech fàcia a l’Orient segon la tradicion francmaçonica. <br />Aquelas funeralhas son l’escasença d’un rescontre fondamental per Prospèr Estieu, la d’Antonin Perbòsc que partejarà ambe el una complicitat egala a la qu’entreteniá ambe Forés. Los dos amics juran de contunhar l’òbra occitana del poèta defuntat. Es aquela data que marca la naissença de l’engatjament occitan de Prospèr Estieu, qu’aviá pas jamai fins aquí escrich en lenga d’òc. <br /><br /></p>
<h2>Engatjament dins la Renaissença d’Òc</h2>
<h3>Descobèrta de l’occitanitat e primièrs trabalhs (1892 – 1899)</h3>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">En seguida de son rescontre ambe Antonin Perbòsc, Prospèr Estieu aderís a doas associacions de promocion de la lenga d’òc : L’<em>Escolo Moundino</em> de Tolosa, puèi L’<em>Escolo Audenco</em> ont publican ja Gaston Jordana e l’autre escrivan audenc màger d’aquela epòca, Aquiles Mir. Sas produccions occitanas començan de se multiplicar. En 1892, fonda lo setmanièr <em>Le Lengodoucian</em> ont tre lo primièr numèro, argumenta per un ensenhament sistematic de l’occitan a l’escòla primària, mens d’un desenat d’annadas aprèp las leis de Juli Ferry sus l’instruccion obligatòria gratuita e laïca. Son primièr editorial se conclutz per un tarabastós : <br /><br />« Quand aurem fait la counquisto de las escolos primàrios, l’Aveni nous apartendra. » <br /><br />En 1895, publica son primièr recuèlh de poesias occitanas : « Lo Terradou » ont s’afirma come lo successor d’August Forés, fisèl a sas idèas federalistas e de lucha contra la dominacion francesa sus las contradas occitanas.<br /> En 1896, fonda, ambe los felibres ariegeses L’<em>Escolo de Mountsegur</em> e la revista <em>Mount-Segur</em> que pareis duscas a 1899. Se diferéncia de las autras revistas per de tematicas omnipresentas ligadas a l’albigeisme, que son simbòl mai conegut prèsta son nom a la revista. <br /><br /></p>
<h3>Naissença de l’occitanisme contemporanèu (1900-1939)</h3>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;"><br />Aprèp l’arrèst de la publicacion de la revista Mount-Segur, Prospèr Estieu publica « Bordons pagans », i desvolopa pel primièr còp las règlas d’una novèla grafia per l’occitan ont son presentas las premícias de la grafia actuala. Desvolopa aquela grafia a partir de 1901 dins la segonda seria de la revista Mont-Segur qu’estampa dins son pròpri ostal a Renas-lo-Castèl fins al mes de decembre de 1904. Es elegit Majoral del Felibritge en 1900 e mèstre ès jòcs de l’Academia dels Jòcs Florals en 1902.</p>
<img style="float: right; margin: 15px;" src="http://occitanica.eu/illustrations/Famille_Estieu.jpg" alt="Prosper Estieu devant sa presse d'imprimerie d'où sortent les numéros de la revue <i> Mont-Segur</i>. Archives départementales de l'Aude, fonds Prosper Estieu, cote 120J19" width="400" /> <br />
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">A partir de 1903, al sen del Felibritge, se posiciona fermament contra los felibres provençals e lo Capolièr Pèire Devoluy. Alavetz crèa una novèla escòla – que prendrà lo nom en 1919 d’<em>Escòla occitana</em> – abandona la grafia tradicionala del Felibritge e causís per bandièra lo nom « occitan » plan pauc emplegat d’aquel temps, e promòu fermament d’idèas republicanas e anticlericalas, totjorn dins la continuitat d’August Forés. Es tanben a aquel moment que desvolopa sa linha ideologica, sensibla mai que mai dins la revista<em> Mont-Segur</em> que dirigís ambe Antonin Perbòsc.<br /> I retròbam las quatre grandas problematicas que marcaràn lo movement occitanista del sègle XX : lo reviscòl de la lenga dins son unitat en s’inspirant del sistèma grafic emplegat pels Trobadors a l’Edat Mejana, l’emergéncia d’una literatura originala escricha dins aquela novèla grafia, una novèla lectura dels rapòrts Nòrd / Sud dins l’istòria de França e l’innovacion pedagogica aliada a la reivindicacion de l’ensenhament de l’occitan a l’escòla. Se d’unas d’aquelas tematicas foguèron envisatjadas pel Felibritge al sègle XIX, pas cap foguèt tan desvolopada fins aquí. <br /><br />Puèi publica mantun obratge : « Flors d’Occitania » (1906), « La Canson occitana » (1908), e « Lo Romancero occitan (1912 e 1914). En 1911, tempta de far erigir a Fois una estatua a la Perfiècha catara Esclarmonda e de ne faire la manifestacion del Felibritge Roge. Renóncia pauc aprèp, per manca d’afiscacion e a causa de la critica fòrt negativa de son libre « La question d’Esclarmonde » ont multiplica enganas e aproximacions istoricas.<br /><img style="float: right; margin: 15px;" src="http://occitanica.eu/illustrations/profil.jpg" alt="Prosper Estieu devant sa presse d'imprimerie d'où sortent les numéros de la revue <i> Mont-Segur</i>. Archives départementales de l'Aude, fonds Prosper Estieu, cote 120J19" width="200" /><br />Après la guèrra, pren la direccion del <em>Gai Saber</em> fins a 1933 e fonda son associacion de promocion de la lenga e de la cultura occitanas, <em>Los Grilhs del Lauragués</em>, puèi en 1927, <em>Lo Collègi d’Occitània</em>, associacion d’ensenhament de la lenga e de la cultura occitanas.<br /><br />Publica a comptar de 1926 una darrièra tièra de recuèlhs : « Lo Flahut occitan, Las Bucolicas de Vergili » (1926), « Lo Fablièr occitan » (1930) e « Las Oras cantairas » (1931) ont se sentís l’influéncia catolica de mai en mai fòrta de son darrièr discípol, lo futur canonge Josèp Salvat. En 1933, se retira ençò de sa filha e se morís en 1939, reconciliat ambe la fe catolica per l’abat Salvat, majoral del Felibritge. Aqueste prendrà la seguida de Prospèr Estieu al cap de <em>L’Escòla occitana</em> e de la revista <em>Lo Gai Saber</em>.</p>
<hr />
Bertrand, Aurélien
Centre interrégional de développement de l'occitan (Béziers)
Recherche en domaine occitan (Montpellier)
2016-06-17
Vignette : https://vidas.occitanica.eu/files/square_thumbnails/0c5a4b16f7945e95ebc06904791dbe9c.jpg
text/html
oci
fre
Text
http://vidas.occitanica.eu/items/show/2077
Boudon-Lashermes, Albert (1882-1967)
Boudon-Lashermes, Albert (1882-1967)
Journaliste
Folkloriste
<p style="text-align: justify;" dir="ltr">Albert Boudon-Lashermes, né et mort au Puy-en-Velay, docteur en droit, érudit local, journaliste, félibre (mestre en gai-sabé, vice syndic de la maintenance de Velay dans les années 30).</p>
<h2>Identité</h2>
<h3><b>Formes référentielles</b></h3>
<p style="text-align: justify;">Boudon-Lashermes, Albert (1882-1967)</p>
<h3>Autres formes connues</h3>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Boudon, Albert (forme erronée)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Larifitanfoy (pseudonyme)</p>
<h2>Éléments biographiques</h2>
<p style="text-align: justify;" dir="ltr">Albert Boudon-Lashermes naît le 28 février 1882 au Puy, fils de Georges Boudon et Louise Lashermes. Il tenait de son père et surtout de son oncle, Albert Boudon, passionné d’histoire locale et auteur d’importants travaux généalogiques, un goût prononcé pour l’histoire régionale. Dès l'âge de 17 ans, il écrit des pièces de théâtre dont la première est imprimée en 1899. Après des études de droit et une thèse de doctorat sur la sénéchaussée présidiale du Puy (1908), il s'intéresse à l’histoire, à la généalogie et au folklore du Puy et de la région du Velay, sur lesquels il publie de nombreux ouvrages. Albert Boudon-Lashermes meurt au Puy – où il est enterré – le 11 juillet 1967. Il laisse une œuvre considérable de poète, auteur de pièces de théâtre, historien et folkloriste. Une partie de ses collections se trouve aux Archives départementales de la Haute-Loire et la partie occitane au CIRDOC.</p>
<h2>Engagement dans la renaissance d’oc</h2>
<h3>Journaliste au front</h3>
<p style="text-align: justify;" dir="ltr">Occitanophone et engagé dans le grand mouvement de renaissance régionaliste du début du XXe siècle, il prend la tête de l’école félibréenne du Puy qui reçoit en 1913 le nom d’<em>Escolo Peire Cardenal</em>. Il rencontre Frédéric Mistral qui lui préface son ouvrage <em>Glòri óublidado : pouèmo provençau</em>. Mobilisé en 1914, il devient sergent-major au 286e régiment d’infanterie et fonde, le 28 janvier 1915, l'école félibréenne l’<em>Escolo dóu Boumbardamen</em> dans une tranchée de Lorraine, à Remières, regroupant en grande majorité des félibres issus du Velay. L’<em>Escolo dòu boumbardamen</em> publie <em>l’Écho du Boqueteau</em>, journal artisanal polycopié à l‘alcool, conçu et rédigé sur le front, qui propose des textes en français et en occitan jusqu’en 1916, date à laquelle est créée une édition entièrement en occitan (provençal) ; Boudon-Lashermes en est le rédacteur en chef de 1915 à 1919. C’est autour de Boudon que se retrouvent la plupart des écrivains félibres du front pour participer à cette aventure éditoriale qui réunit notamment Marius Jouveau, Louis Abric, Pierre Causse ou encore Francis Pouzol. <br /><br /></p>
<h3>Rédacteur en chef actif</h3>
<p style="text-align: justify;" dir="ltr">Le journal<em> La Crounico de Sant Maiou</em> dont il est rédacteur en chef de 1912-1923, paraît tout au long de la guerre avant d’être domicilié « en sa vigno de Chaussoun pròchi lou Puei-Santo-Mario (Auto-Lèiro) » jusqu’en 1925. Il a aussi été le rédacteur en chef de plusieurs autres publications régionalistes<em> Le Petit Vignard</em> (1897-1911), <em>Terre Vellave</em> (1924-1935), <em>Terroirs</em> (1936-1955) et président de l’Académie de Velay jusqu’en 1956.</p>
<p style="text-align: justify;" dir="ltr">Albèrt Bodon-Lashermes, nascut e mòrt al Puèi de Velai, doctor en drech, erudit local, jornalista, felibre (mèstre en Gay-Saber, vice-sendic de la Mantenença de Velai dins las annadas 30).</p>
<h2>Identitat</h2>
<h3><b>Formas referencialas</b></h3>
<p style="text-align: justify;">Boudon-Lashermes, Albert (1882-1967)</p>
<h3>Autras formas conegudas</h3>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Boudon, Albert (forme erronée)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Larifitanfoy (pseudonyme)</p>
<h2 style="text-align: justify;">Elements biografics</h2>
<p style="text-align: justify;" dir="ltr">Albèrt Bodon-Lashermes nais lo 28 de febrièr de 1882 al Puèi, filh de Jòrdi Bodon e Loïsa Lashermes. Coma son paire e sustot son oncle Albèrt Bodon passionat d’istòria locala e autor d’importants trabalhs genealogics, a un gost marcat per l’istòria regionala. Tre l’atge de 17 ans, escriu de pèças de teatre, sa primièra es estampada en 1899. Aprèp d’estudis de drech e una tèsi de doctorat sus la senescalciá presidiala del Puèi (1908), s’interèssa a l’istòria, a la genealogia e al folclòre del Puèi e de la region de Velai, e publica d’obratges nombroses sus aquel subjècte. Albèrt Bodon-Lashermes s’escantís lo 11 de julhet de 1967 al Puèi ont es sebelit. Daissa una òbra consequenta de poèta, autor de teatre, istorian e folclorista. Una partida de sas colleccions se tròba als Archius departamentals de Naut Leir e la partida occitana al CIRDOC.</p>
<h2>Engatjament dins la Renaissença d’Òc</h2>
<h3>Jornalista al front</h3>
<p style="text-align: justify;" dir="ltr">Occitanofòn e engatjat dins lo grand movement de renaissença regionalista de la debuta del sègle XX, dirigís l’escòla felibrenca del Puèi que pren lo nom d’<em>Escolo Peire Cardenal</em> en 1913. Rescontra Frederic Mistral que li prefàcia son obratge <em>Glòri óublidado : pouèmo prouvençau</em>. Mobilizat en 1914, ven sergent major al 286° regiment d’infantariá e fonda, lo 28 de genièr de 1915, l’escòla felibrenca <em>L’Escolo dóu Boumbardamen</em> dins una trencada de Lorena, a Remières, que recampa per la màger part de felibres de Velai. <em>L’Escolo dóu Boumbardamen</em> publica <em>L’Echo du Boqueteau</em>, jornal artesanal policopiat a l’alcoòl, concebut e escrich sul front, que propausa de tèxtes en francés e en occitan duscas a 1916, puèi una edicion n’es creada sonque en occitan de Provença. Bodon-Lashermes n’es lo cap-redactor de 1915 a 1919. Es a l’entorn de Bodon que se retròba la màger part dels escrivans felibres del front per participar a aquela aventura editoriala que reünís en particular Màrius Joveau, Loís Abric, Pèire Causse o encara Francís Pozòl.</p>
<h3>Cap-redactor actiu</h3>
<p style="text-align: justify;" dir="ltr">Lo jornal <em>La Crounico de Sant Maiou</em> que n’es lo cap-redactor de 1912 a 1923 pareis pendent tota la guèrra abans d’èstre domiciliat « en sa vigno de Chaussoun pròchi lou Puei-Santo-Mario (Auto-Lèiro) » duscas a 1925. Es tanben cap-redactor d’autras publicacions regionalistas, <em>Le Petit Vignard</em> (1897-1911), <em>Terre Vellave</em> (1924-1935), Terroirs (1936-1955) e president de l’Academia de Velai duscas a 1956.</p>
Bancarel, Gilles
Lespoux, Yan
Martel, Philippe
Verny, Marie-Jeanne
Centre interrégional de développement de l'occitan (Béziers)
Recherche en domaine occitan (Montpellier)
2016-04-27
Vignette : https://vidas.occitanica.eu/files/square_thumbnails/745b42309b4462344089877f5e949a14.jpg
text/html
oci
fre
Text
http://vidas.occitanica.eu/items/show/2074
Bernheim de Villers, Maxence
Bernheim de Villers, Maxence
Écrivain
Journaliste
<h2>Identité</h2>
<h3><b>Formes référentielles</b></h3>
<p style="text-align: justify;">Bernheim de Villers, Maxence </p>
<h3>Autres formes connues</h3>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Maxence (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Maxenci (pseudonyme)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Maxence Bernheim de Viviers (forme erronnée du nom)</p>
<h2>Éléments biographiques</h2>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Maxence Bernheim de Villers, descendant de la célèbre famille de galeristes Berhneim, est essentiellement connu comme auteur d'un poème bilingue, <em>Sòrga</em> (IEO Messatges, 1958), et d’émissions radiophoniques pour le Club d'Essai de la radiodiffusion française dirigé par le poète et dramaturge Jean Tardieu de 1946 à 1963.</p>
<h2>Engagement dans la renaissance d'oc</h2>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Parisien, il découvre la littérature occitane contemporaine grâce à une émission du Club d'Essai consacrée au <em>Carré de sept/Li quatre sèt</em>, pièce de théâtre de l’écrivain Charles Galtier (1913-2004). Il entre en relation avec des poètes occitans, en particulier Sully-André Peyre (1890-1961) et Henri Espieux (1923-1971) et consacre dès lors plusieurs émissions à la poésie occitane.</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Quand il écrit son premier poème <em>Source</em>, il souhaite que celui-ci soit publié avec la traduction occitane d'Henri Espieux <em>Sòrga</em> (IEO Messatges, 1958). Le poème est salué par Robert Lafont dans la revue <em>Oc</em> et <em>les Cahiers du Sud</em>.</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Nous ne connaissons aucune autre œuvre de cet auteur.</p>
Assié, Benjamin
Centre interrégional de développement de l'occitan (Béziers)
Recherche en domaine occitan (Montpellier)
text/html
fre
Text
http://vidas.occitanica.eu/items/show/2061
Laux, Christian (1934-2002)
Laux, Christian (1934-2002)
Enseignant ; professeur
Journaliste
<p style="text-align: justify;">Christian Laux, de culture scientifique, s’engagea très tôt dans l’occitanisme, notamment au sein de l’IEO. Il s’occupa de plusieurs revues et rédigea, outre des récits pour une large part d’inspiration autobiographique des dictionnaires de langue qui font référence.</p>
<h2>Identité</h2>
<h3><b>Formes référentielles</b></h3>
<p style="text-align: justify;">Laux, Christian (1934-2002)</p>
<h3>Autres formes connues</h3>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Laus, Cristian (forme occitane du nom)</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">- Laus, Crestian (forme occitane du nom)</p>
<h2>Éléments biographiques</h2>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Christian Laux est né en 1934 à Lugné, commune de Cessenon (Hérault) dans une famille de viticulteurs. Après ses études au lycée de Béziers, puis en math-sup, math-spé à Montpellier, il est admis à l’École des Mines de Paris et à L’École Normale Supérieure de l’Enseignement Technique (Paris puis Cachan). Souhaitant revenir au pays et exercer un métier centré sur les relations humaines, il choisit l’ENSET.</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Abonné à la revue <em>ÒC</em>, il est ainsi informé du stage occitan d’Uzès de 1956 auquel il participe ; il y rencontre Robert Lafont, Jean Boudou, Pierre Bec, Serge Bec, Charles Camproux (son ancien professeur de français), Éliane Gauzit, Aimé Serres, Raymond Chabbert… C’est pour lui une découverte.</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Il se marie, effectue le service militaire puis enseigne la physique au lycée technique d’Albi et, par la suite, assure des cours d’occitan. Il mènera de front enseignement, recherches, publications, responsabilités associatives…</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Il meurt à Albi le 4 février 2002.</p>
<h2>Engagement dans la renaissance d'oc</h2>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Il a été président de l’IEO du Tarn à deux reprises, président de la Société des Amis de Jean Boudou et organisateur du colloque de Naucelle de septembre 1985, collaborateur de revues occitanes (<em>L’Occitan</em>, <em>Occitans !</em>, <em>Lo Gai Saber</em>, <em>Mesclum</em>, <em>Vent Terral</em>), de la <em>Revue du Tarn</em> et d’<em>Albi Mag</em>, chef-rédacteur de <em>l’Occitan</em> de 1995 à 2002, producteur d’émissions à Radio Albigés, membre du CAOC, animateur d’ateliers de langue et de stages.</p>
<p style="text-align: justify; line-height: 150%;">Cheville ouvrière du CREO du Tarn, il en est le premier président de 1988 à 1995 ; c’est durant ce mandat que sont créées en 1989 les premières écoles bilingues à Albi et à Saint-Affrique. Il est présent lors de la création de l’association ÒC – BI (association des parents d’élèves bilingues de l’enseignement public) en 1998. Conscient qu’il faut créer des outils adaptés à un nouveau public, il travaille à son dictionnaire FRANÇAIS – OCCITAN de 1990 à 1997. Il poursuit avec la réalisation du dictionnaire OCCITAN - FRANÇAIS.</p>
Ginoulhac, Raymond
Centre interrégional de développement de l'occitan (Béziers)
Recherche en domaine occitan (Montpellier)
Vignette : https://vidas.occitanica.eu/files/square_thumbnails/681c5b982f8461f9dde2095510283686.jpg
text/html
fre
Text
http://vidas.occitanica.eu/items/show/2057
Ricard, Louis-Xavier de (1843-1911)
Ricard, Louis-Xavier de (1843-1911)
Écrivain
Journaliste
<h2>Identité</h2>
<h3><b>Formes référentielles</b></h3>
<p style="text-align: justify;">Ricard, Louis-Xavier de (1843-1911) (forme référentielle française)</p>
<h3><b>Autres formes connues</b></h3>
<p style="text-align: justify;">Ricard, Xavier de (1843-1911)</p>
<h2>Éléments biographiques</h2>
<p style="text-align: justify;">Né à Fontenay-sous-Bois où son père, général, est en garnison, Louis-Xavier de Ricard a dès son premier livre <em>Les Chants de l’aube</em>, paru à Paris chez Poulet Malassis en 1862, qualifié Mistral d’« homme de génie » et <em>Mirèio</em> de « plus beau poème champêtre qu’on ait fait depuis les anciens ». Ce livre le montre déjà également albigéiste.<br /> Sa famille paternelle est originaire du Midi, et c’est dans la région de Montpellier qu’il décide de s’installer avec sa femme Lydie Wilson de Ricard quelques mois après leur mariage. Il revient alors d’exil en Suisse après avoir participé à la Commune de Paris, et auparavant cofondé avec Catulle Mendès à Paris le mouvement poétique Le Parnasse Contemporain. <br /><br />Avec Auguste Fourès rencontré en 1876, au moment où le poète audois choisit d’écrire en occitan, ils font passer le Rhône au Félibrige, formant un félibrige languedocien, républicain et fédéraliste. Il est alors en opposition avec les idées de Mistral comme le montre les lettres à celui-ci publiées par Jean-Marie Carbasse en 1977. Celles-ci montrent également que leurs relations se sont poursuivies toute leur vie. Fédéraliste de conviction, Louis-Xavier de Ricard a publié en 1877 un ouvrage intitulé <em>Le Fédéralisme</em> qui a pour cadre la région Montpelliéraine. Ceux que l’on appelle « Les félibres rouges » ont publié trois almanachs <em>La Lauseta</em>, entre 1877 et 1879, où ils ont rassemblé les textes des félibres républicains et des peuples latins. Après la mort de Lydie Wilson de Ricard en 1880, un dernier numéro paraitra à la demande de Ricard sous la seule responsabilité de Fourès. <br /><br />Félibre et fédéraliste, partisan de l’union des peuples latins tout au long de sa vie, Louis-Xavier de Ricard a été proclamé en 1888 Majoral du Félibrige (Maintenance du Languedoc), Cigale de Cleira ou de l’Orb dont Gabriel Azaïs était le premier titulaire.</p>
<h2>Identitat</h2>
<h3><b>Fòrmas referencialas</b></h3>
<p style="text-align: justify;">Ricard, Louis-Xavier de (1843-1911) (fòrma referenciala francesa)</p>
<h3><b>Altras fòrmas conegudas</b></h3>
<p style="text-align: justify;">Ricard, Xavier de (1843-1911)</p>
<h2>Elements biografics</h2>
<p style="text-align: justify;">Nascut a Fontenay-sous-Bois ont son paire, general, es en garnison, Loís-Xavier de Ricard a tre son primièr libre <em>Les Chants de l'aube</em>, paregut a Paris en cò de Poulet Malassis en 1862, qualificat Mistral d’«homme de génie» e <em>Mirèio</em> de « plus beau poème champêtre qu’on ait fait depuis les anciens ». Aquel libre lo mòstra ja albigeista.</p>
<p style="text-align: justify;">Sa familha paternala es originària del Miègjorn, e es dins la region de Montpelhièr que decidís de s'installar amb sa femna Lydie Wilson de Ricard qualques meses après lor maridatge. Tòrna alara d'exili en Soïssa après aver participat a la Comuna de Paris, e aperabans cofondat amb Catulle Mendès a Paris lo moviment poetic Le Parnasse Contemporain.<br /><br />Amb Augusta Forès rescontrat en 1876, al moment ont lo poèta audenc causís d'escriure en occitan, fan passar Ròse al Felibritge, fòrman un felibritge langadocian, republican e federalista. Es alara en oposicion amb las idèias de Mistral coma lo mòstran las letras a-n-aquel publicat per Jean-Marie Carbasse en 1977. Aquestas letras mòstran tanben que lors relacions se son perseguidas tota lor vida. Federalista de conviccion, Loís-Xavier de Ricard a publicat en 1877 un obratge titolat <em>Lo Federalisme</em> qu'a per cadre lo Montpelhierenc. Los que son apelats "los felibres rotges" an publicat tres almanacs <em>La Lauseta</em>, entre 1877 e 1879, ont an recampat los tèxtes dels felibrencs republicans e dels pòbles latins. Après la mòrt de Lydie Wilson de Ricard en 1880, un darrièr numèro pareisserà a la demanda de Ricard sota la responsabilitat del sol Forès. <br /><br />Felibre e federalista, partisan de l'union dels pòbles latins pendent sa vida tota, Loís-Xavier de Ricard es estat proclamat en 1888 Majoral del Felibritge de la mantenéncia de Lengadòc, Cigala de Cleira o de l'Òrb que Gabriel Azaïs n'èra lo primièr titular.</p>
Blin-Mioch, Rose
Centre interrégional de développement de l'occitan (Béziers)
Recherche en domaine occitan (Montpellier)
Vignette : https://vidas.occitanica.eu/files/square_thumbnails/19c1ec8834ade73710c7d97e87716230.jpg
text/html
fre
oci
Text
http://vidas.occitanica.eu/items/show/16